Van de 130 miljoen baby's die elk jaar het levenslicht zien, krijgt een kleine 60% niet meteen na de geboorte de borst. De meesten daarvan zijn baby's in niet-westerse landen: het onderzoek had betrekking op 87 landen buiten Noord-Amerika, Australië en West-Europa. Uit eerder onderzoek blijkt dat pasgeborenen die tussen de 2 en 23 uur na de geboorte de eerste borstvoeding krijgen 33% meer risico lopen te overlijden in hun eerste 28 levensdagen in vergelijking met baby's die binnen het uur de borst krijgen. Bij baby's die pas na 24 uur voor het eerst de borst krijgen, is dat risico zelfs twee keer zo groot.

Borstvoeding heeft een groot aantal voordelen, zegt Henrietta Fore van UNICEF: "Huid-op-huid contact en het zuigen aan de borst stimuleren de productie van moedermelk, inclusief colostrum, dat ook wel "het eerste vaccin" van de baby wordt genoemd, omdat het rijk is aan voedings- en antistoffen".

De WHO beveelt aan dat pasgeboren kinderen meteen de borst krijgen en minimaal zes maanden aan de moedermelk blijven. In het oosten en zuiden van Afrika worden 65% van de pasgeboren baby's binnen het uur aan de borst gelegd. In Oost-Azië en de regio van de Stille Oceaan is dat 32%, blijkt uit het 'Capture the Moment'-rapport. Het slechtst scoren Azerbeidzjan, Tsjaad en Montenegro: daar krijgen slechts 2 op de 10 baby's binnen het eerste uur borstvoeding. Oorzaken van het uitstel zijn een toename van het aantal keizersnedes en cultureel bepaalde praktijken zoals het geven van honing, suikerwater of juist moderne flesvoeding.

Preutsigheid en andere hindernissen
Maar ook in westerse landen is borstvoeding niet vanzelfsprekend. Deze week was het onderwerp in Groot-Brittannië weer volop in het nieuws. Volgens de DailyMail wíl 80% van de Britse moeders wel alleen borstvoeding geven, maar is dat na 6 maanden nog maar bij 1% het geval. Met die cijfers zou het land de laagste borstvoedingscijfers van de westerse wereld hebben. Een van de oorzaken is dat twee derde van alle Britten - ten onrechte - gelooft dat flessenmelk net zo goed en gezond zou zijn als moedermelk.

Een tweede reden is schokkender: 40% van de Britse moeders stopt na 6 weken al met borstvoeden. Vrouwen vinden het lastig in hun leven in te passen en kunnen niet overal hun kind zomaar even de borst geven. Ondanks al het bloot, is preutsigheid nog steeds troef en worden vrouwen aangekeken en aangesproken op borstvoeden in het openbaar. Kolven op kantoor of in de fabriek terwijl daar geen prettige gelegenheid voor is, is ook al zo'n hindernis. Zulke situaties komen pijnlijk aan het licht in de tv-documentaire 'Breastfeeding Uncovered' waarin tv-presentator Kate Quilton op zoek gaat naar het waarom van die lage borstvoedingscijfers. Quilton, een fervent voorstander van borstvoeding, noemt gebrekkige ondersteuning vanuit de zorgprofessionels, preutsheid en de marketingoffensieven voor babymelkpoeders als bijkomende oorzaken voor de lage Britse borstvoedingscijfers.

'Breastapo'
Toch is het raar. In het land waar borstvoeden zo laag op de ladder staat, ligt flesvoeding onder vuur van borstactivisten. Mediahuisarts Ellie Cannon keert zich in de DailyMail tegen fles-bashing. Volgens haar hoeven jonge moeders zich niet te verontschuldigen over hun keuze voor de fles omdat ze daarvoor goede redenen hebben, mede omdat het de eigenlijke norm is in Engeland, ook al lijkt het door de aandacht in de media precies omgekeerd. Laat de promotie van borstvoeding niet ontaarden in een schuldcomplex waarschuwt Cannon. In de VS werd enkele jaren geleden onderzocht welke vrouwen, ondanks stijgende aantallen borstgevende moeders, hun kind de fles geven. Het gaat om vrouwen uit armere sociale klassen. Hun motieven laat zich raden. Als ze een baan hebben, is de borst een hindernis. Maar ook zonder baan geldt: borstvoeding is niet de norm in hun milieu.

Hoewel de promotie van borstvoeding meer baby's aan de borst krijgt, zorgt diezelfde promotie volgens Cannon voor een hoeveelheid schuldcomplexen die weer tot nieuwe en niet te verwaarlozen psychische problemen leiden, ook in de relatie tussen moeder en kind. Om die reden schreef ze ooit dat de 'Breastapo' best een beetje mag dimmen, temeer daar er ook prima babymelk in de handel is.

Jurre kreeg meteen de borst
Deze week beviel Annika de Jong, redactielid van Foodlog, van Jurre. Hij kreeg meteen de borst, laat Annika, die gespecialiseerd is in voeding, ons weten. Ze is vastbesloten daar mee door te gaan. Ik zou het ook zo doen. Maar dat poetst het terechte punt dat Cannon maakt niet weg. We moeten ons realiseren dat hele volksstammen nog niet zover zijn en dat de samenleving zich bepaald niet borstvoedingvriendelijk heeft ontwikkeld voor jonge moeders en hun kind. Onder die stammen zijn - durf ik zomaar te vermoeden - ook de nodige veelverdienende, hoogopgeleide vrouwen met drukke banen en een carrièrepad in hun hoofd.
Dit artikel afdrukken