Bij Nieuwjaar horen goede voornemens. Ik heb er nog één voor u. Sommige mensen kunnen dit een trend noemen of een wens, maar het zou weleens gezond kunnen zijn ook. Als we nu onze hoofdmaaltijd weer op de middag gingen nemen?

Eet ’s ochtends als een koning, ’s middags als een prins en ’s avonds als een bedelaar. Deze oude wijsheid komt waarschijnlijk uit Engeland, met zijn grote traditie van ontbijten, maar de moderne tijden hebben het onmogelijk gemaakt.

's Middags warm eten
Misschien zijn we het vergeten, maar het is niet zo gek lang geleden dat bijna iedereen ’s middags warm at, thuis. Hoe deed men dat? Wel, om te beginnen was de vrouw vaker ‘aan de haard’ en dus was er meer kans om vers eten op de middag op tafel te krijgen. Soms was dat met de hulp van de oudere generatie die nog onder één dak woonde. Of er was het huispersoneel, nog zo’n vergeten ambacht.

Eet ’s ochtends als een koning, ’s middags als een prins en ’s avonds als een bedelaar. De moderne tijden hebben deze oude wijsheid onmogelijk gemaakt
Maar ook wie uit werkte, kwam ’s middags thuis om te eten. In mijn schooltijd duurde de middagpauze meer dan twee uur. Tijd genoeg om naar huis te fietsen, te eten en naar school terug te keren. Mijn moeder werkte ook uit, maar spurtte onder de noen naar de huiselijke keuken om de aardappelen te schillen, wortelen te krabben en de worst in de pan te gooien. Een gewone familiemaaltijd dus, mét soep en dessertje! Wanneer dat niet kon, dan bleven we op school eten, waar eenzelfde huiselijke keuken werd voorgezet. Leerlingen mochten onder de middag niet buiten wanneer ze niet expliciet naar huis keerden voor de maaltijd.

Ticket Restaurant
Op het werk van de volwassenen was er meestal een kantine met warm eten. Toen de vrouwen massaal naar de werkvloer trokken, werd er in heel wat huisgezinnen thuis zelfs niet meer gekookt. Dat scheelde een stuk in de schoonmaak! Winstbejag en besparingen (twee woorden voor hetzelfde fenomeen) hebben die kantines doen verdwijnen.

Nu suggereert nieuw onderzoek dat de opkomst van obesitas ook weleens te maken zou hebben met het uur waarop we eten
De werknemers kregen dan maar een Ticket Restaurant en het tijdperk van de sandwicherie was daarmee aangebroken. Niet omdat mensen zoveel liever broodjes eten, maar omdat ze daarmee tijd konden besparen. Het zal wel te maken hebben met de ‘voorstedelijke villacultuur’: iedereen wou na het werk zo snel mogelijk weer naar huis, ver van de stad. En zo is men noodgedwongen ’s avonds warm gaan eten, laat op de dag en uit diepvries of blik. Ook op school werd de middagpauze tot een minimum herleid waardoor de juf sneller weg kan en de dustkes nu al om 15.30 uur worden losgelaten, nauwelijks gevoed. De chipsfabrieken varen er wel bij.

Obesitas
In andere landen is dat niet anders. Ook in Frankrijk en Italië was de warme maaltijd op de middag de norm. Maar wij kennen die landen vooral van vakantie en uitgaans­leven. De dagelijkse sleur is er dan niet bij en wij hebben een vals idee hoe de mensen daar zelf leven. Enkel in de zomers in het diepe zuiden van Spanje en Italië kookt men traditioneel diep in de nacht, omdat het er anders te heet is.

In mijn schooltijd duurde de middagpauze meer dan twee uur. Tijd genoeg om naar huis te fietsen, te eten en naar school terug te keren
Nu suggereert nieuw onderzoek dat de opkomst van obesitas ook weleens te maken zou hebben met het uur waarop we eten. We leven immers met een ingebouwde klok en we zijn van nature geen nachtdieren. Wanneer we ‘s avonds, niet te lang voor het slapengaan, nog een copieuze maaltijd achter de kiezen proppen, reageert het lichaam met ‘Ho! Die energie krijg ik vandaag niet meer verwerkt’ en onze hormonen geven het bevel om onze reserves (vet) verder op te bouwen met de overdadige brandstof. Zo worden we slapend dik.

Het toeval van het dagelijks leven wil nu dat wij hier ‘s middags meestal thuis (kunnen) zijn. Ik ben dus weer overgeschakeld op warme maaltijden koken voor de noen. Dat is wel een ingrijpende aanpassing van de dagindeling, maar mijn huisgenoten lijken eerder tevreden. Ook op restaurant is het ‘s middags beter. De prijzen zijn lager en er is minder volk. Smakelijk.
Dit artikel afdrukken