Die conclusie trekt de Volkskrant op basis van speurwerk naar het waarheidsgehalte van de bewijsloze beweringen die ZEMBLA de wereld in slingerde. Varkensslachter VION zou frauderen met het Beter Leven kenmerk van de Dierenbescherming.

Over de beschuldigingen die ZEMBLA ventileerde, concluderen de journalisten Mac van Dinther en Gerard Reijn gevat dat Vion grootschalig fraudeert - en wel met name door grote hoeveelheden Beter Leven vlees zonder Beter Leven ster op de markt te brengen. Die houdt de slachter over omdat naar bepaalde delen van het varken geen vraag is bij 1-ster-vlees afnemende winkels.

Onder de titel Welles-nietes om een krulstaartje (achter de abonnee-wal) maken Reijn en Van Dinther op drie volle pagina's in de Volkskrant van afgelopen zaterdag duidelijk dat de vermeende fraude van 1-ster varkens door VION vooral het gevolg is van de ongemakkelijkheid waarmee de Dierenbescherming in het spel zat

Onzekerheid
Van Dinther en Reijn gingen naar Zembla, de Dierenbescherming en VION. Na hun bezoek aan de slachterij in Boxtel en de hal waar het vlees in technische delen wordt verdeeld, kwamen zij tot de conclusie dat het daar nagenoeg onmogelijk is fraude te plegen. Daarom vinden ze het opvallend dat directeur Frank Dales van de Dierenbescherming in de Zembla-uitzending zo fel uithaalt naar zijn zakelijke partner VION waarmee zijn organisatie - samen met AH - het Beter Leven kenmerk voor varkens heeft opgetuigd. Reijn en Van Dinther schrijven:

Het is opmerkelijk dat de Dierenbescherming zich zo in de rol van slachtoffer manoeuvreert. Vion mag dan (een van de) leverancier(s) zijn van Beter Leven-vlees, de Dierenbescherming zet er zijn stempel op en is dus eindverantwoordelijk. Als Vion heeft gesjoemeld, heeft de Dierenbescherming gefaald.

Vanwaar die onzekerheid?

De krant beschrijft hoe directeur Frank Dales van de Dierenbescherming aanvankelijk niet duidelijk op camera wil reageren naar ZEMBLA-journalisten, tot die hem het script van de uitzending voorlezen. Dan schrikt hij zo dat hij, ondanks het ontbreken van duidelijke bewijzen, volledig losgaat. Dales wil harde bewijzen, maar de journalisten geven hem die niet. De Volkskrantjournalisten noteren zijn reactie als volgt: Dales weifelt. Zijn stemming slaat om als Rietveld delen van het script voorleest en zegt dat ze beelden hebben van de fraude. 'Schokkende beelden', aldus Dales. 'Dat gaf de doorslag.' Dales ziet zichzelf al op tv als de Iraakse woordvoerder die ontkent dat er bommen vallen op Bagdad terwijl op de achtergrond de stad brandt. Dat zou funest zijn voor de geloofwaardigheid van zijn organisatie.
[...] De Zembla-technici die hun spullen al hebben ingepakt, krijgen opdracht de lampen weer aan te doen zodat Dales zijn statement over kan doen. Maar nu aanzienlijk harder getoonzet. 'Ik wou geen lulletje lampepit lijken. Ik wist dat ik maar een paar zinnen zou krijgen. Dan is er geen ruimte voor nuance.'


Twee conclusies
De Dierenbescherming blijkt de vlucht naar voren te hebben gekozen omdat Frank Dales dacht dat zijn organisatie had gefaald. Dat is de ene conclusie die Reijn en Van Dinther trekken. De andere is dat ZEMBLA wel erg gemakkelijk een schandaal kon schoppen en daarmee per ongeluk blootlegde hoe onzeker de Dierenbescherming is over de zekerheid die zijn logo biedt.

Vierkantsverwaarding & Alders
Omdat de zogenaamde vierkantsverwaarding in de vleesindustrie in het algemeen en die van varkens in het bijzonder een vak apart is dat zich slecht verhoudt tot sterrenvlees, verkoopt Vion vooral veel sterrenvlees als gewoon vlees, weten Van Dinther en Reijn sinds hun bezoek aan de slachterij in Boxtel. Ze concludeerden dat ZEMBLA dat niet wist en zich nu misschien wel een beetje schaamt. Dat er om dezelfde reden af en toe ook wat stukken 'gewoon' vlees een ster krijgen zoals Dales schijnt te vrezen, is moeilijk te achterhalen. Zelfs voor de directies van slachterijen en verpakkers, zo vertellen ons ervaren slagers die weten hoe je ongezien de vierkantsverwaarding toch wat beter kloppend kunt maken. Maar, vertellen ze erbij, waar hebben we eigenlijk het over als tegenover die fraude óók declassering van sterrenvlees staat?

Het wachten is nu op Hans Alders, de man die voor Dales de opdracht heeft om vast te stellen hoe het Beter Leven kenmerk wel 100% kloppend te krijgen is. We zijn benieuwd of hij lever-, braadworsten, gehaktballen en schnitzels is gaan tellen, zoals Foodlog hem aanbeval. Eigenlijk kan hij maar 1 conclusie trekken: het sterrensysteem staat haaks op de vierkantsverwaarding waar slagers in hebben leren excelleren om hun marges te kunnen maken. Dat heeft zo zijn consequenties.

Fotocredits: Frank Dales, still Zembla
Dit artikel afdrukken