Borstvoeding heeft een groot aantal voordelen, zegt Henrietta Fore van UNICEF: "Huid-op-huid contact en het zuigen aan de borst stimuleren de productie van moedermelk, inclusief colostrum, dat ook wel "het eerste vaccin" van de baby wordt genoemd, omdat het rijk is aan voedings- en antistoffen".
De WHO beveelt aan dat pasgeboren kinderen meteen de borst krijgen en minimaal zes maanden aan de moedermelk blijven. In het oosten en zuiden van Afrika worden 65% van de pasgeboren baby's binnen het uur aan de borst gelegd. In Oost-Azië en de regio van de Stille Oceaan is dat 32%, blijkt uit het 'Capture the Moment'-rapport. Het slechtst scoren Azerbeidzjan, Tsjaad en Montenegro: daar krijgen slechts 2 op de 10 baby's binnen het eerste uur borstvoeding. Oorzaken van het uitstel zijn een toename van het aantal keizersnedes en cultureel bepaalde praktijken zoals het geven van honing, suikerwater of juist moderne flesvoeding.
Preutsigheid en andere hindernissen
Maar ook in westerse landen is borstvoeding niet vanzelfsprekend. Deze week was het onderwerp in Groot-Brittannië weer volop in het nieuws. Volgens de DailyMail wíl 80% van de Britse moeders wel alleen borstvoeding geven, maar is dat na 6 maanden nog maar bij 1% het geval. Met die cijfers zou het land de laagste borstvoedingscijfers van de westerse wereld hebben. Een van de oorzaken is dat twee derde van alle Britten - ten onrechte - gelooft dat flessenmelk net zo goed en gezond zou zijn als moedermelk.
Een tweede reden is schokkender: 40% van de Britse moeders stopt na 6 weken al met borstvoeden. Vrouwen vinden het lastig in hun leven in te passen en kunnen niet overal hun kind zomaar even de borst geven. Ondanks al het bloot, is preutsigheid nog steeds troef en worden vrouwen aangekeken en aangesproken op borstvoeden in het openbaar. Kolven op kantoor of in de fabriek terwijl daar geen prettige gelegenheid voor is, is ook al zo'n hindernis. Zulke situaties komen pijnlijk aan het licht in de tv-documentaire 'Breastfeeding Uncovered' waarin tv-presentator Kate Quilton op zoek gaat naar het waarom van die lage borstvoedingscijfers. Quilton, een fervent voorstander van borstvoeding, noemt gebrekkige ondersteuning vanuit de zorgprofessionels, preutsheid en de marketingoffensieven voor babymelkpoeders als bijkomende oorzaken voor de lage Britse borstvoedingscijfers.
'Breastapo'
Toch is het raar. In het land waar borstvoeden zo laag op de ladder staat, ligt flesvoeding onder vuur van borstactivisten. Mediahuisarts Ellie Cannon keert zich in de DailyMail tegen fles-bashing. Volgens haar hoeven jonge moeders zich niet te verontschuldigen over hun keuze voor de fles omdat ze daarvoor goede redenen hebben, mede omdat het de eigenlijke norm is in Engeland, ook al lijkt het door de aandacht in de media precies omgekeerd. Laat de promotie van borstvoeding niet ontaarden in een schuldcomplex waarschuwt Cannon. In de VS werd enkele jaren geleden onderzocht welke vrouwen, ondanks stijgende aantallen borstgevende moeders, hun kind de fles geven. Het gaat om vrouwen uit armere sociale klassen. Hun motieven laat zich raden. Als ze een baan hebben, is de borst een hindernis. Maar ook zonder baan geldt: borstvoeding is niet de norm in hun milieu.
Hoewel de promotie van borstvoeding meer baby's aan de borst krijgt, zorgt diezelfde promotie volgens Cannon voor een hoeveelheid schuldcomplexen die weer tot nieuwe en niet te verwaarlozen psychische problemen leiden, ook in de relatie tussen moeder en kind. Om die reden schreef ze ooit dat de 'Breastapo' best een beetje mag dimmen, temeer daar er ook prima babymelk in de handel is.
Jurre kreeg meteen de borst
Deze week beviel Annika de Jong, redactielid van Foodlog, van Jurre. Hij kreeg meteen de borst, laat Annika, die gespecialiseerd is in voeding, ons weten. Ze is vastbesloten daar mee door te gaan. Ik zou het ook zo doen. Maar dat poetst het terechte punt dat Cannon maakt niet weg. We moeten ons realiseren dat hele volksstammen nog niet zover zijn en dat de samenleving zich bepaald niet borstvoedingvriendelijk heeft ontwikkeld voor jonge moeders en hun kind. Onder die stammen zijn - durf ik zomaar te vermoeden - ook de nodige veelverdienende, hoogopgeleide vrouwen met drukke banen en een carrièrepad in hun hoofd.
Op 30 december krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Over #24 en #25
Scandinavië heeft een ander samenlevingsbeeld, inderdaad. Moederschap en borstvoeding zijn daar nooit door het feminisme gedemoniseerd en ze hebben geen zuivel en kunstvoedingsindustrie van betekenis.
Over je vragen: zeer terechte vragen die zeker vaker en met meer nadruk moeten worden gesteld, ook aan de overheid en beleidsmakers. Zolang bij de overheid economische factoren (al dan niet vermeend) steevast prevaleren boven de gezondheid en het welzijn van de burgers, dan vrees ik daar voorlopig weinig zinnigs over te horen.
Gonneke, wat vond je van de reacties #24 en #25?
Ben je er even een paar dagen niet, gaat die discussie gewoon verder en dwaalt af langs glibberige zijpaadjes.
Even over taalgebruik. Flesvoeding is het voeden van een kind uit een fles, ongeacht de inhoud. Het is een proceswoord, net als borstvoeding (borstvoeding is het proces van het voeden en koesteren van een kind aan de borst). In de context van dit gesprek is het woord kunstvoeding beter op zijn plaats, want dat is een productwoord, net als moedermelk (borstmelk is een van de lelijkste anglicismen die ik ken). De WHO heeft het in dit verband over formula (in het NL zou je dat kunnen vertalen als receptformule, want het stamt nog uit de tijd dat vervangingen voor moedermelk in een recept werden geschreven om thuis klaar te maken uit koeien- of geitenmelk met vet, water en zetmeel), maar ook over poedervormige kunstmatige zuigelingenvoeding. Dan het woord exclusief, dat is een letterlijke vertaling uit Engelse teksten die over 'exlusive breastfeeding' spreken. In het NL is exclusief iets anders en moet in deze context het woord uitsluitend worden gebruikt. De betekenis is dan ook gelijk duidelijk: uitsluitend betekent ''alleen dat''. En dat kan worden uitgebreid tot uitsluitend borstvoeding, cq moedermelk, terwijl een enkeling het verder uitbreidt en ook menselijke donormelk meerekent.
Ik had graag gezien dat deze discussie zou gaan over de erkenning van de noodzaak van borstvoeding voor de lichamelijke, geestelijke en emotionele gezondheid van het kind én de moeder. Zoals we het ook hebben over de noodzaak van gezonde voeding na de zuigelingentijd. Daar hebben we ook geen last van het zogenaamde aanpraten van schuldgevoelens aan ouders die dat een lastige taak vinden.
Dat gedoe met cijfers over de incidentie van borstvoeding is typerend voor vrijwel elk onderzoek naar zuigelingenvoeding, zowel kwantitatief als kwalitatief. Er wordt nauwelijks gedaan aan goede definiëring en vaak is de onderzoeksvraag ook niet correct of compleet of zelfs begrijpelijk. Het verzamelen van de gegevens gebeurt vaak retrospectief door de respondenten (dat wil zeggen het geheugen van de gestresste moeders is de databron). Dan is er nog de zeer grote verscheidenheid aan landelijke methodes van gegevensverzameling, waardoor vergelijking van de uitkomsten vrijwel ondoenlijk is.
Tot slot is het jammer dat de hele discussie beperkt wordt tot borstvoeding/moedermelk versus kunstvoeding en de optie donormelk niet aan de orde komt. Volgens de hier breeduit geciteerde WHO is de voorkeursvolgorde voor zuigelingenvoeding: 1) borstvoeding een de borst bij de eigen moeder of 2) haar afgekolfde melk op een andere manier, indien niet of onvoldoende beschikbaar 3) de afgekolfde melk van een andere mensenmoeder (donormelk) of bij een andere moeder aan de borst (min) en pas als alle bronnen voor menselijke melk uitgeput of niet beschikbaar zijn 4) kunstmatige zuigelingenvoeding, waarbij vermeldt moet worden dat vloeibare, steriel, kant-en-klare voeding de voorkeur heeft vanwege de mogelijke bacteriële verontreiniging van de poedervormige kunstmatige zuigelingenvoedingen. (inherent aan het productieproces is PKZ per definitie niet steriel en een mogelijke bron van besmettingen met onder andere salmonella en E. sakazakii.)
#27
Cécile, ik heb m'n bedenkingen bij dat AD-filmpje (overigens het slechtste dagblad van Nederland, maar dat terzijde..) en de opmerkingen die gemaakt werden.
Een moeder die haar kind de borst geeft, is in het openbaar stressgevoelig. En dat is niet goed voor borstvoeding.
Ze voelt zich bekeken en beoordeeld. Of dat negatief of positief is, maakt niet uit.
In onze maatschappij wordt de functionaliteit (borstvoeding) van een tiet overschaduwd door de link naar seks.
In wat we domweg 'primitieve' samenlevingen noemen, is borstvoeding in het openbaar niet meer dan normaal.
Dat de vrouw een doek over haar hoofd plaatst, is voor mij een duidelijk signaal naar haar omgeving van 'fuck you' en sluit ze zich af voor de heimelijk loerende omgeving.
Het is voor mij een verstandige vrouw die een duidelijk statement maakt en zich terug trekt in haar eigen intimiteit om in alle rust haar kind te voeden.
Ze maakt er terecht 'haar' zaak van in het openbaar, en negeert perfect haar omgeving.
Jaap, ik verliet mij op jouw link in #23 (volksgezondheidenzorg.info). Die geeft voor Duitsland een percentage borstvoeding bij zes maanden van twintig procent en voor Nederland 35 procent. Het BfR #29 komt op 50 procent, maar tekent daarbij aan: 'Based on the data that is currently available, it is not possible to determine breastfeeding rates and durations in Germany according to uniform scientific criteria.'
Het andere onderzoek (60 procent na vier maanden) is alleen in Beieren uitgevoerd. Waarschijnlijk zijn er in Duitsland grote verschillen tussen Bundesländern onderling en tussen stad, platte land en sociale status.
Verder vraag ik mij af in hoeverre de medicalisering van de zwangerschap een natuurlijke voedingswijze in de weg staat. In het ziekenhuis van Nordhorn (Grafschaft Bentheim) ligt het percentage keizersnedes op dertig. En niet omdat daar alleen de probleemgevallen komen, nagenoeg iedereen bevalt in het ziekenhuis.