Katz zegt dat er beslist geen rocket science nodig is om te bepalen wat goede voeding is. Hij beweert zelfs dat zowel academische als trendsettende, mediagenieke voedingsdeskundigen allemaal hetzelfde eten: 'echt eten' (vers, weinig bewerkt), niet teveel en voornamelijk plantaardig. Toch maken ze elkaar het leven zuur door het met elkaar in de media oneens te zijn en elkaar te bestrijden. Niet door wat zijzelf eten, maar door wat ze via de media over ons uitstorten, wordt het publiek helemaal in verwarring gebracht.
Dat moet eens afgelopen zijn, want er is helemaal geen onenigheid, zegt Katz. Van veganisten en paleo's tot gewone academici, Katz denkt dat iedereen 'ja' op de volgende vragen zal antwoorden.
1) Ben je het er mee eens dat de beste menu's vooral uit verse, minimaal bewerkte groenten en fruit bestaan?
2) Ben je het er mee eens dat de beste menu's over het algemeen ruime hoeveelheden bonen en peulvruchten bevatten?
3) Ben je het er mee eens dat de beste menu's over het algemeen noten en zaden bevatten?
4) Ben je het er mee dat de beste menu's over het algemeen, eigenlijk altijd, volkoren granen bevatten?
5) Ben je het er mee eens dat de beste menu's vaak vis bevatten?
En nu dus de test. Is iedereen het met Katz eens?6) Ben je het er mee eens dat bij de beste menu's water als drank de voorkeur krijgt, en dat gezoete dranken grotendeels of helemaal uitgesloten zijn?
7) Ben je het er mee eens dat de beste menu's zo weinig mogelijk fast food, junk food en zwaar bewerkte voedingsmiddelen in het algemeen bevatten?
8) Ben je het er mee eens dat de beste menu's de nadruk leggen op herkenbaar eten direct uit de natuur?
9) Ben je het er mee eens dat als menu's vlees en dierlijke producten bevatten, deze dieren op hun beurt gezond en lokaal voer te eten zouden moeten krijgen?
10) Ben je het er mee eens dat het vermelden van de hoeveelheid koolhydraten of vet een armzalige en onbetrouwbare manier is om de algehele kwaliteit van een voedingspatroon te karakteriseren; dat de voedingsmiddelen waaruit het bestaat dat veel beter kunnen; en dat de beste diëten een heel scala bestrijken aan waarden voor koolhydraten, vetten of, in striktere mate, eiwitten?
En nu dus de test. Is iedereen het met Katz eens?
Volgens The New York Times hebben voedingswetenschappers en de adviezen waar ze voor hebben gezorgd voor een puinhoop aan adviezen. Katz ergert zich aan het Retro Report (in video) dat de krant recent bracht.
Niet meer beschikbaar
In de bovenstaande video is een shot te zien van senator McGovern die tegen een voedingswetenschapper die voorzichtigheid pleit op het gebied van dieetadviezen, dat de politiek daar geen tijd voor heeft. De achtergrond daarvoor is het aantal doden dat viel als gevolg van hart- en vaatziekten die zich in de volksgeest inmiddels hadden vastgezet als een gevolg van een menu dat rijk aan vet is. Dat is het gevolg geweest van een - inmiddels algemeen als slecht beoordeeld - onderzoek van de bekende Amerikaanse voedingsonderzoeker Ancel Keys. Niettemin vestigde zijn onderzoek de zeer absolute mythe dat alle vet slecht is. Vermoedelijk denkt het merendeel van de Nederlandse bevolking dat ook nog steeds en zorgen jongere inzichten - 'er is goed en fout vet' en 'het draait allemaal om de juiste verhoudingen' - die inmiddels via massamedia het publiek ook gehaald hebben voor verwarring. Het voelt immers aan als of de ronde wereld opeens weer plat is geworden.
Voedingswetenschappenjournalist Huib Stam schreef afgelopen week daarom op Foodlog dat voedingswetenschappers verantwoordelijk zijn voor de ontstane verwarring over voeding. Vandaag schrijft ook de NRC over dit onderwerp, dat nauw aansluit bij de artikelen in de New York Times, Foodlog en de protesten van Katz tegen de ontstane voedselverwarring.
Fotocredits: Detail cover In Defense of Food, Michael Pollan
Op 29 januari krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
#35 : 5. De impliciete aanname dat in grote lijnen iedereen dezelfde stofwisseling heeft. In dit verband wil ik wijzen op een publikatie (Cell 163, 1079–1094, 2015) waarin de glycemische respons op diverse voedingsmiddelen bij 800 proefpersonen is onderzocht. Dit onderzoek toont aan dat er grote inter-individuele verschillen bestaan in de glycemische respons na inname van hetzelfde voedsel. Bijvoorbeeld, bij persoon A stijgt de bloed glucose spiegel na eten van een banaan, maar niet na eten van een koekje; bij persoon B is het omgekeerde het geval. Niet heel vreemd: we verschillen aan de binnenkant minstens net zo veel als aan de buitenkant.
En dit is een zeer reductionistische (beperkte) interpretatie van onze verschillen. Want of alleen die glycemische respons nou werkelijk zo relevant is de context van de gehele fysiologische en biochemische veranderingen na een 'inname' valt zeer te betwijfelen, zeker op 'persoonlijk n =1 niveau'.
Wat het wel laat zien is dat de simpele aanname die Katz maakt ook te kort door de bocht gaat. Maar 'common sense' toch echt wel hout snijdt zoals Jaap zegt.
@Jaap, #37.
Nav. je voorbeelden (snoep vs bonen en de parachute) zou ik meteen vragen waarom, waarna je met argumenten komt.
Daarmee onderscheidt 'jouw' common sense zich positief van veel andere common sense is soms gebouwd is op fact free stokpardjes berijden of drogredeneringen.
@Hans dat wordt in dit draadje ook helemaal niet zo bedoeld. Gebruik naast de trials en observaties ook je gezond verstand (zoals in het voorbeeld: de trial van twee high carb voedingen (snoep/frisdrank/witte rijst versus bonen/groente/volkorenbrood is nooit gedaan maar toch kan je er met 'common sense' wel wat over zeggen). Je hoeft geen RCT uit te voeren voor je het advies kunt geven een parachute te gebruiken als je uit een vliegtuig springt.
Een beroep op common sense is al snel vruchteloos, juist in ingewikkelde discussies, want het is niet gebaseerd op aanwijsbare argumenten. Ik vind dit common sense. Jij dat. Uitgepraat.
@Martijn:
Ik zou nog twee willen toevoegen aan je lijstje:
4. Het idee dat voedsel de oorzaak is van bijkans elke plaag waardoor de mens wordt bezocht: if all you have is a hammer, everything looks like a nail.
5. De impliciete aanname dat in grote lijnen iedereen dezelfde stofwisseling heeft. In dit verband wil ik wijzen op een publikatie (Cell 163, 1079–1094, 2015) waarin de glycemische respons op diverse voedingsmiddelen bij 800 proefpersonen is onderzocht. Dit onderzoek toont aan dat er grote inter-individuele verschillen bestaan in de glycemische respons na inname van hetzelfde voedsel. Bijvoorbeeld, bij persoon A stijgt de bloed glucose spiegel na eten van een banaan, maar niet na eten van een koekje; bij persoon B is het omgekeerde het geval. Niet heel vreemd: we verschillen aan de binnenkant minstens net zo veel als aan de buitenkant.
Overigens ben ik van mening dat nimmer in de historie de kwaliteit en kwantiteit van het voedsel zo hoog is geweest als in het hier en nu. Ik buig diep voor alle boeren en buitenlui die dit mogelijk maken.
Enno