Oud worden. Dat willen we allemaal graag. Dan Buettner maakt van iedere dag een lang-leven-festijn aan de hand van 12 zeer leefbare principes.
De Amerikaan Dan Buettner schreef het boek The Blue Zones Solution: The Revolutionary Plan To Eat And Live Your Way To Lifelong Health. In het boek beschrijft hij 5 'Blue Zones', gebieden waar de inwoners bijzonder oud worden: het Griekse Ikaria, Sardinië, Okinawa (Japan), Nicoya (Costa Rica) en Loma Linda (Californië). In die laatste streek wonen veel Zevendedagsadventisten, die veelal vegetarisch eten.
'Lang-leven-festijn' uit de supermarkt
De New Yorkse schrijver Jeff Gordinier ging op bezoek bij Buettner om te zien of de eetprincipes uit de Blue Zones ook toegepast kunnen worden in een moderne Westerse omgeving. Het leverde een vermakelijke, smakelijke en leerzame middag en avond op. Buettner maakte er een 'lang-leven-festijn' van. Zonder vlees, zuivel of zout, met groenten en verse etenswaren die je gewoon, tegen een redelijke prijs, in de supermarkt kunt kopen. En vooral, met vrienden.
Om gezond oud te worden door wat je eet, hoef je niet op een houtje te bijten of in smakeloze prutjes te blijven steken. Maar je moet het wel consequent doen. "Mensen denken: 'als ik een beetje meer van dit eet, is het OK om ook meer hamburgers te eten of te snoepen", zegt Buettner. Zo werkt dat natuurlijk niet. Uiteindelijk gaat het om een totale leefstijl. Die in een twaalftal verrassend 'leefbare' tips valt samen te vatten.
Geen ontzag voor hypes
Buettner rekent zonder omhaal van woorden af met allerlei dieethypes die je gezonder zouden doen leven. De 5 gebieden die hij in de Blue Zones Solution aandraagt, gebruiken allemaal simpele, eeuwenoude kooktechnieken. Dat brengt Buettner ertoe niet te geloven in een aantal moderne dieet- en gezondheidshypes. Paleo? Hij eet gewoon lekker, traditioneel zuurdesembrood bij zijn eten. Rauw? Zijn Blue Zoners koken al eeuwenlang. Fanatiek sporten? Gewoon veel lopen en buiten zijn.
'Moai'
Een laatste 'geheim' voor een lang leven: verzamel vrienden om je heen. Buettner keek het af bij de Japanse inwoners van Okinawa. Zij kennen hun moai, kringen van mensen die elkaar bewust opzoeken en een oogje op elkaar houden. Buettner besluit: "De geheime saus is de juiste mix van vrienden".
The New York Times zet Buettners 12 tips op een rijtje.
1. Drink koffie. Koffie barst van de antioxidanten.
2. Drink geen sap. De meeste fruitsappen hebben een glycemische index die vergelijkbaar is met frisdrank. Eet gewoon het fruit. Of de groente.
3. Eiwitshakes zijn onzin. We krijgen al meer dan genoeg eiwitten binnen.
4. Ga lekker wandelen.
5. Een glas rode wijn is prima. Bij een Mediterraan dieet pakt wijn nog beter uit dan water.
6. Intensief sporten doet je lichaam bijna net zoveel kwaad als goed. Houd het bij fietsen, yoga en wandelen.
7. Kook vooral vegetarische maaltijden met veel groenten en fruit, bonen, noten, 100% volkoren brood, havermout en avocado's.
8. Mijd boter en andere dierlijke vetten (omdat we niet weten of en in welke mate ze kwaad kunnen) en gebruik daarvoor in de plaats olijfolie.
9. Eet vlees en vis met mate.
10. Mijd zuivel, gebruik liever sojamelk.
11. Low-carb en glutenvrij is nergens voor nodig, als je maar echt goed zuurdesembrood eet - "Echt zuurdesembrood verlaagt de glycemische index van je maaltijd", stelt Buettner.
12. Eet samen met goede vrienden. Dat is nog belangrijker dan wat of hoeveel je eet. "Eten ze eigenlijk boerenkoolsalade op Ikaria?", vraagt een van Buettners vrienden. "Nee, ze eten wat ze lekker vinden", lacht hij.
Fotocredits: 'Old men chat in the square, Sardinia', Heather Cowper
Dit artikel afdrukken
'Lang-leven-festijn' uit de supermarkt
De New Yorkse schrijver Jeff Gordinier ging op bezoek bij Buettner om te zien of de eetprincipes uit de Blue Zones ook toegepast kunnen worden in een moderne Westerse omgeving. Het leverde een vermakelijke, smakelijke en leerzame middag en avond op. Buettner maakte er een 'lang-leven-festijn' van. Zonder vlees, zuivel of zout, met groenten en verse etenswaren die je gewoon, tegen een redelijke prijs, in de supermarkt kunt kopen. En vooral, met vrienden.
Een laatste 'geheim' voor een lang leven: verzamel vrienden om je heenLeefstijl
Om gezond oud te worden door wat je eet, hoef je niet op een houtje te bijten of in smakeloze prutjes te blijven steken. Maar je moet het wel consequent doen. "Mensen denken: 'als ik een beetje meer van dit eet, is het OK om ook meer hamburgers te eten of te snoepen", zegt Buettner. Zo werkt dat natuurlijk niet. Uiteindelijk gaat het om een totale leefstijl. Die in een twaalftal verrassend 'leefbare' tips valt samen te vatten.
Geen ontzag voor hypes
Buettner rekent zonder omhaal van woorden af met allerlei dieethypes die je gezonder zouden doen leven. De 5 gebieden die hij in de Blue Zones Solution aandraagt, gebruiken allemaal simpele, eeuwenoude kooktechnieken. Dat brengt Buettner ertoe niet te geloven in een aantal moderne dieet- en gezondheidshypes. Paleo? Hij eet gewoon lekker, traditioneel zuurdesembrood bij zijn eten. Rauw? Zijn Blue Zoners koken al eeuwenlang. Fanatiek sporten? Gewoon veel lopen en buiten zijn.
'Moai'
Een laatste 'geheim' voor een lang leven: verzamel vrienden om je heen. Buettner keek het af bij de Japanse inwoners van Okinawa. Zij kennen hun moai, kringen van mensen die elkaar bewust opzoeken en een oogje op elkaar houden. Buettner besluit: "De geheime saus is de juiste mix van vrienden".
The New York Times zet Buettners 12 tips op een rijtje.
1. Drink koffie. Koffie barst van de antioxidanten.
2. Drink geen sap. De meeste fruitsappen hebben een glycemische index die vergelijkbaar is met frisdrank. Eet gewoon het fruit. Of de groente.
3. Eiwitshakes zijn onzin. We krijgen al meer dan genoeg eiwitten binnen.
4. Ga lekker wandelen.
5. Een glas rode wijn is prima. Bij een Mediterraan dieet pakt wijn nog beter uit dan water.
6. Intensief sporten doet je lichaam bijna net zoveel kwaad als goed. Houd het bij fietsen, yoga en wandelen.
7. Kook vooral vegetarische maaltijden met veel groenten en fruit, bonen, noten, 100% volkoren brood, havermout en avocado's.
8. Mijd boter en andere dierlijke vetten (omdat we niet weten of en in welke mate ze kwaad kunnen) en gebruik daarvoor in de plaats olijfolie.
9. Eet vlees en vis met mate.
10. Mijd zuivel, gebruik liever sojamelk.
11. Low-carb en glutenvrij is nergens voor nodig, als je maar echt goed zuurdesembrood eet - "Echt zuurdesembrood verlaagt de glycemische index van je maaltijd", stelt Buettner.
12. Eet samen met goede vrienden. Dat is nog belangrijker dan wat of hoeveel je eet. "Eten ze eigenlijk boerenkoolsalade op Ikaria?", vraagt een van Buettners vrienden. "Nee, ze eten wat ze lekker vinden", lacht hij.
Fotocredits: 'Old men chat in the square, Sardinia', Heather Cowper
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Ik heb het al bekeken. Weer een zelfbenoemde charlatan met het zoveelste Echte Verhaal. Bij punt 8 en 10 zakt Büttner vies door de mand. Ook hij is blijven hangen in de vet/cholesterol mythe die door steeds meer voormalige gelovigen godzijdank aan de kant wordt geschoven. Hoedt u voor dit soort lieden, vooral als ze zichzelf openlijk tegenspreken. Roomboter, melk en vlees, (dragers van essentiële verzadigde vetten) zijn Slecht volgens deze man. Maar de zeer hoge leeftijden van enkele door hem aangehaalde volkeren hebben daar niet onder geleden. Zuivel en vlees waren en zijn in de Kaukasus schering en inslag. De Okinawanen houden bijna allemaal varkens in hun schuurtjes en olijfolie is ook hen volkomen vreemd. Zijn tip om je groenten en verse etenswaren (welke zijn dat dan?) uit de supermarkt te halen is laakbaar want als er 1 ding is dat al die oudjes gemeen hebben is dat ze nauwelijks of nooit in een supermarkt zijn te betrappen.
Martijn, ik begrijp jouw wantrouwen tegen dit soort berichten. Ik signaleer slechts de beschikbaarheid van een 5-tal documentaires m.b.t. het onderwerp "langer leven". Ik heb geen enkele betrokkenheid bij deze documentaires, maar vond ze wel boeiend. Wetenschappers blijven met dit soort fenomenen bezig, inclusief onderzoek naar darmflora en genen, in de hoop hier ooit iets mee te kunnen doen binnen onze beschaving.
@Joep, #6. Het lijstje dat je noemt, heeft meer te maken met romantische idealen dan met doortimmerde wetenschap.
Let wel, ik heb de afgelopen twee weken ook genoten van Frans wijntje en Frans kaasje in ed Franse zon, maar ik ga niet beweren dat je daardoor langer leeft.
Martijn #4, het gaat veelal over een sociale levensstijl die voornamelijk uit fysieke arbeid bestaat, in een vast ritme, met leven en overleven als doel. In een omgeving met weinig luchtverontreiniging en schoon water. Geld speelt nauwelijks een rol. Het soort eten en drinken zijn niet het belangrijkste. Je kunt oud worden als je voornamelijk vis eet, maar ook als je vegetarisch leeft. Terwijl wij denken dat je veel moet eten als je hard werkt, zijn er broodmagere hardwerkende oudjes die weinig eten omdat veel eten het werken belemmert. Binnen onze westerse samenleving zijn we overgeleverd aan geld, stress, onnatuurlijke klok, mechanisatie, een veelal zittend bestaan, binnen, bewerkte levensmiddelen en veel zorgen (anders dan over het binnenhalen van je oogst om de komende winter te kunnen overbruggen met de kleine leefgemeenschap waar je deel van uit maakt) . Wellicht is de gemiddelde leeftijd bij de primitief levende mens lager dan bij ons (bij gebrek aan gezondheidszorg en risico's tijdens het werk), maar het aantal oude mensen dat tot hun dood fysieke arbeid verricht, is hoog volgens de onderzoekers van de documentaires.
Dan Buettner schreef in 2012 een artikel in de New York Times en daar heb ik met gretigheid uit geciteerd in mijn boek Eetsprookjes. Ik vind het fantastisch. Niets wetenschappelijks aan, amateur-sociologie van het beste kermissoort, Stapelwaardig, maar zeer aanstekelijk. In dat artikel wordt wel, meer dan in het boek Blue Zone Solutions denk ik, de nadruk gelegd op de sociale context van al die langlevenden, zie vijf van de negen 'rules' van dit rijtje, dat ik (vrij) heb vertaald uit het artikel. Die gezonde koffie moet je wel drinken met vrienden en kennissen, naar wie je over zonovergoten heuvelweggetjes -goed gemutst en met zin in een nieuwe dag vol kansen- toegewandeld bent, nadat je je eigen CR-karige en antioxidantrijke maaltje voor de dag van je tuin hebt gehaald.
Voor de duidelijkheid: deze 'rules' zijn dus ook van Buettner:
1. ‘Move naturally’. Beweeg natuurlijk, of alledaags. Langlevenden lopen geen marathons en heffen geen gewichten, maar bewegen voldoende door hun dagelijkse bezigheden, waaronder wandelen en tuinieren.
2. ‘Purpose’. Een doel in het leven hebben, in ieder geval een reden om je bed uit te komen.
3. ‘Down shift’. Ontspan je en voorkom stress. Een middagdutje of dagelijks bidden voor je voorouders is al voldoende.
4. ‘80% rule’. Eet je niet helemaal vol. Eet na een licht avondmaal niets meer.
5. ‘Plant Slant’. De oudjes eten veel bonen, erwten, linzen en soja en weinig vlees.
6. ‘Wine @5’. Per dag een paar glazen wijn is goed.
7. ‘Belong’. Ga naar de kerk, maakt niet uit welke.
8. ‘Loved Ones First’. De familie komt op de eerste plaats.
9. ‘Right Tribe’. Gezonde gewoontes zijn al door de voorouders in het sociale netwerk ingebracht, als het goed is.