1 min
Negen op de 10 Nederlanders denken dat boodschappen de komende vijf jaar duurder zullen worden, doordat kosten voor duurzamere manieren van produceren doorberekend gaan worden. Dan hebben we het over True Cost Accounting, het in de prijs zichtbaar maken van de verborgen kosten die de voedselproductie met zich mee brengt. ABN AMRO onderzocht hoe de Nederlandse consument tegenover dit principe staat.
Bijna 4 op de 10 Nederlanders (37%) zijn voorstander van een voedselsysteem dat ook de verborgen kosten van de voedselproductie inzichtelijk maakt, ook al maakt dat boodschappen duurder. Een kwart is niet bereid meer te betalen voor milieuvriendelijke producten en ruim een derde (36%) heeft nog geen mening. Wel verwachten 9 van de 10 consumenten dat eten duurder gaat worden doordat die kosten (deels) ook bij hen terecht zullen komen.
Dat rapporteert ABN AMRO op grond van een onderzoek waaraan ruim 2.000 consumenten deelnamen. Volgens de bank neemt het belang van True Cost Accounting (TCA) de komende 5 jaar toe. "Het wordt van strategisch belang voor de agrifoodsector om goed te kijken naar de beschikbaarheid en eerlijk gebruik van vitale hulpbronnen zoals bodem, water, mineralen en energie."
'Verborgen kosten' inzichtelijk
Met True Cost Accounting verschijnen op het prijskaartje van een voedselproduct ook de zogeheten 'verborgen kosten'. Dat zijn bijvoorbeeld de CO2-uitstoot, het verlies van biodiversiteit, de kosten van waterzuivering en zelfs de kosten voor medische zorg als gevolg van een ongezond voedingspatroon. Bij TCA "wordt zowel de positieve als negatieve impact van een bedrijf op de omgeving inzichtelijk gemaakt," schrijft de bank. Met andere woorden: er komt een 'vervuilings-prijskaartje' te hangen aan producten. Rob Morren, Sector Banker Food van ABN AMRO: "TCA is nog in ontwikkeling, maar wij beschouwen het als een belangrijke methode om alle positieve en negatieve maatschappelijke effecten van een voedselproduct een geldwaarde te geven en vervolgens tegen elkaar af te wegen. Vervuilende producten krijgen dan per saldo een hoger prijskaartje en worden hierdoor minder aantrekkelijk. Dit kan direct worden doorberekend in de prijs in de supermarkt, maar kan ook dienen als ‘schaduwprijs’. Op basis van deze schaduwprijs kunnen boeren, verwerkers en supermarkten in gesprek gaan om concrete verduurzamingsacties te formuleren."
In het rapport werkt ABN AMRO een voorbeeld uit dat gangbare en biologische bloemkoolteelt binnen één en hetzelfde bedrijf vergelijkt. De verborgen kosten blijken bij de gangbare bloemkool per hectare bijna twee keer zo hoog te zijn als bij biologische productie: €681 versus €360.
Uit het onderzoek blijkt dat ruim de helft van de respondenten eerder bereid is meer te betalen voor aardappelen, groente en fruit als het bodemleven daardoor verbetert. Voor zuivelproducten en frisdranken is die bereidheid veel lager, met respectievelijk ruim 41% en 38%. Een gemiddelde prijsstijging van 9,6% vinden de respondenten nog acceptabel.
Van de consumenten die niet bereid zijn meer te betalen voor een TCA-geprijsd product zegt 28% niet meer te besteden te hebben, 20% het niet nodig te vinden en 25% dat dan de supermarkt maar minder marge moet nemen.
Dit artikel afdrukken
Dat rapporteert ABN AMRO op grond van een onderzoek waaraan ruim 2.000 consumenten deelnamen. Volgens de bank neemt het belang van True Cost Accounting (TCA) de komende 5 jaar toe. "Het wordt van strategisch belang voor de agrifoodsector om goed te kijken naar de beschikbaarheid en eerlijk gebruik van vitale hulpbronnen zoals bodem, water, mineralen en energie."
'Verborgen kosten' inzichtelijk
Met True Cost Accounting verschijnen op het prijskaartje van een voedselproduct ook de zogeheten 'verborgen kosten'. Dat zijn bijvoorbeeld de CO2-uitstoot, het verlies van biodiversiteit, de kosten van waterzuivering en zelfs de kosten voor medische zorg als gevolg van een ongezond voedingspatroon. Bij TCA "wordt zowel de positieve als negatieve impact van een bedrijf op de omgeving inzichtelijk gemaakt," schrijft de bank. Met andere woorden: er komt een 'vervuilings-prijskaartje' te hangen aan producten. Rob Morren, Sector Banker Food van ABN AMRO: "TCA is nog in ontwikkeling, maar wij beschouwen het als een belangrijke methode om alle positieve en negatieve maatschappelijke effecten van een voedselproduct een geldwaarde te geven en vervolgens tegen elkaar af te wegen. Vervuilende producten krijgen dan per saldo een hoger prijskaartje en worden hierdoor minder aantrekkelijk. Dit kan direct worden doorberekend in de prijs in de supermarkt, maar kan ook dienen als ‘schaduwprijs’. Op basis van deze schaduwprijs kunnen boeren, verwerkers en supermarkten in gesprek gaan om concrete verduurzamingsacties te formuleren."
In het rapport werkt ABN AMRO een voorbeeld uit dat gangbare en biologische bloemkoolteelt binnen één en hetzelfde bedrijf vergelijkt. De verborgen kosten blijken bij de gangbare bloemkool per hectare bijna twee keer zo hoog te zijn als bij biologische productie: €681 versus €360.
Uit het onderzoek blijkt dat ruim de helft van de respondenten eerder bereid is meer te betalen voor aardappelen, groente en fruit als het bodemleven daardoor verbetert. Voor zuivelproducten en frisdranken is die bereidheid veel lager, met respectievelijk ruim 41% en 38%. Een gemiddelde prijsstijging van 9,6% vinden de respondenten nog acceptabel.
Van de consumenten die niet bereid zijn meer te betalen voor een TCA-geprijsd product zegt 28% niet meer te besteden te hebben, 20% het niet nodig te vinden en 25% dat dan de supermarkt maar minder marge moet nemen.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Simone Hertzberger, dank voor je reactie! Simone en Volkert Engelsman (die de eer toekomt zich sterk te hebben ingezet voor het invoeren van True Cost Accounting in Nederland; hij verwijst naar normen zoals die op de Amsterdamse Zuid-As worden berekend) traden afgelopen dinsdagavond op voor Nijmeegs publiek in Lux. Aan mij de eer te modereren.
Rob Morren, toen Simone dat had gezegd, kopte ik de vraag in naar de zaal: stelt u zich eens voor dat de mest van dieren eigenlijk gemaakt is van kunstmest?
Dat is nl. het geval: onze koeien, varkens en kippen eten vnl. voer dat met kunstmest is gemaakt. In de biologische theorie bestaat dat niet, maar toch is het echt waar.
Dat verandert de sommen wezenlijk. Of het publiek het zo snel doorhad, is me niet duidelijk geworden. Wel weet ik inmiddels dat ook onze nieuwe kringlooplandbouw-gedachte als basis voor de nieuwe Nederlandse landbouw deze opmerking nog 'even' moet zien te verwerken.
Gelukkig hoorde ik Tjeerd de Groot. deze week in de Kamer pleiten voor een harde norm, die gebaseerd moet zijn op biochemische en natuurkundige mechanismen. Ik denk dat de normen op de Zuid-As (Rob, ik verwijs niet naar jullie maar naar een bureau dat daar net als ABN Amro ook gevestigd is) nog wat aanscherping behoeven. De bottom-lines gaan er dan - denk ik - anders uitzien.
Simone Hertzberger ellen-maureen colpa
Dank voor jullie reacties.
Met de case in het rapport hebben we ons gericht op het handelingsperspectief van één bedrijf: hoe kan zij haar maatschappelijke kosten verlagen? En het is al winst dat de berekening direct tot verbeteringen kan leiden zoals Simone opmerkt.
De opbrengsten konden we niet goed genoeg terugvoeren op de case. Opbrengsten, andere kapitalen/effecten wel meewegen, zou de relevantie inderdaad verhogen. Alle opmerkingen daarover nemen we mee in onze evaluatie.
Sommige media hebben de uitkomsten van de case geprojecteerd op “alle bedrijven” / de gehele biologische en gangbare landbouw. Dat stond niet in de case/ het rapport en was ook niet de intentie.
We hopen dat het thema maatschappelijke kosten/opbrengsten een grotere bekendheid krijgt onder een breder publiek. Daar zit de echte versnelling. Maar bijvoorbeeld ook in hoe berekeningen kostenefficiënt, simpel en met maximale relevantie op bedrijfsniveau worden ingezet.
True cost/true price en true value speerpunt in het programma van de Transitiecoalitie Voedsel. Voor elke vorm van landbouw geldt dat je de afgevoerde voedingsstoffen weer moet terugbrengen of het systeem verarmd onherroepelijk. Wie Thomas Hager's boek heeft gelezen weet dat de introductie van de Haber/Bosch gelijktijdig een zegen en een ramp is. En daar is met zo veel mensen niks aan te doen, al reken je je rot. De mythe die mensen als Lageweg e.a. willen vertellen als zou het anders zijn en kunnen kan wat mij betreft al lang in de prullenbak. Er kan bij het nastreven van gelijkwaardige opbrengsten tussen gangbaar en bio slechts sprake zijn van een onderscheid op details. (Iets minder externe N input vanwege inzet van vlinderbloemigen bijvoorbeeld) Resultaten al in 2019 kan alleen maar fake zijn, immers dit soort detailverschillen laten zich niet in een jaar waarnemen. Als je ook kijkt naar de opgevoerde partners lijkt mij het antwoord al voorgeprogrammeerd, zeker gezien de positie en reputatie van de heer Lageweg.
#8 Dick Veerman ja, ik heb het rapport goed gelezen. Ik ben geen econoom en ook geen agronoom, maar ik zie dat de kosten van de gangbare bloemkool volgens het rapport vooral zitten in emissies door de productie van kunstmest en emissies naar de bodem.
Volgens mij, wordt in de biologische landbouw ook gebruik gemaakt van bestrijdingsmiddelen en ook van mest. In dit geval dierlijke mest. Dat stemt mij tot nadenken. Hoe zit het met die bestrijdingsmiddelen in de biologische teelt? Waar komt die dierlijke mest vandaan en wat hebben die dieren gegeten? Kortom: de LCA van de hele keten.
Overigens vind ik het een goed initiatief, die TCA, maar dan wel per kg product, dus opbrengst gerelateerd, anders is het niet eerlijk. Dat merkte ook ellen-maureen colpa op in #5.
De discussie te starten over TCA vind ik zeer positief. Er staat in het rapport dat Fatels een gesprek met de telers en zaadproducenten is gestart. Mooi resultaat. Maar de methode moet echt nog even veel beter.
Simone Hertzberger (voedselveiligheids- en -integriteitsexpert), jij vertelde mij - en een zaal vol mensen in Nijmegen - eerder deze week dat je de bloemkoolvergelijking goed hebt nagetrokken. Wil je ook hier nog eens vertellen wat jouw conclusies waren?