Maandag werd het overdag ineens donker in de Braziliaanse stad São Paulo. De oorzaak? De bosbranden die, duizenden kilometers verderop, al wekenlang het land teisteren.
Sinds januari werden er al 72.843 vuurhaarden geregistreerd, aldus Le Monde. Over heel 2018 waren het er 'slechts' 39.759. Een stijging van 83%, volgens het Braziliaanse instituut voor ruimte-onderzoek INPE.
Via de sociale media wijst de ongeruste bevolking met een beschuldigende vinger naar president Jair Bolsonaro. Die zou het - succesvolle - beleid van de voormalige president Lula (2003-2010) tegen ontbossing nu zodanig versoepeld hebben dat de bosbouw en agro-industrie na jaren van beperkingen weer grootschalig aan het ontbossen zijn geslagen. Op de traditionele slash and burn manier: door een deel van het oerwoud te kappen, even te laten liggen en vervolgens plat te branden teneinde weidegronden voor rundvee of sojaplantages voor veevoer te creëren. Die trend was overigens al ingezet onder Bolsonaro's directe voorganger Michel Temer.
Op zijn beurt ontkent Bolsonaro de cijfers. Hij beschuldigt Jan en alleman van 'leugens' die bedoeld zijn om zijn regering in een kwaad daglicht te stellen. Ook Duitsland en Noorwegen, die hun financiële steun aan natuurbehoud in het Amazonegebied hebben gestaakt omdat Bolsonaro's regering er volgens hen een potje van maakt, krijgen ervan langs. In een bizarre omkering van zaken beschuldigt Bolsonaro zelfs NGO's ervan zelf de bosbranden te hebben gesticht. Ricardo Galvao, de INPE-onderzoeker die de ontbossing van het Amazonewoud in kaart bracht, werd eerder deze maand door Bolsonaro ontslagen omdat hij foto’s had genomen die de sterk toegenomen omvang van de ontbossing openbaar maakten.
In een uitgebreid interview op Deutsche Welle legt de Braziliaanse wetenschapper Carlos Nobre uit dat de combinatie van de traditionele landbouw - het kappen en verbranden van bos om grond vrij te maken voor de teelt van soja en vleesrunderen - met de huidige politieke retoriek dodelijk is voor de toekomst van het Amazonewoud. Nobre zegt onomwonden dat de bosbranden geen natuurlijke oorsprong zoals droogte en wind hebben, maar zijn aangestoken.
In een filmpje (in het Frans) laat Le Monde zien met welke krachten de wereld te maken krijgt door de ontbossingspolitiek: het Amazonegebied is goed voor 10% van de opname van de CO2 in de wereldwijde atmosfeer. Daarnaast is het Amazonegebied de thuishaven van een grote soortenvariëteit die verdwijnt door ontginning. Het IPCC waarschuwde begin deze maand voor de extra klimaatopwarming die optreedt als natuurgebieden (bomen) en oceanen te weinig van de vrije koolstof in de atmosfeer kunnen opnemen. Daar komt nog eens bij dat de bosbranden juist een fors volume extra CO2 in de lucht veroorzaken.
Bolsonaro's presidentschap duurt nog ruim drie jaar, zegt Le Monde. Daarmee suggereert de krant dat hij in die tijd veel natuur- en klimaatschade kan aanrichten. Wat de rest van de wereld daartegen kan doen? Alleen Braziliaanse producten kopen die gegarandeerd niet het resultaat zijn van kap- en verbrandingspraktijken. Nu al is de uitstoot van de landbouw verantwoordelijk voor driekwart van de totale Braziliaanse CO2-uitstoot.
Dit artikel afdrukken
Via de sociale media wijst de ongeruste bevolking met een beschuldigende vinger naar president Jair Bolsonaro. Die zou het - succesvolle - beleid van de voormalige president Lula (2003-2010) tegen ontbossing nu zodanig versoepeld hebben dat de bosbouw en agro-industrie na jaren van beperkingen weer grootschalig aan het ontbossen zijn geslagen. Op de traditionele slash and burn manier: door een deel van het oerwoud te kappen, even te laten liggen en vervolgens plat te branden teneinde weidegronden voor rundvee of sojaplantages voor veevoer te creëren. Die trend was overigens al ingezet onder Bolsonaro's directe voorganger Michel Temer.
Op zijn beurt ontkent Bolsonaro de cijfers. Hij beschuldigt Jan en alleman van 'leugens' die bedoeld zijn om zijn regering in een kwaad daglicht te stellen. Ook Duitsland en Noorwegen, die hun financiële steun aan natuurbehoud in het Amazonegebied hebben gestaakt omdat Bolsonaro's regering er volgens hen een potje van maakt, krijgen ervan langs. In een bizarre omkering van zaken beschuldigt Bolsonaro zelfs NGO's ervan zelf de bosbranden te hebben gesticht. Ricardo Galvao, de INPE-onderzoeker die de ontbossing van het Amazonewoud in kaart bracht, werd eerder deze maand door Bolsonaro ontslagen omdat hij foto’s had genomen die de sterk toegenomen omvang van de ontbossing openbaar maakten.
In een uitgebreid interview op Deutsche Welle legt de Braziliaanse wetenschapper Carlos Nobre uit dat de combinatie van de traditionele landbouw - het kappen en verbranden van bos om grond vrij te maken voor de teelt van soja en vleesrunderen - met de huidige politieke retoriek dodelijk is voor de toekomst van het Amazonewoud. Nobre zegt onomwonden dat de bosbranden geen natuurlijke oorsprong zoals droogte en wind hebben, maar zijn aangestoken.
In een filmpje (in het Frans) laat Le Monde zien met welke krachten de wereld te maken krijgt door de ontbossingspolitiek: het Amazonegebied is goed voor 10% van de opname van de CO2 in de wereldwijde atmosfeer. Daarnaast is het Amazonegebied de thuishaven van een grote soortenvariëteit die verdwijnt door ontginning. Het IPCC waarschuwde begin deze maand voor de extra klimaatopwarming die optreedt als natuurgebieden (bomen) en oceanen te weinig van de vrije koolstof in de atmosfeer kunnen opnemen. Daar komt nog eens bij dat de bosbranden juist een fors volume extra CO2 in de lucht veroorzaken.
Bolsonaro's presidentschap duurt nog ruim drie jaar, zegt Le Monde. Daarmee suggereert de krant dat hij in die tijd veel natuur- en klimaatschade kan aanrichten. Wat de rest van de wereld daartegen kan doen? Alleen Braziliaanse producten kopen die gegarandeerd niet het resultaat zijn van kap- en verbrandingspraktijken. Nu al is de uitstoot van de landbouw verantwoordelijk voor driekwart van de totale Braziliaanse CO2-uitstoot.
Global warming pic.twitter.com/nALfV2Uuxm
— OSnapItzMiriam (@NickisFavChild) August 20, 2019
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Ontbossing is niet alleen gerelateerd aan landbouw. Ook voor stadsuitbreiding en wegenaanleg wordt er ontbost. Op iedere Nederlandse landbouwgrond waar gebouwd wordt stopt de productie van voedsel en vastleggen CO2. Vanwege het stoppen van voedselproductie op 1 ha Nederlandse landbouwgrond, waar gebouwd is voor stadsuitbreiding en wegenaanleg, zal elders in de wereld 2 ha ontbost moeten worden om die 1 ha gestopte Nederlandse landbouwproductie te compenseren.
Een halt toeroepen aan ontbossing betekend tegelijkertijd ook een halt toe roepen aan stadsuitbreidingen en wegenaanleg, vooral in Nederland. ( Vanwege hoogproductieve landbouwgrond.)
Een andere kijk op de branden van ecomodernist Michael Shellenberger, via Forbes:
Forget The Amazon Hype, Fires Globally Have Declined 25% Since 2003 Thanks To Economic Growth
"In truth, the decline in burning raises new challenges". "For fire-dependent ecosystems like savannas,” Morton said, “the challenge is to balance the need for frequent burning to maintain habitat for large mammals and to maintain biodiversity while protecting people’s property, air quality, and agriculture.”
"‘De werkelijkheid is dat het brandseizoen hier nog niet eens is begonnen’, zegt Rodolfo Salm, milieuprofessor aan de universiteit van Pará. ‘Pas in oktober, november wordt de situatie dramatisch. Dit jaar wordt een apocalyps.’"
Maar de braziliaanse bourgeoisie lijkt afstand te willen nemen van Bolsonaro: " Na bijna acht maanden is de Braziliaanse bourgeoisie in opstand. De vooraanstaande rechts-conservatieve ondernemer Ricardo Rangel roept iedereen op zich zo snel mogelijk van Bolsonaro te distantiëren. ‘Straks is het te laat’, schrijft hij. ‘Je kunt een economie niet fixen als de democratie kapot is. Economische groei betekent bovendien: investeren in onderwijs, respect voor het milieu en goede buitenlandse relaties.’"
Uit 'Hier zijn geen branden. Absurd.'
Volgens de New York Times gaan er vele te misleidende foto's ronde op het internet over de bosbranden, zelfs de vinger wijzende politici doen er mee aan de verspreiding er van.
Piet Hermus #13
''Alle pijlen op de trump-achtige Bolsenaro, die er ook wel om vraagt. (Dus terecht om die te kietelen). Maar het Bolivariaanse Boliviaanse regime (vgl. zoals Hugo Chavez ooit was voor Venezuela) van Evo Morales blijft in de media grotendeels buiten schot. Hoe dat zo?'' Misschien komt het doordat Chaves en Morales socialisten zijn en Bolsenaro populisten. Wat ik ook niet begrijp is dat de media sommige high-profile klimaatactivisten (inclusief Greta) niet aan de schandpaal nagelen voor hun grote CO2 voetafdruk en gebruik van privévliegtuigen en privéjachten.
Overigens volgens Obama is zeespiegelstijging geen probleem meer, maar je ziet dit niet op de voorpagina van de New York Times.
Wim, we gaan - hopen we - binnenkort op zoek naar boeren die hun visie op het voeden vd welvaart en de wereld ongezouten willen geven. Dat worden vast heel andere verhalen dan de NRC en de Volkskrant nu brengen. Ik vrees zelfs dat ze zullen shockeren, maar dat nemen we voor lief.