“Het elimineren van kunstmatige transvetten uit de voeding is een historische en duur bevochten overwinning voor de volksgezondheid.” Dat zegt Michael F. Jacobson, voormalig directeur van het Center for Science in the Public Interest, een Amerikaanse consumentenorganisatie, in de Washington Post. Het zal volgens hem in de Verenigde Staten tienduizenden sterfgevallen per jaar schelen.

Uitbanning
De vreugde over de uitbanning van transvet in de VS valt samen met de wereldwijde campagne die de WHO heeft afgekondigd, Replace Trans Fat. Aan de hand van een zes-stappenplan moet elk land ernaar streven in 2023 transvetvrij te zijn. Volgens de WHO zijn er per jaar in de hele wereld 540.000 voortijdige sterfgevallen door coronaire hartziekten die te wijten zijn aan transvetten in de voeding.

De campagne wordt mede georganiseerd door Vital Strategies, een non-profitorganisatie die onder meer wordt gefinancierd door Michael Bloomberg, meldt The New York Times. Toen Bloomberg burgemeester van New York was, voerde hij al in 2006 een gemeentelijke verordening in tegen transvet. Landen als Denemarken, Zwitserland, Canada en Groot-Brittannië deden transvet ook al in de ban.

Hydrogeneren
Transvetten zijn isomeren van langeketen vetzuren en komen maar spaarzaam in de natuur voor. Ze zijn zo ongezond omdat ze, anders dan andere vetzuren, niet door het lichaam verwerkt kunnen worden tot andere stoffen. Transvetten komen wel veel voor in voedingsmiddelen waarin gehard vet is verwerkt. Door vloeibare, plantaardige olie een bepaald proces te laten ondergaan, hydrogeneren genaamd, wordt het hard en is het bruikbaar, vergelijkbaar met margarine, in veel bereidingsprocessen van voeding.

Katan en Mensink
In 1990 publiceerden de Nederlandse wetenschappers Martijn Katan en Ronald Mensink de eerste studie waarin werd aangetoond dat transvet heel slecht is voor het cholesterolpeil in het bloed. Een kwart eeuw geleden aten we in Nederland gemiddeld 15 gram transvet per dag, maar sindsdien is het stelselmatig uit de voeding geweerd, vertelt Katan in een radiocolumn. Nu moet het laatste beetje nog uit de Nederlandse voeding verdwijnen om aan de Replace Trans Fat-eis te voldoen. In Nederland zijn daar al grote stappen in gezet, wij krijgen gemiddeld nog maar 1,0 tot 1,5 gram transvet per dag binnen; de helft uit zuivel en vlees waar transvetten van nature in voorkomen.

Maar er zijn landen, in het bijzonder in Azië en Afrika, waar de bevolking gemiddeld wel 6,5% van hun caloriebehoefte uit transvetten haalt. In sommige landen, zoals India en Pakistan, is transvet alomtegenwoordig. De bakolie vanaspati, een goedkoop alternatief voor ghee, staat stijf van de transvetten. De enorme toename van hartkwalen in Zuid-Azië wordt aan het gebruik van vanaspati toegeschreven. Anders dan in westerse landen, waar de voedingsmiddelenindustrie meewerkt aan het elimineren van transvet, wordt vanaspati nog op grote schaal geproduceerd, alle pogingen van de overheden er wat aan te doen ten spijt.
Dit artikel afdrukken