'Ik mijd voorgesneden groenten als de pest'

Jaarlijks worden in de VS zo'n 48 miljoen mensen ziek van hun eten. Zo'n 128.000 mensen komen als gevolg daarvan in het ziekenhuis terecht, daarvan overlijden ongeveer 3.000 mensen overlijden volgens de officiële statistieken van de Food and Drug Administration (FDA). Volgens Nederlandse statistieken worden in ons land jaarlijks zo'n 700.000 mensen ziek als gevolg van een voedselbesmetting, volgens het RIVM. Dat komt overeen met zo'n 1 op de 24 Nederlanders. In de VS wordt ruim 1 op de 6 mensen ziek.

'Aanklaagcultuur'
Het is in de VS bijna gebruikelijk om de vermoedelijke veroorzaker van de ziekte voor het gerecht te dagen. Dat heeft tot gevolg dat er in de juridische wereld experts te vinden zijn die minstens zoveel van voedselgerelateerde ziekten weten als wetenschappers of toezichthouders. Eén van hen is Bill Marler, gespecialiseerd in productaansprakelijkheid en letselschade. Hij heeft in de loop der jaren tientallen slachtoffers van voedselvergiftigingen vertegenwoordigd, tegen bedrijven als Chili's, Dole, Taco Bell en Wendy's. De lessen die hij daar persoonlijk uit heeft getrokken deelt hij op zijn blog.

Marler heeft de volgende voedingsmiddelen afgezworen:
1. Voorgesneden en voorgewassen groenten en fruit
"Ik vermijd ze als de pest", zegt Marler. De kans dat voedsel besmet raakt, neemt toe naarmate het meer behandelingen ondergaat. Wassen en snijden zijn behandelingen waarbij het water en de messen besmet kunnen raken en zo nog veel grotere hoeveelheden kunnen contamineren. Marler koopt hele, ongewassen groenten en fruit. En niet meer dan hij nodig heeft voor de komende paar dagen, om het risico op listeria te verminderen.

2. Rauwe kiemgroenten
Taugé, alfalfa, cressen en andere kiemgroenten kom je sinds een aantal jaren overal tegen. Marler zal ze - rauw - niet eten. Daarvoor heeft hij teveel uitbraken van E.coli en salmonella langs zien komen die aan kiemgroenten te relateren bleken. Kiemgroenten zijn gevaarlijk omdat de zaden gemakkelijk besmet kunnen raken door bacteriën. De Europese EHEC-crisis van 2011 bleek een vergelijkbare oorzaak te hebben.

3. Niet helemaal gegaard rood vlees
Ook bij vlees vermijdt Marler rauwe of halfrauwe bereidingen. Hoewel een sappige roze burger aanlokkelijk oogt, zijn het juist die sappen die besmet kunnen zijn met bacteriën die je ziek kunnen maken. Vooral bij gehakt hebben bacteriën ruimschoots de gelegenheid zich te vermenigvuldigen en als het vlees dan niet voldoende gegaard is, neemt het risico navenant toe. Hij wijst ook op de praktijk van 'vermalsers', waarbij een steak met naalden of messen bewerkt wordt om het vlees malser te maken. Belandt zijn steak onbehandeld in de pan, dan wil Marler hem wel 'medium-well' eten. Gaat de steak door de vermalser, dan is 'well-done' de enige veilige optie.

4. Schaal- en schelpdieren
Je zult Marler nooit met een rauwe oester betrappen. "Oesters filteren het water om er voedsel uit te halen, en nemen daar dus ook alles wat vervuilend en besmettelijk is uit op", zegt hij. Hij ziet een verband tussen hogere temperaturen van het zeewater waardoor er meer micro-organismen groeien. "Het is gewoon het risico niet waard", aldus Marler.

5. Rauwe melk en ongepasteuriseerde verpakte sappen
Marler benoemt de 148 gevallen van voedselvergiftigingen tussen 1998 en 2011. Dat lijkt niet veel, maar in verhouding tot het aantal mensen dat rauwe melk binnenkrijgt, is het substantieel. Je zult hem dus geen ongepasteuriseerde producten zien nuttigen. Geen enkel voordeel weegt op tegen het risico, dat bovendien eenvoudig te vermijden is door te pasteuriseren.

6. Rauwe of zachtgekookte eieren
Hoewel de grote aan eieren gelinkte salmonella-uitbraken inmiddels verleden tijd zijn, dankzij uitgebreide maatregelen in de eierindustrie, eet Marler zijn eieren nog altijd hardgekookt. In 2010 werden bij 1 uitbraak nog altijd 2.000 mensen ziek van salmonella in eieren.

Welke voedingsmiddelen vermijd jij, omdat je - al dan niet uit eigen ervaring - weet dat je er ziek van kunt worden?

Fotocredits: Wouter Klootwijk