Sinds januari werden er al 72.843 vuurhaarden geregistreerd, aldus Le Monde. Over heel 2018 waren het er 'slechts' 39.759. Een stijging van 83%, volgens het Braziliaanse instituut voor ruimte-onderzoek INPE.

Via de sociale media wijst de ongeruste bevolking met een beschuldigende vinger naar president Jair Bolsonaro. Die zou het - succesvolle - beleid van de voormalige president Lula (2003-2010) tegen ontbossing nu zodanig versoepeld hebben dat de bosbouw en agro-industrie na jaren van beperkingen weer grootschalig aan het ontbossen zijn geslagen. Op de traditionele slash and burn manier: door een deel van het oerwoud te kappen, even te laten liggen en vervolgens plat te branden teneinde weidegronden voor rundvee of sojaplantages voor veevoer te creëren. Die trend was overigens al ingezet onder Bolsonaro's directe voorganger Michel Temer.

Op zijn beurt ontkent Bolsonaro de cijfers. Hij beschuldigt Jan en alleman van 'leugens' die bedoeld zijn om zijn regering in een kwaad daglicht te stellen. Ook Duitsland en Noorwegen, die hun financiële steun aan natuurbehoud in het Amazonegebied hebben gestaakt omdat Bolsonaro's regering er volgens hen een potje van maakt, krijgen ervan langs. In een bizarre omkering van zaken beschuldigt Bolsonaro zelfs NGO's ervan zelf de bosbranden te hebben gesticht. Ricardo Galvao, de INPE-onderzoeker die ­de ontbossing van het Amazonewoud in kaart bracht, werd eerder deze maand door Bolsonaro ontslagen omdat hij foto’s had genomen die de sterk toegenomen omvang van de ontbossing openbaar maakten.

In een uitgebreid interview op Deutsche Welle legt de Braziliaanse wetenschapper Carlos Nobre uit dat de combinatie van de traditionele landbouw - het kappen en verbranden van bos om grond vrij te maken voor de teelt van soja en vleesrunderen - met de huidige politieke retoriek dodelijk is voor de toekomst van het Amazonewoud. Nobre zegt onomwonden dat de bosbranden geen natuurlijke oorsprong zoals droogte en wind hebben, maar zijn aangestoken.

In een filmpje (in het Frans) laat Le Monde zien met welke krachten de wereld te maken krijgt door de ontbossingspolitiek: het Amazonegebied is goed voor 10% van de opname van de CO2 in de wereldwijde atmosfeer. Daarnaast is het Amazonegebied de thuishaven van een grote soortenvariëteit die verdwijnt door ontginning. Het IPCC waarschuwde begin deze maand voor de extra klimaatopwarming die optreedt als natuurgebieden (bomen) en oceanen te weinig van de vrije koolstof in de atmosfeer kunnen opnemen. Daar komt nog eens bij dat de bosbranden juist een fors volume extra CO2 in de lucht veroorzaken.

Bolsonaro's presidentschap duurt nog ruim drie jaar, zegt Le Monde. Daarmee suggereert de krant dat hij in die tijd veel natuur- en klimaatschade kan aanrichten. Wat de rest van de wereld daartegen kan doen? Alleen Braziliaanse producten kopen die gegarandeerd niet het resultaat zijn van kap- en verbrandingspraktijken. Nu al is de uitstoot van de landbouw verantwoordelijk voor driekwart van de totale Braziliaanse CO2-uitstoot.



Dit artikel afdrukken