Komende week vergaderen de Europese regeringsleiders over de toekomstige Europese financiën. DG Budget van de. Europese Commissie heeft daarvoor een aantal scenario's ontwikkeld. Opmerkelijk zijn de scenario's voor het GLB, het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid voor de periode na 2020.

Het eerste scenario gaat uit van het handhaven van het huidige uitgavenniveau van €400 miljard corresponderend met 37% van het huidige Financiële Meerjarenprogramma. Door het doelgerichter inzetten zou de steun speciaal voor kleine en middelgrote bedrijven verhoogd kunnen worden. Dat zou ook plattelandsgebieden een 'boost' kunnen geven. In de Mededeling van de Commissie zijn de woorden kleine en middelgrote bedrijven vetgedrukt. 

Het tweede scenario gaat uit van een bezuiniging van 30% (€120 miljard) op het GLB budget. In dit scenario zou het gemiddelde landbouwinkomen in een aantal landen met meer dan 10% dalen en in sommige sectoren mogelijk nog meer.

In het derde scenario wordt een bezuiniging van 15% (€60 miljard) aangehouden. Dat zou neerkomen op een bezuiniging van 5,5 % op het huidige Financiële Meerjarenprogramma. In dit scenario zullen de inkomens van de landbouwers minder achteruit gaan, maar in sommige sectoren kan dat nog substantieel zijn.

In de begeleidende tekst wordt vetgedrukt aangegeven dat 'op dit moment gaat 80% van de directe betalingen naar 20% van de landbouwers'. Ze noemen in dit verband de suggestie om op directe betalingen te bezuinigingen en doelgerichter in te zetten in overeenstemming met het beleid. Veranderingen in het systeem van directe betalingen bieden volgens DG Budget een kans om betalingen in te zetten op te verwachten resultaten zoals het handhaven van landbouw in minder winstgevende gebieden of berggebieden of investeringen in duurzame productiesystemen en betere afstemming met plattelandsbeleid.

Deze Mededeling van DG Budget ademt een geheel andere sfeer dan de Mededeling van Commissaris Hogan over het toekomstig Gemeenschappelijk Landbouwbeleid van november 2017. In de Mededeling van Hogan wordt een herverdeling van de inkomenstoeslagen nauwelijks aan de orde gesteld, terwijl het in de notitie voor de Regeringsleiders in vetgedrukte woorden staat aangegeven. 

Opmerkelijk is dat komende dagen ook de Landbouwministers bij elkaar komen en alleen de Mededeling van Hogan bespreken. Daar komt ook het doelgerichter inzetten van inkomenstoeslagen voor klimaat, milieu en innovatie aan de orde. Maar dat is een andere doelgerichte inzet van inkomenstoeslagen dan DG budget voor ogen heeft. Blijkbaar is er binnen de Europese Commissie geen commitment over de doelen van het Europees Gemeenschappelijk Landbouwbeleid.

Een scenario om de GLB subsidies af te bouwen zoals onder meer ondergetekende onlangs in Trouw heeft bepleit, komt in het geheel niet aan de orde. Een gemist kans, want zelfs Frankrijk, dat van oudsher pro-subsidie is, lijkt bereid de subsidies als hart van het landbouwbeleid te verlaten.

Voorlopig blijft het doormodderen op de ingeslagen weg. Een mammoettanker verandert traag van koers.
Dit artikel afdrukken