De handel in dieren en dierlijke producten heeft een mondiaal karakter, geregeerd door richtlijnen van de Wereldhandels-organisatie (WTO). Maar terwijl de Europese Unie inmiddels verregaande eisen aan dierenwelzijn stelt, wordt dit door de WTO afgedaan als 'non-trade-concern'. Voor het verbeteren van dierenwelzijn is dan ook een belangrijke rol voor de consument weggelegd, vindt prof.mr. Annelies Freriks, hoogleraar 'Dier en recht' aan de faculteit Rechtsgeleerdheid, Economie, Bestuur en Organisatie van de Univeristeit Utrecht. Op 8 november houdt zij haar oratie onder de titel 'De impact van WTO-recht op dierenwelzijn'. De internationale handel in dieren en producten van dierlijke herkomst wordt beheerst door afspraken die in het kader van de Wereldhandelorganisatie (WTO) zijn gemaakt. Binnen die afspraken is nauwelijks ruimte voor dierenwelzijn. Dit brengt de EU, die haar handelsbeleid in toenemende mate heeft toegespitst op dierenwelzijn, in een lastig parket. Verbetering van dierenwelzijn kost immers veel geld en brengt de concurrentiepositie van de EU in gevaar. Daardoor ontstaat een grote druk op de EU-doelstelling om verdergaande dierenwelzijnseisen door te voeren.
Consumentgedrag beïnvloeden
Freriks: 'Wil je op korte termijn wat aan deze situatie veranderen, begin dan bij de consument. Die bepaalt uiteindelijk wat voor vlees hij in de kuip wil hebben. Of in handelstermen uitgedrukt: of er een markt is voor producten, afkomstig van dieren die volgens de Europese dierenwelzijnsmaatstaven zijn behandeld, is afhankelijk van het gedrag van de consument. Die kan ervoor zorgen dat schakels in de productieketens, inclusief de retailhandel, aandacht gaan besteden aan dierenwelzijnseisen in hun relatie tot hun leveranciers.' Om het consumentengedrag te beïnvloeden heeft de overheid op haar beurt een aantal instrumenten ter beschikking. Zo wordt binnen het Europese levensmiddelenbeleid grote waarde gehecht consumentenvoorlichting, al dan niet via etikettering.
Aanpassen kader WTO
Om op de lange termijn dierenwelzijn in de internationale handelsbetrekkingen juridisch te verankeren, dient evenwel het WTO-kader te worden aangepast. Daarvoor is echter op dit moment nog onvoldoende politieke draagvlak. In WTO-onderhandelingen moet de EU er dan ook voortdurend aandacht voor blijven vragen. Een reëlere optie is volgens Freriks om in EU-verband verdragen te sluiten met handelspartners waarin specifieke afspraken over dierenwelzijn worden vastgelegd.
Bron: universiteit van Utrecht
Op 2 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Zondagvoormiddag 11 maart op het programma 'de Zevende Dag' - op de Vlaamse zender VRT - een stukje over deze film (en verder o.a. Walen lachen met Vlamingen: leuk!) vanuit Noord-Zuid-perspectief.
Wouter, volstrekt eens! Als 'men' niet wil gaat dit nergens over. Hoe triest dat ook is.
'Daarvoor is echter op dit moment nog onvoldoende politieke draagvlak. In WTO-onderhandelingen moet de EU er dan ook voortdurend aandacht voor blijven vragen.'
Waarom moet de EU dat doen, terwijl zij kort daarvoor toegeeft dat nog niet vaststaat dat de EU-burger meer dierenwelzijn wil "... begin dan bij de consument. Die bepaalt uiteindelijk wat voor vlees hij in de kuip wil hebben. "
Misschien is een aanzienlijk deel van de EU-ingezeten helemaal niet bereid veel meer te betalen voor vlees. Dus Freriks spreekt voor haar beurt. Waarom op voorhand al zeggen dat onderhandelingen om de wereldhandel glad te trekken (in feite te grote politieke inmenging afbouwen) gebruikt moeten worden om een moreel standpunt van een niet bewezen meerderheid wereldwijd af te dwingen? Dan kun je ook wel weer over Tibet beginnen.
Ook wat betreft de export is het standpunt van Freriks bizar omdat ze niet eerst vraagt in hoeverre er überhaupt vraag naar is diervriendelijk vlees uit de EU. Waarom zou een moreel standpunt dat niet eens een meerderheidsstandpunt in de EU is, met subsidies afgedwongen moeten/mogen worden in andere werelddelen?
Ondertussen teelt McDonalds al op enigszins duurzame en diervriendelijke wijze op grote schaal in Brazilië, zonder inmenging van de WTO, meen ik.