Hier staan berichten van 16 maart, in omgekeerd chronologische volgorde.
Ga meteen door naar de meest actuele liveblog en de reacties op de gehele serie.

    Maandag 16 maart

  • Ook de Belgische koning Filip sprak zijn landgenoten toe. Hij zei te beseffen dat de getroffen maatregelen van iedereen inspanningen vergen, maar onderstreepte het belang van die ingrepen. "Iedereen kan ertoe bijdragen om deze crisis het hoofd te bieden", aldus de koning. "Deze beproeving zal ons sterker maken."

  • De grote Amerikaanse beursindexen (S&P 500, Dow en Nasdaq) sloten vandaag met een verlies van 12%. De grote uittocht uit aandelen is een reactie op de renteverlaging van de Fed gisteren. Zo'n slechte dag hebben de Amerikaanse beuren sinds Black Monday in 1987 niet meer meegemaakt. President Trump heeft inmiddels nieuwe regels afgekondigd om de verspreiding van het Covid-19 virus te voorkomen. Scholen gaan dicht en Amerikanen moeten bijeenkomsten met meer dan 10 mensen vermijden als die niet nodig zijn. Dat meldt de New York Times.

  • Vanaf 20:00 uur sprak ook president Macron de Franse natie toe; hij deed er 22 minuten over. Zijn boodschap: nous sommes en guère (we zijn in oorlog) maar on gagnera (we zullen winnen).

    Macron kondigde strenge maatregelen aan die de mobiliteit van mensen en hun onderlinge contact verder beperken. Hij vertelde Frankrijk dat de Schengen-landen morgen hun grenzen sluiten. Frankrijk gaat vanaf morgen in een nagenoeg volledige lockdown. Alle bijeenkomsten zijn vanaf morgenmiddag verboden en Fransen mogen niet meer bij elkaar op bezoek. Ook wandelingen voor het plezier of om even de benen te strekken zijn verboden. Uitsluitend boodschappen doen en medicijnen zijn nog geldige redenen voor het Franse volk om zich buiten de deur te begeven. Deze maatregelen blijven gedurende 2 weken van kracht.

    Macron herhaalde de eerder door zijn regering gedane belofte dat het publiek en het bedrijfsleven niet mogen lijden onder crisis en dat de Staat zal zorgen dat mensen hun rekeningen kunnen blijven betalen en bedrijven niet omvallen.
    Frankrijk telt inmiddels 127 Covid-19 doden, 5.423 besmette mensen; vandaag kwamen er 36 doden en 900 besmettingsgevallen bij. Ruim 400 mensen zijn opgenomen op intensive care afdelingen.


  • Rutte: “De realiteit is dat het coronavirus onder ons is en voorlopig onder ons zal blijven. Er is geen eenvoudige uitweg uit deze situatie. In afwachting van een vaccin of medicatie moeten we de verspreiding van het virus afremmen en gecontroleerd groepsimmuniteit opbouwen. Groepsimmuniteit bouwt een beschermende muur om ons heen. Dit kan wel maanden of zelfs langer duren. In die tijd moeten we mensen die een groot risico lopen afschermen.”

    Rutte schetst 3 scenario’s
    1. Het virus maximaal controleren: beheerste verspreiding onder groepen die het minste risico lopen
    2. Het virus onbeheerst zijn gang laten gaan; ons zorgsysteem wordt overbelast tijdens de piekbesmetting. Zo kunnen we niet de kwetsbare ouderen en andere groepen beschermen.
    3. Eindeloos beschermen om het virus tegen te houden: ;dan gaat het land helemaal op slot. Kan op het eerste oog aantrekkelijk lijken, maar volgens de experts is dat praktisch nagenoeg onhaalbaar.

    Alle adviezen en maatregelen zijn op het eerste scenario gericht. Van relatief eenvoudige richtlijnen (zoals handen wassen en 1,5 meter afstand) tot ingrijpende maatregelen (verbieden bijeenkomsten van meer dan 100 mensen en het sluiten van horeca). Of er meer maatregelen nodig zijn, hangt af van de manier waarop het virus zich gaat gedragen in de komende tijd.

  • "Het doet goed om te merken dat mensen voor elkaar klaarstaan in moeilijke tijden." Rutte bedankt Nederlanders daarvoor, maar benadrukt ook dat we elkaar moeten blijven helpen. Stel het gezamenlijke belang boven het individuele belang. "Tegen alle mensen in de vitale sectoren wil ik zeggen: u doet fantastisch werk. Heel veel dank daarvoor."

  • Rutte sluit zijn toespraak als volgt af: "Na alle onzekerheden die er zijn. De opgave waar we voor staan is heel groot. We moeten het echt met 17 miljoen mensen doen. Samen komen we deze periode te boven. Let een beetje op elkaar. Ik reken op u. Dank u wel."


  • In de eerste 5 minuten van zijn 18 minuten durende toespraak legt Rutte uit dat een groot deel van de bevolking met Covid-19 besmet zal raken. Bondskanselier Merkel gaf vorige week al aan dat het om 60 tot 70% van de bevolking zal gaan; Rutte noemde geen getallen.

    De Nederlandse regering wil zgn. herd immunity opbouwen. Herd immunity bouwt langs natuurlijke weg weerstand op. Kwetsbare mensen moeten zoveel mogelijk worden geïsoleerd van besmette mensen en de piek van de besmetting moet worden uitgesmeerd opdat kwetsbare mensen zo weinig mogelijk blootgesteld worden aan het voor hen kwalijke virus. Het zal niettemin doden kosten; Rutte noemde geen percentage van te verwachten doden die deze biologische aanpak met zich meebrengt. Het land geheel op slot zetten, vindt de regering onwenselijk omdat het de samenleving en economie zoals we die kennen gedurende lange tijd geheel zal ontwrichten.



  • Om 19.00 uur spreekt premier Rutte de bevolking toe op radio en televisie. Hoewel verschillende staatslieden in het buitenland hem al voorgingen met nadrukkelijke mededelingen (om 20:00 is president Macron al voor de derde maal te horen met een toespraak) is het voor Nederland een historisch moment. Kan de premier zich tot ‘vader des vaderlands’ ontpoppen? vraagt de NRC.

  • De AEX wist vandaag het verlies te beperken tot 3,7%.

  • RTL meldt het aantal Covid-19 patiënten op de intensieve care afdelingen van ziekenhuizen in Nederland en geeft informatie over het verloop van de infectie bij zwaar zieke mensen: Vandaag liggen er 68 mensen die besmet zijn met het coronavirus op de intensive care. Zij zijn verspreid over 27 verschillende afdelingen in heel Nederland. Dat heeft de Nederlandse Vereniging voor Intensive Care zojuist bekendgemaakt. Zaterdag lag dat aantal nog 'tussen de veertig en vijftig' coronapatiënten. De vereniging laat weten dat hoewel de meerderheid van de patiënten op de ic rond de 70 jaar is, er ook jongere patiënten opgenomen. Zo ook de 16-jarige Sehraz, die op de intensive care in Rotterdam ligt.
    Meer opvallende details:
    - Het beloop van het ziektebeeld is relatief langzaam progressief: patiënten komen regelmatig na een week op de afdeling alsnog op de intensive care terecht en het verblijf op de intensive care is regelmatig meer dan een week.
    - Vanuit één intensive care-afdeling in een ziekenhuis zijn 9 mensen overgeplaatst naar ander ziekenhuizen.
    - Er zijn geen aanwijzingen dat COVID-19 wordt overgedragen op een ongeboren kind.
    - Vooralsnog lijkt een infectie met het coronavirus bij kinderen relatief mild te verlopen.

  • Bestel- en bezorgdienst Thuisbezorgd.nl laat weten dat zich vandaag 'honderden' nieuwe restaurants zich hebben aangemeld. Restaurants zagen gisteren hun normale omzet wegvallen door de verplichte sluiting van de horeca die het kabinet gisteren afkondigden. Het bezorgen van eten mag nog wel.

  • Hoewel de Amsterdamse AEX-index vandaag na een dieprode start weer opkrabbelde richting een beperkt verlies, doet het aandeel Ahold-Delhaize het goed. Het bedrijf staat op dit moment (17u27) op een winst van ruim 1%. Dit is het gevolg van de hamsterwoede onder het publiek. De andere grote Nederlandse supermarktformules zijn niet beursgenoteerd.

  • Dit jaar geen Koningsdag. De viering op 27 april in Maastricht is geschrapt vanwege het coronavirus. De gemeente Maastricht en de provincie Limburg maakten dat vanmiddag bekend.

  • Woekerprijzen op tweedehandssites, uitverkochte apothekers en diefstallen in ziekenhuizen. Mondmaskers en onsmettende handgels zijn begeerd in deze coronatijden. De vele thuisverpleegkundigen dreigen echter vergeten te worden in de jacht op beschermende maskers. "Ik begrijp dat ziekenhuizen en huisartsen voorrang kunnen krijgen, maar ook wij komen voortdurend in contact met risicopatiënten", zegt Stephanie Nulens uit Heule in De Krant van West-Vlaanderen.

  • Het Oostenrijkse Ministerie van Binnenlandse Zaken roept iedereen die sinds 28 februari in quarantainegebieden is geweest op in zelfisolatie te gaan, ook als je geen corona-symptomen hebt. Het gaat om het gehele Paznauntal (Ischgl, Kappl, See en Galtür), Sankt Anton am Arlberg en Heiligenblut.

  • De handel op de Amerikaanse aandelenbeurzen op Wall Street is na opening direct stilgelegd. De S&P 500-index daalde meteen 8%. Bij zo'n grote daling wordt de handel automatisch vijftien minuten stilgelegd om de markt tot zinnen te brengen. Na de heropening dook index nog verder in de min tot 10,6% verlies.
    • .
  • Deze hoogleraar en medicus is weinig zachtzinnig in het duiden van de Civid-19 crisis:


  • De Europese Commissie werkt momenteel een plan uit om de buitengrenzen van de Schengenzone tijdelijk af te sluiten. De drastische stap is bedoeld om het nieuwe coronavirus verder in te dammen. Inwoners van de 26 Schengenlanden zullen de grens wel nog mogen oversteken.


  • Het hamsteren uit vrees voor het coronavirus heeft Jumbo de hoogste dagomzet ooit opgeleverd. "Die kwam 65 procent hoger uit dan op een normale vrijdag." Dat vertelt financieel topman Ton van Veen aan Distrifood.

  • Het kabinet denkt na over verdergaand maatregelen in het openbaar vervoer. Dat heeft minister Bruins (Medische Zorg) laten weten voorafgaand aan het crisisberaad van het kabinet. De bewindsman verwacht niet dat er vandaag al nieuwe maatregelen worden genomen om de verspreiding van Covid-19 verder tegen te gaan. Geschat wordt dat in het openbaar vervoer het aantal reizigers met 85 procent afgenomen.


  • De helft van van Covid-19 patiënten op intensive care afdelingen is jonger dan 65. Zestigplussers lopen het grootste risico om te sterven aan het nieuwe coronavirus. Maar, schrijft De Standaard voor wie lichtvaardig over het virus denkt, ook de jongere bevolking blijft niet buiten schot.

  • De Vlaamse vice-premier Hilde Crevits blijkt besmet met Covid-19. Ze blijft thuis en vraagt het publiek goed voor elkaar en zichzelf te zorgen.


  • Archeologiestudenten uit Leiden hebben hun faculteitsgebouw nagemaakt in het spelletje Minecraft. "Het onderwijs kan doorgaan", grapt assistent professor Maikel Kuijpers.

  • Het RIVM meldt zojuist 278 nieuwe patiënten die positief getest zijn op Covid-19 In totaal zijn er nu 1413 positief geteste personen. Sinds gister zijn er 4 patiënten overleden, dat brengt het aantal sterfgevallen op 24.

  • Drinkwaterbedrijf Vitens laat via een persbericht weten dat de beschikbaarheid, veiligheid en kwaliteit van het drinkwater wordt gegarandeerd. Ook in tijden van het coronavirus. Het schrijft: "We nemen maatregelen om ervoor te zorgen dat er 24/7 voldoende schoon drinkwater beschikbaar is en blijft." Het is volgens het bedrijf niet nodig om extra flessen drinkwater in te kopen.

  • De Belgische beursindex Bel20 gaat zwaar onderuit en staat op dit moment 10% in de min. "Ondanks de actie van centraal bankiers is de bodem helemaal zoek", schrijft het Vlaamse financiële blad De Tijd. De AEX staat op dit moment (12u45) 8% in de min.

  • Door het stilvallende openbare leven valt de economische bedrijvigheid stil. Daardoor daalt de vraag naar olie en andere fossiele brandstoffen sterk. Meer en meer handelaren vrezen "dat de vraag naar olie in 2020 wel eens de grootste daling ooit zou kunnen kennen. In 2019 bedroeg die vraag iets meer dan 100 miljoen vaten per dag. Tijdens de grote recessie van 2009 daalde de vraag met bijna 1 miljoen vaten. Het ergste jaar tot nog toe was 1980, toen de wereldeconomie crashte na de tweede oliecrisis: de vraag naar olie kromp toen met 2,65 miljoen vaten." Dat meldt De Tijd. Het is goed nieuws voor klimaat- en milieuactivisten, alleen zien we dat op dit moment nog niet zo.

  • Ondanks de dringende oproep van Mark Rutte om niet te hamsteren en de geruststelling van CBL-directeur Marc Jansen slaat Nederland door in het inslaan van voedingsmiddelen. Jumbo behaalde afgelopen vrijdag zijn hoogste dagomzet ooit, liet topman Ton van Veen weten aan het FD: maar liefst 65% meer omzet dan op een normale vrijdag. Van Veen: "Op kerst kunnen we ons op voorbereiden. Dit is van de ene dag op de andere over ons heen gekomen. Dat vereist het nodige improvisatievermogen."

  • Is het een politiek of een sanitair besluit? In ieder geval heeft Covid-19 verstrekkende gevolgen voor asielzoekers die in Nederland arriveren: hun opvang is opgeschort. Dat schrijft minister Grapperhaus van Justitie in een brief aan de Tweede Kamer.

  • Het begraven van dierbaren verloopt tijdens de coronacrisis anders dan normaal. De branchevereniging voor uitvaartondernemingen laat weten dat vanaf morgen alleen eerstegraads familieleden welkom zijn op de dienst. Ook wordt nabestaanden verplicht anderhalve meter afstand van elkaar te houden. De nieuwe regels stellen nabestaanden soms voor een moeilijke keuze. Dat meldt het Algemeen Dagblad.

  • China evacueert zijn jonge burgers uit het besmette Italië. Staatsmedia melden dat de regering stuurt een vliegtuig naar Italië stuurt studenten die in het buitenland studeren zo snel mogelijk over te vliegen naar de provincie Zhejiang, een oostelijke regio met Hangzhou als hoofdstad.

  • België brak vandaag door de grens van 1.000 besmettingen en betreurt de vijfde dode.

  • Nederlands volksgezondheidsdeskundige en -activist Jaap Seidell wees de afgelopen dagen een aantal malen op het extra risico dat diabetespatiënten lopen om de ernstige ademhalingsverschijnselen te krijgen door Covid-19.


  • Het Rode Kruis opende vanochtend een speciaal telefoonnummer voor vragen rond het coronavirus van ouderen en zieke mensen. Via 070-4455888 kunnen mensen een medewerker van het Rode Kruis aan de lijn krijgen die ze bijvoorbeeld kan uitleggen hoe je online boodschappen kunt doen. Als telefonische hulp niet voldoende is om de mensen te helpen, kan worden gekeken of een vrijwilliger kan worden ingezet om ter plaatse te helpen.

  • De Nederlandse sierteeltsector, die exporteert over de hele wereld, wordt ongekend hard getroffen door de coronacrisis. Zonder noodkredieten van overheid en banken zullen veel bedrijven binnen enkele weken failliet gaan, schetst algemeen directeur Steven van Schilfgaarde van Royal FloraHolland. Dat schrijft Nieuwe Oogst.

  • In Antwerpen heeft de lokale politie het voorbije weekend tal van winkels, horecazaken en andere commerciële panden moeten aanmanen om te sluiten om verspreiding van het nieuwe coronavirus tegen te gaan.
    In een tiental hardleerse horecazaken moest de politie zelfs meermaals langsgaan. ‘Dat mensen vindingrijk proberen te zijn om de regels te omzeilen in deze situatie is onbegrijpelijk’, zegt politiewoordvoerder Wouter Bruyns. Dat meldt de Standaard.

  • Wie kunnen het zwaar te verduren krijgen door Covid-19? Trouw geeft vanmorgen antwoord: mensen met hart- en vaatziekten en diabetici. Hoe groot is het risico dat je ernstig ziek wordt of overlijdt en wat gebeurt er dan? Trouw: Het coronavirus tast de longen aan. Het lichaam reageert met een ontsteking. Daardoor kan vocht in de longen lekken. Als de longen vollopen, is het moeilijker om zuurstof te transporteren naar andere organen in het lichaam, zoals het hart. Dat kan uiteindelijk leiden tot de dood. Ongeveer 5 procent loopt een groot risico op dat scenario, laten Chinese onderzoeken zien. 14 procent krijgt ernstige klachten, in 81 procent van de gevallen is het ziekteverloop mild. Een Brits rapport voor de overheid schat dat 1 op de 5 zwaar zieken zal overlijden. Dat zou betekenen dat Covid-19, zolang mensen geen antistoffen opbouwen of het virus anderszins kunnen afwenden, 1% van de bevolking vroegtijdig zal doen sterven.

  • Langzaam wordt duidelijk dat de Coronacrisis de samenleving hard zal raken. Air France-KLM legt zijn vloot voor het overgrote deel aan de ketting; 70-90% van de vluchten wordt gestaakt, meldt Luchtvaartnieuws. Moet je zulke bedrijven met prioriteit willen redden en zo ja hoe dan? Dat vraagt duurzame energiedenker Thijs ten Brinck. Dat is vooral een politieke vraag. Het volgende nieuws raakt ons allemaal direct omdat onze oudedagsvoorziening verdampt: "de financiële situatie van pensioenfondsen is heel belabberd en verslechtert met de dag. De fondsen raken door de dramatische beursweken steeds verder in onderdekking". Het wordt gemeld door De Telegraaf. De beurzen openden vanmorgen weer zwaar in het rood, nadat dit weekend duidelijk werd dat in de hele wereld het openbare leven voor een belangrijk deel wordt stilgelegd; de Amsterdamse AEX staat op dit moment (10u53) 7% in de min.

  • Nederland is wakker geworden in een nieuwe werkelijkheid nu het openbare leven grotendeels is platgelegd. Het is voor sommigen nog even wennen om het normale, onbezorgde leven voor even vaarwel te zeggen, maar de boodschap lijkt al grotendeels aangekomen.Zo typeert De Telegraaf het ontwaken van Nederland aan het begin van de nieuwe werkweek.

  • De Amerikaanse Centers for Disease Control (CDC, het equivalent van ons RIVM) adviseren de organisatoren van bijeenkomsten waar mensen lijfelijk aanwezig zijn met meer dan 50 mensen voor de komende 8 weken uit te stellen of te annuleren. Het advies geldt voor de gehele VS.

  • De Zuid-Afrikaanse president Cyril Ramaphosa riep vannacht de noodtoestand uit in de strijd tegen de verspreiding van Covid-19. Het land telt nog slechts 61 besmettingen. De afgekondigde maatregelen variëren van het sluiten van 35 van de 53 grensposten en grote bijeenkomsten van meer dan 100 mensen verbieden. Ook in Zuid-Afrika gaan de scholen dicht tot 18 maart.

  • Nu ook het publiek in de VS ziet dat Covid-19 hun land zal raken, zag President Trump zich gisteren middag gedwongen om de Amerikanen te zeggen dat ze niet hoeven te gaan hamsteren. Nadat hij met vertegenwoordigers uit de levensmiddelenbranche had gesproken vertelde hij het publiek volgens Fox News: "Je hoeft niet zoveel te kopen, doe het rustig aan, ontspan je gewoon. Het gaat allemaal weer over."

  • De coronacrisis zal komende week al tot de eerste faillissementen leiden in het midden- en kleinbedrijf. De problemen in onder meer de horeca, de evenementenbranche, winkeliers en de bloemenhandel zijn zo urgent dat bedrijven daar nu al op omvallen staan. Dat meldt de Telegraaf.

  • Terwijl in Europa in de Po-vlakte al te zien is dat de Covid-19 crisis een positief effect heeft op luchtvervuiling, kwamen in China cijfers naar buiten over de rem die het virus zet op productie en consumptie. De Chinese industriële productie daalde met 13,5% over januari en februari dit jaar ten opzichte van vorig jaar. Dat is het laagste niveau sinds 1990. Afgelopen december bedroeg de groei nog 6,9%. De retailverkopen daalden met 20,5%; ze stegen in december nog met 8%. Volgens de opstellers van de officiële overheidsstatistieken heeft "de economie heeft de impact van Covid-19 goed doorstaan".

  • Gisteren werd de grens van 2.000 doden als gevolg van Covid-19 in Europa gepasseerd. Daarmee komt het dodental wereldwijd op 6.000 wereldwijd. Italië registreerde gisteren een nieuw recordaantal met 368 nieuwe sterfgevallen in 24 uur. Het land betreurt 1.809 van de 2.000 Europese doden.
    China blijft het land met het hoogste aantal sterfgevallen (3.199), maar de epidemie vordert snel in Europa met 2.291 sterfgevallen, waarvan verreweg de meeste in Italië en Spanje. Spanje kreeg er gisteren 2.000 extra besmettingsgevallen bij in 24 uur.

  • De Oostenrijkse regering heeft het openbare leven verder ingeperkt door bijeenkomsten van meer dan vijf personen te verbieden, het reizen te beperken tot wat strikt noodzakelijk is en de politie de verboden strikt te laten handhaven om van Covid-19 te beteugelen. Het parlement besloot tot deze nieuwe maatregelen tijdens een speciale zitting van het parlement zondagmiddag. Het land met 8,8 miljoen inwoners registreerde gisteren 860 besmettingen en twee sterfgevallen.


    • Dit liveblog houden we al sinds 24 februari voor je bij. We pogen met dit liveblog koel de historie te verslaan van iets dat enerzijds getypeerd zou kunnen worden als een psychose en anderzijds van de maatregelen die een nieuwe virale infectie vereist. Dat doen we in omgekeerd chronologische volgorde.

    Wil je lezen wat er in de afgelopen periode gebeurde? Klik dan op de eerdere afleveringen die je hieronder vindt. De serie leest inmiddels als een spannend boek, waarvan de ontknoping ons nog lang in spanning zal houden. Lees het rustig achterwaarts en zie hoe onbezorgd het leven enkele weken geleden nog was. Hoe het zich zal ontwikkelen, gaat de toekomst leren. Blijf het volgen.

    - 15 maart: klik hier
    - 14 maart: klik hier
    - 13 maart: klik hier
    - 12 maart: klik hier
    - 10 maart tot en met 11 maart: klik hier
    - 7 maart tot en met 9 maart: klik hier
    - 2 maart tot en met 6 maart: klik hier
    - 24 februari tot en met 1 maart: klik hier

    Ook van 27 januari tot en met 5 februari hield Foodlog een liveblog bij over de stand van zaken rondom het coronavirus toen het zich manifesteerde in China en begon te verspreiden; ook toen met dagelijkse updates.
Dit artikel afdrukken