De actie #HeteZomerOogst blijkt een "enorm succes", zegt initiatiefnemer Mark de Jong van ZLTO in de Telegraaf. De landbouworganisatie stapte onlangs naar de supermarkten om groente- en fruitsoorten die door de droogte en hete zomer kleiner (pruimen), lichter of afwijkend van vorm (tomaatjes) uitvallen dan 'normaal' toch in de schappen te krijgen. Met succes. Deden eerst vooral regionale supermarkten mee, inmiddels zijn alle supers overstag, op Jumbo na. "Ik durf vanwege het succes van de actie gerust te stellen dat Jumbo echt een maatschappelijke antenne mist door niet mee te doen,” zegt De Jong.
Supermarkten zijn zich volgens De Jong gaan realiseren dat zij eisen stellen die de consument helemaal niet stelt. Consumenten blijken het helemaal niet erg te vinden als hun groente en fruit een andere vorm, gewicht of formaat heeft dan ze gewend zijn. De ophef over de te kleine pruimen en gerimpelde tomaten laat zien dat weerstand tegen voedselverspilling ook een rol speelt. "De consument pikt het niet als zomaar kilo’s groente en fruit worden vernietigd vanwege de vorm, terwijl zij qua smaak gewoon goed zijn,” zegt De Jong.
De Telegraaf - ?Misvormde? groente en fruit erg populair
Supermarkten zijn zich volgens De Jong gaan realiseren dat zij eisen stellen die de consument helemaal niet stelt. Consumenten blijken het helemaal niet erg te vinden als hun groente en fruit een andere vorm, gewicht of formaat heeft dan ze gewend zijn. De ophef over de te kleine pruimen en gerimpelde tomaten laat zien dat weerstand tegen voedselverspilling ook een rol speelt. "De consument pikt het niet als zomaar kilo’s groente en fruit worden vernietigd vanwege de vorm, terwijl zij qua smaak gewoon goed zijn,” zegt De Jong.
#22 Piet. Zoals bekend is uiterlijke schoonheid iets anders dan (innerlijke of interne) kwaliteit. Daar ontstaat verwarring. Niet alleen bij groenten en gewassen is dat het geval... Er wordt in onze maatschappij volop opgeleukt op uiterlijk. Met kwaliteit heeft het zelden wat te maken. Soms is het zelf omgekeerd evenredig.
M.b.t. vervreemding van contracten... gemaakte afspraken dient men te respecteren. Zo niet, dan dient daar een goed antwoord of alternatief voor te zijn.
De Nederlandse consumenten lopen warm voor "misvormd" groente en fruit, maar doen de buitenlandse consumenten dat ook.? Gaan de buitenlandse supermarkten hetzelfde doen als Nederlandse supermarkten en "misvormd' groente en fruit in de schappen leggen? Dat is nog een open vraag. Wanneer een contract van een Nederlandse boer doorverkocht is aan een buitenlandse supermarkt dan heb je de poppen aan het dansen. Ook dat contract zal door "overmacht" opengebroken moeten worden. Contract is contract, het is maar net of een buitenlandse supermarkt bereid is de contractvoorwaarden te herzien. Met opengebroken contracten kan het alle kanten op. Er kan dan best een situatie ontstaan waarbij de buitenlandse supermarkten het neusje van de zalm krijgen van het Nederlands groente en fruit ( voor een "zacht contractprijsje" ) en de Nederlandse supermarkten het ( dure) "misvormde" deel daarvan in de schappen leggen. Supermarkten krijgen hun handen vol om opengebroken contracten in goede banen te leiden. Daarbij hebben supermarkten ook nog de mogelijkheid om onder elkaar contracten te verhandelen. Knap ingewikkelde situatie is er ontstaan. Het stelsel van contracten kraakt in al haar voegen en ik moet nog zien of het huidige stelsel van contracten handhaafbaar kan blijven.
#20 Marco. Dat het weersrisico primair bij de boer ligt is logisch. Dat is immers zijn vak. De lusten en lasten komen er immers door, qua opbrengst en dus qua geld. Dat er een parameter, de versnelde mens-gedreven klimaatverandering bij is gekomen, met o.a. schades en dus soms tekorten, maakt het spel anders. Voor de boer, de supers en de maatschappij als geheel, m.b.t. voedsel.
De supermarkt zal in het begin proberen de platte-macht kaart nog uit te spelen. De inkopers en andere lui, van die theoretisch gestudeerde ventjes met stropdas en lease-bak, waarbij mensen zoals ook een van Veen, die zitten nog in de ouwe wereld van structurele overvloed voor lage prijs. Eerst zal er dus een vechtfase intreden, waarna er een evenwicht zal ontstaan, als het besef bij supermark-stafofficieren (vgl. WOI) maar ook bij boeren(frontsoldaat-kanonnenvoer) er komt dat de situatie veranderd is.
Dat soort leveringsverplichtingsafspraken zal men proberen te maken. Bij de Belgische fritesfabrieken is daar al sprake van. O.a. Clarebout, frietbakker in Belgie, heeft bepaalde afspraken met boeren voor geleverde tonnen. De boeren wilden dit aanvankelijk zelf. In ons land is er een overmachtsclausule. Daar niet. En de boer moet maar zien hoe hij die levert. Die moet dus nu duur bijkopen op de vrije markt om aan zijn verplichtingen te voldoen. Zulke gaan of op de fles of worden slaaf/horige/lijfeigene van de fabriek. Ook supermarkten zullen dit spel willen spelen, door een aantal slaven/lijfeigenen/horigen aan zich te willen ketenen. Sommigen ook op dit podium zijn daar fan van. Maar dat lukt alleen in sectoren waarbij de portemonnee niet buiten ligt. Dus sectoren met een dak erboven en een vloer eronder. Vrachtwagen ervoor met input en vrachtwagen erachter voor de output. Maar die hebben niks met echte landbouw te maken. dat zijn fabrieken, zoals Volkswagen Philips, die je overal kunt plaatsen.
Of supers grote toeleveranciers trachten te dwingen, die hun grondstoffen bij de boer halen? De poging zal er zijn. Mara daarvoor geldt htezelfde verhaal. Het besef van realiteit wat er allemaal wel en niet kan zal toenemen.
Gaan boeren meer aardappelen telen? Niet in ons land. omdat het al aan de max zit, door de intensiveringen, die de bodem en het systeem uitputten en vele boeren al aan hun tax van financieringen zitten. In ons land is er weinig rek meer. In België ook steeds minder en in Noord-Frankrijk nog wel. Sinds halverwege de jaren 80 mocht men niet nauwer telen dan 1 op 4 in ons land, maar o.i.v. de neoliberalisering, met kostprijsverlaging, opbrengstverhoging (niet in geld), werd 1 op 3 toegestaan. Dat kun je even doen, een decennium of 2 maar dan is dat ook klaar. Dan heb je het systeem uitgepeurd en je bodem als veredelde substraatmedium ge- cq. misbruikt, verkracht. Vaak omdat de bank ook nog wat wensen had, waar boeren dan in meegingen. (Daar hebben de Ruud Huirnes en Wiebe Draijers, nog wel wat uit te leggen. En eigenlijk ook de Hermannen Wijffels, die pas op hun ouwe dag het licht zagen, weliswaar met een eigen goeie volle portemonnee vanuit het oude plankgasmodel. Alsook de vorige generaties boerenbestuurders, en eigenlijk ook nogal wat van de generatie huidige boerenbestuurders, die krampachtig het plankgasmodel nog steeds omarmen. In die zin zal ik als afdelingsvoorzitter van de statutair zelfstandige vereniging ZLTO-Drimmelen en Nieuwe Oogstcolumnist zijn rol moeten spelen. Om intern besef bij te brengen. Ook bij hen zgn. hoger op de apenrots).
Ketenvorming zoals sommige theoretici hier graag propageren. Ja! Maar alleen op basis van wederzijdse gelijkwaardigheid.
Piet Hermus,
OK! Bedankt, nu is het duidelijk. Tja, als er genoeg aardappelen zijn hebben ze je niet nodig blijkt maar weer. Afspraak is afspraak is al helemaal niet meer van deze tijd kennelijk.
Of een en ander positiever gaat worden voor de boer-supermarktrelatie dat weet ik niet, ik heb eerder het idee dat weersrisico's bij de boer komen te liggen. Of supermarkten gaan zaken doen met grote toeleveranciers met boeteclausules e.d. voor niet leveren, en je ziet maar waar je de aardappelen vandaan haalt. Anderzijds maakt de hoge vrijemarktprijs boeren ook knettergek, en worden er waarschijnlijk juist veel aardappelen gezet volgend jaar.
#18 Marco. Met via-via bedoel ik dat we met een paar boeren samen nicola's aanboden, waarbij 1 het organiseerde. De persoon van Janssen Dongen had afspraken gemaakt met ons op basis van een bepaalde kwaliteit in een overvoerde markt. Een paar monsters vond met discutabel van het door ons aangebodene. Er werden nog 3 vrachten van 1 van ons geleverd. Jumbo had vanaf die tijd geen Nicola's meer, maar stapte over op andere rassen die vastkookten. Hierna stapten we naar Vanka (Hillegom) en zo belanden de Nicola's probleemloos zonder aanmerkingen op de monsters bij Deen.
Zo de wind waait, waait mijn vestje... blijkbaar.
Wat ik denk is dat de weersextremen een steeds grotere rol gaan spelen bij het aanbod. Hier dienen boeren, maar zeker ook supers anders over gaan denken. De supermarkten denken uit een bepaalde hoeveelheid en kwaliteit naar believen te kunnen kiezen. Dat zal toch steeds minder zeker worden. Hierdoor zal er eerst een spel van macht gespeeld worden. Maar na verloop van tijd zal realisme de overhand krijgen, dat men elkaar nodig heeft boeren en retail in voor en tegenspoed. Men zal moeten snappen dat men elkaar wat moet gunnen.