In het gezaghebbende wetenschappelijke periodiek British Medical Journal (BMJ) woedde het afgelopen jaar een hevige discussie over het nut van het voorschrijven van statines aan patiënten met beginnende hartproblemen.

Het verlagen van het cholesterolniveau in het bloed met dit soort medicijnen doet mogelijk meer kwaad dan goed. Dat beweerden de auteurs van een tweetal artikelen. Kritiek daarop kwam onder meer van Sir Rory Collins, een Britse autoriteit op het gebied van de epidemiologie van hartziekten.

Interpretatiefout
Met de publicatie van het rapport van een commissie van wijzen is een (voorlopig) einde gekomen aan het debat. Het onafhankelijke panel, waarin louter zwaargewichten zitting hadden, kreeg de opdracht te onderzoeken of de oproep aan de hoofdredacteur om de twee artikelen in BMJ terug te trekken gerechtvaardigd was.

In 2012 concludeerde een team onder leiding van de Amerikaanse hoogleraar John Abramson (auteur van http://www.overdosedamerica.com/]Overdosed America) op basis van onderzoek door anderen dat ‘primaire interventie’ met statines (met de bedoeling de ziekte te voorkomen) weggegooid geld, overbodig en zelfs gevaarlijk is.

Abramson kreeg bijval van de cardioloog Aseem Malhotra. Hij schreef in dezelfde editie van BMJ een commentaarstuk onder de titel Saturated fat is not the major issue. Daarin verwoordde hij de visie, die meer en meer acceptatie krijgt, dat verzadigd vet niet de cholesterolhuishouding nadelig beïnvloedt en (dus) ook geen oorzaak van hartziekten is.

De poep kwam in de ventilator toen bleek dat Abramson een uitkomst van een andere onderzoek verkeerd had geïnterpreteerd. Hij beweerde abusievelijk dat er een risico van 18% op ernstige bijverschijnselen (in het bijzonder diabetes en spierpijn) van statinegebruik werd gerapporteerd. Daarop richtten Collins en anderen hun kritiek.

Een 'echt foutje', maar geen reden tot terugtrekking
Malhotra nam de misinterpretatie van Abramson over. Collins verweet de auteurs dat ze met hun fouten grote schade konden aanrichten en zelfs doden op hun geweten zouden krijgen.

De commissie van wijzen komt echter op formele gronden tot de conclusie dat de auteurs van de gewraakte artikelen slechts die ene fout gemaakt hebben, dat het een ‘honest error’ was, en er daarom geen reden is het artikel terug te trekken.

Wie de gehele tekst van het artikel van het panel en de boeiende onderliggende artikelen en correspondentie wil lezen, kan een proefabonnement op BMJ nemen.
Dit artikel afdrukken