3 min
Ook Nick pakt nep aan. In Brussel. Een fraai geval van jammer maar helaas. Hij maakt het geheel af met een passend recept. Lees en geniet ;-)Niets is wat het lijkt. Een konijn niet. Zelfs een pakje kaas niet. Bovenstaande cheddar belandde op de ontbijttafel. Er was iets mis mee. Maar wat?
Dit is kaas van het merk Vache Bleue, een merk dat ik in mijn naïviteit in Normandië zou situeren, maar dat uit Lillois-Witterzée (Waals-Brabant) komt. Het pakje beweert cheddar te bevatten en dan staat er ‘Imported United Kingdom’ (sic). Dat trof me onmiddellijk. Dat is geen Engels. Men zou weleens kunnen gaan denken dat deze kaas uit het VK komt. Maar dat staat er niet. Verder zien we een vlag die vaagweg lijkt op de Union Jack (maar het niet is) en een figuurtje van een man met een rode tuniek en een zwaard. Geen echte Beefeater, want die heeft de letters ER op zijn borst en draagt een hellebaard, geen zwaard.
Iemand probeert hier te insinueren dat dit product iets te maken heeft met het Verenigd Koninkrijk, maar net niet hard genoeg, want het staat er niet. Wat lager op het pakje wordt de bocht waarin hij zich wringt, scherper: “Gemaakt en gerijpt met respect van (sic) de eeuwenoude kaastraditie van het Verenigd Koninkrijk.” Wat staat hier? Dat deze kaas niet gemaakt is in het VK. Anders had deze valsemunter van de verpakkingswereld dat toch gewoon geschreven? Wat betekent maken met respect trouwens? Ik kan bijvoorbeeld respect hebben voor Franse cognac, maar zelf afgeroomde melk verkopen. Wat voor garantie biedt deze mededeling?
Neen, beste medeconsument, hier wil men ons voor de gek houden, en dan op zo’n manier dat het potsierlijk wordt. Als voedingsverpakking inderdaad het jongste literaire genre is, dan zitten we hier in de categorie ‘kolder’. De verkopers van deze kaas zijn bang voor de wet, die verbiedt te liegen. Maar anderzijds willen ze toch een beeld ophangen dat misleidend is. En waarom? Is kaas uit Engeland dan zoveel beter?
Waals of Welsh
Dit product werd ‘geconditioneerd’ in Lillois-Witterzée, maar iedereen weet dat het fabriekje daar uitsluitend kaas snijdt en verpakt die gemaakt werd in Finland. La Vache Bleue is een onderdeel van Valio, de Finse zuivelgigant. Die heeft, naast Finse kaasfabrieken, ook nog één fabriek in Estland, maar zelf beweren ze enkel met Finse melk te werken. Ook als op het product ‘Engels’ of ‘Deens’ staat. Raar, hé?
En dan de kaas zelf. Cheddar is een dorp in Sommerset in het westen van Engeland, beroemd om zijn kloof en grotten. Toen ik er vijftien jaar geleden door reed, vond je er geen enkele verwijzing naar kaas. Dat komt omdat cheddar een kaasrecept is, een industrieel procédé, geen streekproduct. Er wordt cheddar gemaakt in België, in de VS en ook in Fiji. Goede cheddar kan een feest zijn, maar deze hier is niet lekker. Waarom ze deze Finse cheddar oranje hebben gekleurd (met E160b: bixine), is al evenzeer een raadsel, want Engelse cheddar was nooit oranje (Cheshire-kaas wel, een nog hilarischer verhaal).
Een recept? Waals konijn. De Welshmen, de bewoners van Wales (Latijn: Wallonia) in het westen van Groot-Brittannië, hebben in Engeland een reputatie van leugenaars. Als je vraagt waarom, zeggen de Engelsen: “Omdat je, wanneer je in Wales konijn bestelt, kaas krijgt.” Dat zit zo.
Een zeer oud recept voor een snack is Welsh rabbit. Dat betekent – letterlijk – ‘Welsh konijn’. Ik maak er hier Waals konijn van, omdat Welsh en Waals toch van oorsprong een en hetzelfde woord zijn. Hoe het woord rabbit in deze context opduikt, weet niemand meer, maar de bereiding heeft altijd al die naam gehad. Welsh rabbit is ouder dan het eufemistische Welsh rarebit. Deze robette (Waals voor ‘konijn’) is al bijna twee eeuwen populair in de Verenigde Staten en ook in Frankrijk, waar je in vele bars in het noorden le welsh op de hapjeskaart zult vinden. In zijn eenvoudigste vorm is het een andere naam voor toast met gegrilde kaas erop, zoals we dat allemaal (hopelijk) kennen van thuis, wanneer het brood oud is en de kaas in stukjes en restjes. Maar “met respect van de traditie”, om het zo nog maar eens te zeggen, is dit ook de biertegenhanger van een Zwitserse fondue.
Laat wat brood toasten en hou het knapperig en warm. Maak een kaassaus op basis van bier. Met een lepeltje bloem en een lepeltje boter draai je een roux in een pannetje. Hou het vuur laag en neem je tijd. De roux mag ietsje bruin worden, maar niet te. Blus met bier. Draai flink met een vork of garde om klonters tegen te gaan en roer tot je een gladde bruine saus krijgt. Kruid met peper, eventueel muskaatnoot. Geen zout, dat komt straks van de kaas.
Welk bier je gebruikt, hangt af van je goesting, maar zal invloed hebben op het resultaat. Rodenbach of geuze is altijd een goede keuze, maar het mag ook eens harder. Een stout bijvoorbeeld? Laat een tijdje rustig garen, maar let op voor aanzetten. Doe dan veel geraspte kaas door de kokende saus en laat die nét smelten. Lepel snel alles over de wachtende stukken brood en zet die even onder de grill. Je kunt de saus ook vloeibaarder maken met meer bier en opdienen in het pannetje. Dan sop je er stukjes toast in. Opdienen en er (hetzelfde) bier bij drinken. Smakelijk.
door Nick Trachet © Brussel Deze Week
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
En dit zegt Dorothy Hartley erover in Food in England (reprint 1999): The original Cheshire cheese was a pale golden colour - anf is reputation was so good that is was imitated by Welsh farmers. (...) Welsh cheeses, which had an admixture of goats's milk (and certainly were completely different in flavour), were sold in the open market to the coach passengers (through which transport they even reached London). These Welsh cheeses were bringing the Cheshire cheeses into disrepute, so the Welsh cheeses were obliged to be coloured, with annato, to distinguish them. Then (by that cussedness that haunts such arrangements) the Cheshire cheeses began to be lightly coloured also: perhaps the Holyhead passengers having called the red cheese 'Cheshire", would not believe the pale colour was realy Cheshire cheese: anyhow, the Cheshire cheese became reddish. Now these last ten years has seen the old Cheshire cheese turning pale again, and the Flint border cheese bright red!
Wat ze precies bedoelt met 'de laatste tien jaar' is mij niet duidelijk, maar waarschijnlijk vanaf de eerste publicatie van haar boek in 1954.
Ik zal het kort houden, want er zijn varianten:
Cheshire kaas heeft zowat de oudste kwaliteitsreputatie in het VK, l meer dan duizend jaar.
Reizigers naar London brachten er mee van de Romeinse stad Chester, maar onderweg boden Welsche boeren ook kazen aan die goedkoper waren, maar oranje gekleurd met (indertijd) goudbloem en later annato (bixine, ook bekend als Braziliaanse lippenstift).
In Londen kreeg de "valse" gekleurde Cheshire een schitterende reputatie, zodanig dat de "echte" Cheshire-producenten het kleuren moesten volgen, of ze verkochten niet meer. Vandaar dat nu ook echte Chester oranje gekleurd wordt.
In België heeft "Chester" van merkgigant Kraft (spreek op zijn Frans uit als "Chestère") een soliede plaats verworven. De kaas is plakkerig en slecht, maar wel knaloranje.
Vandaar misschien dat men denkt dat cheddar en chester (klinkt hetzelfde, niet?) er gelijk zouden moeten uitzien?
@Nick, wat is het hilarische Cheshire-kaasverhaal? Ik ken alleen de kat. Ik was overigens enige tijd geleden in Kent, een streek waar best lekkere kaas gemaakt wordt. In de Marks & Spencer in Dover lag het vol met organic streekkazen, alleen niet uit Kent. Kent staat ook vol met appelbomen, maar ook de organic streekcider kwam van elders.
Valio moet hier midden jaren zeventig verschenen zijn met hun emmentaler. Ze hebben toen hun Fins zijn met toeters en bellen uitgedragen. Dat het Fins was stond er fier op vermeld en het melkmeisje op de verpakking droeg "Finse" (nou ja?) klederdracht.
Iedereen beschouwt emmental als een recept, geen afkomst (net zoals damast, bougie, sedan, marokijn, calico, Jeans, Denim, laberdaan, sinaasappel, perzik...). Dat er hier geen streekidee aan verbonden is, heeft alles te maken met het feit dat de Fransen de eerste emental-usurpatoren zijn geweest. De grote verdedigers van het streekproduct hebben schaamteloos dat van een ander gecopiëerd.
Net hetzelfde met "gouda" (spreek uit op zijn Frans). Edam daarengen hebben ze verfranst tot "mimolette".
Het Schots aandoende ruitje op de verpakking is ook heel respectvol. Mooi verhaal!