Sommigen noem tahin oneerbiedig pindakaas van sesamPindakaas van sesam
Tahin (tahini, tahina) is een pasta van sesamzaad. Niets te maken met tajine, al zou je, uiteraard, ook tahin in een tajine kunnen doen. Sommigen noemen tahin oneerbiedig 'pindakaas van sesam'. Technisch is dat ook begrijpelijk en de oorsprong is dezelfde: sesamzaden, aardnoten of pinda's (arachide), amandelen, kokosnoten, palmnoten en maanzaad zijn oeroude oliegewassen. Die olie werd er vroeger uitgeperst – niet alleen voor de keuken, olie was nodig voor tal van menselijke activiteiten.
Sesam uit Indië
Van al deze oliebronnen moet sesam een van de oudste zijn. Zo oud dat de wetenschappers niet eens meer weten waar de oorsprong ligt. Mogelijk in Afrika, maar men is niet helemaal zeker. Voor de wetenschap heet de plant Sesamum indicum, wat 'sesam uit Indië' betekent. Deze plant behoort tot de Pedaliaceae, een kleine familie verwant met de vlinderbloemigen, de bonenfamilie zeg maar. Sesam is dus geen graangewas. De meeste andere planten van die familie zijn van oorsprong Afrikaans, maar men vindt er ook in Indië en zelfs in Australië.
Vierduizend jaar geleden al werd sesam in Babylonië en Assyrië geteeld. Nu oogst men sesamzaad van China en India over het Midden-Oosten en Soedan tot in Brazilië en Mexico. Die laatste twee zouden de grootste producenten zijn. De meest hippe is echter de sesam uit Ethiopië, ook al heeft dat land de internationale sympathie in het laatste jaar verloren.
Sesam open u
De plant maakt na de bloei zaaddozen aan die plots open knallen ('Sesam open u') en hun olierijke schat verspreiden. De planten worden dus geoogst net voor de rijpheid, zodat ze in een gecontroleerde ruimte kunnen openspringen en het zaad niet verloren gaat.
Zonder tahin zijn deze specialiteiten een stuk minder aantrekkelijkDe olie werd er dus uit geperst. Daarna blijft perskoek over. Vandaag wordt de perskoek van arachiden en van soja verkocht aan de veeteelt, waar ze soms meer waard zijn dan de olie zelf. Maar uiteraard kun je er zelf ook van eten: pindakaas, tahin, tofoe. Die perskoek wordt dan weer smeerbaar gemaakt met goedkopere olie.
Wat doe je ermee? Je kunt uiteraard tahin smeren op de boterham, maar in het Midden-Oosten, waar tahin het meest wordt gebruikt in de keuken, eten ze meestal geen boterhammen. Je kunt het een beetje aanlengen met de jus van gebakken vlees om een heerlijke saus van te maken. Je kunt ze evengoed door de groenten mengen op het einde van het stoven: groene boontjes met tahin, een vleugje sterke peper en vissaus bijvoorbeeld.
In de gewone keuken wordt tahin vooral gebruikt in de zeer trendy kekererwtenpuree hummus, maar ook in de hippe balletjes van bonenpuree: falafel. Zonder tahin zijn deze specialiteiten een stuk minder aantrekkelijk.
Maar denk eens aan tahin in gebakjes, in taartvullingen, in marinades. Ongeveer alles wordt er beter van. Smakelijk.
Op 29 januari krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Nick, ik lees jouw artikelen zeer graag, maar misschien is het een idee om tahin niet te bestempelen als "hip" of "trendy". Ik heb (zoals velen met mij) de tahin ontdekt toen ik puur plantaardig ben gaan eten, niet omdat dat "hip" of "trendy" is. Ik heb daarmee ook ontdekt dat tahin die is aangelengd met goedkopere olie wordt beschouwd als inferieure kwaliteit. De supermarkten in NL die tahin verkopen hebben alleen merken met pure tahin, alleen sesam, niet aangelengd met andere olie. Sesamzaad is vet genoeg van zichzelf. Opvallend is wel dat de "trendy" merken, met een bijdetijdse grafisch ontwerper en marketeer, stukken duurder zijn dan de levantijnse merken, terwijl ze exact hetzelfde bevatten: 100% sesamzaad.
Misschien interessant voor wie zoekt naar plantaardige alternatieven voor boter. Alle noten en zaden kun je thuis tot pasta malen. Pinda, cashew, amandel, walnoten, sesam, zonnebloem....... als je maar lang genoeg maalt met een keukenmachientje krijg je notencrème zoals pindakaas. Met olie bovenop, die komt uit de noot/het zaad. Geen toevoegingen nodig.
Tahin vind ik eerlijk gezegd niet zo lekker. Het heeft iets bitters. Maar in mijn ontdekkingsreis naar plantaardige alternatieven voor dierlijk vet merkte ik dat het er niet zo toe doet welke notenpasta je gebruikt in recepten die tahin vragen. Niet de sesam is essentieel, maar het vet van de sesam. Dat vet kan worden vervangen door het vet van welke noot of zaad dan ook. Dat vet werkt als boter. Met zoiets simpels als notenvet, bloemkool en smaakmakers krijg je een prachtige velouté zoals het klassieke fluweel met boter, maar dan plantaardig.
Gert #6 , Je bent niet de enige met sesamallergie, het eiwit van sesam is het probleem. Het komt de laatste tien jaar steeds vaker voor en wordt geschat bij 1 op de 100 mensen. Een op de drie kinderen met meerdere voedselallergieën kan ook een sesamallergie hebben. Er is helaas niets aan te doen. Bron: What is sesame seed allergy
Interessante smaakmaker, die Tahin. Helaas krijg ik er jeuk van (letterlijk), zou kunnen door de linolzuur. Onlangs probeerde ik een mespuntje van iets met een smaak dichtbij die van Tahin.
Het gaat om "pork greaves", een specialiteit uit Oost Europa, in vele variaties. Wij kennen het denk ik als "kaantjes". Maar dit smaakte heel anders. Hoe ze het doen weet ik niet (fijn gemalen zwoerd erbij?), maar wat ik proefde is heel vet en romig. En met de smaak richting Tahin. Als je een betrouwbare imker weet: een theelepeltje honing met die crême en je wil meer....
Lust ik niet...
Neem nog wat chips dan.