Ik wil een man aan u voorstellen die het lot van de Nederlandse intensieve dierhouderij in zijn handen heeft. Hij is niet te benijden en heeft de steun en wijsheid van ons allen nodig.
Yves de Boer is de gedeputeerde voor ruimtelijke ordening in Brabant. Hij staat voor een zware taak en heeft ieders steun nodig om de uiterst zware afwegingen te maken die nodig zijn om Nederland een haalbaar beestenland te maken of voorgoed te laten stikken in bestuurlijke impasses die de toekomst en de weg daarheen aan het zicht onttrekken.
Wie het heeft over de intensieve dierhouderij in Nederland heeft het over Noord-Brabant. Geen provincie heeft meer varkens en kippen, zowel slacht als leg, als Brabant. Wat daar gebeurt, is dan ook beslissend voor de rol van Nederland als intensief dierenland.
Boze boeren, boze burgers
De Staten van Brabant weten het even niet meer. Ze hebben vorige week besloten een bouwstop af te kondigen omdat ze niet meer willen dat er bedrijven worden gebouwd die de Brabanders straks niet blijken te willen. Dit terwijl de huidige regels en de principes van goed en betrouwbaar bestuur die bouw eigenlijk al stilzwijgend geaccepteerd hadden. Daar rekenden de boeren tenminste op. Ze zijn boos nu ze opeens een streep door hun verwachting getrokken zien. Het CDA en zelfs de VVD scharen zich het liefst achter de boeren. Maar dat gaat even niet. De boel is stil komen te liggen, want alle andere partijen zijn tegen. De burgers zijn immers al even laaiend, maar dan op die boeren.
De ironie wil dat de VVD-gedeputeerde Yves de Boer de bouwstop moet verdedigen.
Ik neem al heel wat jaren als boeren- en bestuurderswatcher waar welk drama zich in Brabant afspeelt. De stallen moeten groter omdat we meer welzijn willen. En als dat gerealiseerd is, moet het weer verder. Daardoor barsten we hier uit onze voegen. Het kan niet zo verdergaan.
Brabant gaat er niet uitkomen
Ik lanceerde vorig jaar een voorstel. Het is eigenlijk heel simpel: Nederland moet naar veel minder beesten en moet zijn boeren die door willen en kunnen - maar niet hier - exporteren. Het land zou een multinational moeten worden. Rond de stal van Marijke Nooijen in Keldonk ontwikkelde ik samen met een bevriende scenarioplanner een methode om zowel de boeren als de provincie daar een strategie en tactiek voor te kunnen laten ontwikkelen. Ondanks het lichtpuntje van zo'n vermeende oplossing ligt nu alles stil.
Hoe moet het verder? Brabant gaat er niet uit komen op deze manier. Ik liet me vertellen dat de methode die we voorstelden - gooi alle (verlammende) regels aan de kant, kijk of de buurt tot een burgerlijke consensus kan komen en bouw van daaruit de boel weer op - bestuurders angst inboezemt. Stel je voor dat iemand met de wet in de hand dwars gaat liggen?
Dat is een terechte angst. Alleen is één ander ding ook zeker: met de wet of de door Brabant zelf verzonnen maatlat in de hand zal ook altijd iemand dwars gaan liggen, zolang je het overschot aan beesten niet fors uitdunt en niet duidelijk maakt waar het naartoe gaat. Daardoor zit de boel muurvast. Links- noch rechtsom valt er om de berg van wantrouwen heen te komen.
Moed en lef
Misschien, meneer De Boer, moest u daar maar eens mee beginnen: een echt gesprek, niet in de Staten en niet met de Brabantse Milieu Federatie die geen spat verstand van markten heeft en geen vertegenwoordiger is van de Brabanders, maar gewoon met de Brabantse bevolking zelf. Een serieus strategisch gesprek waar ze hun hart kunnen luchten en zeggen wat zij in hun buurt willen en hoe. Wie weet is er een bestuurlijk convenant met de Brabantse bevolking over te sluiten. Den Haag kun je daarbij missen als kiespijn, dat heeft u kunnen zien aan het gehannes rond schaliegas en het lef juist van uw provincie. Hoewel ik denk dat als ook daar eerder lef was getoond het misschien wel anders kunnen uitpakken dan met de onwettelijk lange neus die de provincie nu naar het centrale gezag en de wet trekt.
Er is nieuw lokaal bestuurderschap nodig. Ik wens u dan ook moed en lef. U hebt namelijk het lot van de dieren in grote delen van de wereld in handen. Ons land geeft - door zijn omvangrijke praktijk in Brabant - de toon en ontwikkelingsrichting aan in de wereld. Zelfs Wakker Dier omarmt inmiddels Nederlands innovaties die al decennia lang altijd weer doorsijpelen in de rest van de wereld. Dat gebeurt met een omvang die we ons hier thuis niet eens kunnen voorstellen. Verkloot het dus niet: zorg voor serieuze ontwikkelcentra en creëer de voorwaarden voor het ontstaan van een leuke niche landbouw die hoort bij een rijk en marktgericht land, exporteer het teveel aan boeren die nu eenmaal niet meer passen in ons volle en kleine landje. Hier kunnen ze toch niets meer verdienen. Het klinkt hard, maar als je het niet zo doet, gaat geheid alles verloren en komt de broodnodige doorontwikkeling van de 21e eeuwse intensieve dierhouderij - die eindelijk doorbreekt van veel-voor-weinig naar wél-aardig-voor-de-dieren - tot een vroegtijdig einde. Dat zou echt zonde zijn. De vraag naar vlees in de wereld schiet namelijk echt omhoog, of wij dat hier nou willen of niet. Laten we dan maar proberen om er geld mee te verdienen, want we hebben er echt verstand van gekregen. Dat vindt de rest van de wereld ook.
Beste lezers, weinigen van jullie kenden gedeputeerde Yves de Boer. Nu weten jullie het: het lot van vele miljarden dieren in de wereld die nog geboren moeten, ligt in zijn handen. Zonder onze stalontwikkelingen zitten varkens en kippen elders in de shit tot in een lange reeks van jaren.
Fotocredits: Yves de Boer
Dit artikel afdrukken
Wie het heeft over de intensieve dierhouderij in Nederland heeft het over Noord-Brabant. Geen provincie heeft meer varkens en kippen, zowel slacht als leg, als Brabant. Wat daar gebeurt, is dan ook beslissend voor de rol van Nederland als intensief dierenland.
Boze boeren, boze burgers
De Staten van Brabant weten het even niet meer. Ze hebben vorige week besloten een bouwstop af te kondigen omdat ze niet meer willen dat er bedrijven worden gebouwd die de Brabanders straks niet blijken te willen. Dit terwijl de huidige regels en de principes van goed en betrouwbaar bestuur die bouw eigenlijk al stilzwijgend geaccepteerd hadden. Daar rekenden de boeren tenminste op. Ze zijn boos nu ze opeens een streep door hun verwachting getrokken zien. Het CDA en zelfs de VVD scharen zich het liefst achter de boeren. Maar dat gaat even niet. De boel is stil komen te liggen, want alle andere partijen zijn tegen. De burgers zijn immers al even laaiend, maar dan op die boeren.
De ironie wil dat de VVD-gedeputeerde Yves de Boer de bouwstop moet verdedigen.
Ik neem al heel wat jaren als boeren- en bestuurderswatcher waar welk drama zich in Brabant afspeelt. De stallen moeten groter omdat we meer welzijn willen. En als dat gerealiseerd is, moet het weer verder. Daardoor barsten we hier uit onze voegen. Het kan niet zo verdergaan.
Brabant gaat er niet uitkomen
Ik lanceerde vorig jaar een voorstel. Het is eigenlijk heel simpel: Nederland moet naar veel minder beesten en moet zijn boeren die door willen en kunnen - maar niet hier - exporteren. Het land zou een multinational moeten worden. Rond de stal van Marijke Nooijen in Keldonk ontwikkelde ik samen met een bevriende scenarioplanner een methode om zowel de boeren als de provincie daar een strategie en tactiek voor te kunnen laten ontwikkelen. Ondanks het lichtpuntje van zo'n vermeende oplossing ligt nu alles stil.
Hoe moet het verder? Brabant gaat er niet uit komen op deze manier. Ik liet me vertellen dat de methode die we voorstelden - gooi alle (verlammende) regels aan de kant, kijk of de buurt tot een burgerlijke consensus kan komen en bouw van daaruit de boel weer op - bestuurders angst inboezemt. Stel je voor dat iemand met de wet in de hand dwars gaat liggen?
Dat is een terechte angst. Alleen is één ander ding ook zeker: met de wet of de door Brabant zelf verzonnen maatlat in de hand zal ook altijd iemand dwars gaan liggen, zolang je het overschot aan beesten niet fors uitdunt en niet duidelijk maakt waar het naartoe gaat. Daardoor zit de boel muurvast. Links- noch rechtsom valt er om de berg van wantrouwen heen te komen.
Moed en lef
Misschien, meneer De Boer, moest u daar maar eens mee beginnen: een echt gesprek, niet in de Staten en niet met de Brabantse Milieu Federatie die geen spat verstand van markten heeft en geen vertegenwoordiger is van de Brabanders, maar gewoon met de Brabantse bevolking zelf. Een serieus strategisch gesprek waar ze hun hart kunnen luchten en zeggen wat zij in hun buurt willen en hoe. Wie weet is er een bestuurlijk convenant met de Brabantse bevolking over te sluiten. Den Haag kun je daarbij missen als kiespijn, dat heeft u kunnen zien aan het gehannes rond schaliegas en het lef juist van uw provincie. Hoewel ik denk dat als ook daar eerder lef was getoond het misschien wel anders kunnen uitpakken dan met de onwettelijk lange neus die de provincie nu naar het centrale gezag en de wet trekt.
Er is nieuw lokaal bestuurderschap nodig. Ik wens u dan ook moed en lef. U hebt namelijk het lot van de dieren in grote delen van de wereld in handen. Ons land geeft - door zijn omvangrijke praktijk in Brabant - de toon en ontwikkelingsrichting aan in de wereld. Zelfs Wakker Dier omarmt inmiddels Nederlands innovaties die al decennia lang altijd weer doorsijpelen in de rest van de wereld. Dat gebeurt met een omvang die we ons hier thuis niet eens kunnen voorstellen. Verkloot het dus niet: zorg voor serieuze ontwikkelcentra en creëer de voorwaarden voor het ontstaan van een leuke niche landbouw die hoort bij een rijk en marktgericht land, exporteer het teveel aan boeren die nu eenmaal niet meer passen in ons volle en kleine landje. Hier kunnen ze toch niets meer verdienen. Het klinkt hard, maar als je het niet zo doet, gaat geheid alles verloren en komt de broodnodige doorontwikkeling van de 21e eeuwse intensieve dierhouderij - die eindelijk doorbreekt van veel-voor-weinig naar wél-aardig-voor-de-dieren - tot een vroegtijdig einde. Dat zou echt zonde zijn. De vraag naar vlees in de wereld schiet namelijk echt omhoog, of wij dat hier nou willen of niet. Laten we dan maar proberen om er geld mee te verdienen, want we hebben er echt verstand van gekregen. Dat vindt de rest van de wereld ook.
Beste lezers, weinigen van jullie kenden gedeputeerde Yves de Boer. Nu weten jullie het: het lot van vele miljarden dieren in de wereld die nog geboren moeten, ligt in zijn handen. Zonder onze stalontwikkelingen zitten varkens en kippen elders in de shit tot in een lange reeks van jaren.
Fotocredits: Yves de Boer
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Zorgvuldig ontraadt gedeputeerde de Boer alle moties die concrete handvatten zouden kunnen bieden in het koffertje maatlatten zorgvuldige veehouderij: minimumafstanden tussen woningen en veestallen, tussen kippen- en varkensstallen, over mestvergisters, over geurnormen, over antibioticagebruik, EHS. Dat belooft wat!
Vandaag de zoveelste aflevering van de Brabantse soap. Kristallisatiepunt van de strijd tussen intensivering en leefbaarheid in een barstensvolle provincie:
Inwoners: 2.440.000
Koeien: 660.000
Varkens: 5.500.000
Kippen: 26.000.000.
Kernrandzones, convenanten met carnavalsverenigingen over bouwblokken, begrenzing van de Efteling versus Kranendonk, doorlopen van gemeentelijke trajecten, meerwaardebenadering, pro-actieve dan wel reactieve aanwijzing, coördinatiebesluit. Integratie stad/land. Trede 7 duurzaamheidsladder. Handhaafbaarheid via vergunningenspoor, stilzitters, cumulatie van achtergrondbelasting, latente ruimte, hotspots, overbelaste urgentiegebieden, implementatieteams, ontwikkelruimte, hangmatgeld (misschien zit hier na "selfie" nog wel een kandidaat woord-van-het-jaar-2014 bij!). Hygiënisatie van mest (idee voor het Nationale Dictee?).
Voorwaar geen sinecure. Onnavolgbaar voor simpele burgerzielen.
Toppunt van democratisch polderen, of van bestuurlijk onvermogen? In China gaan die dingen toch heel wat simpeler.
De Statenleden missen ook nog eens die fantastische opening van de Winterspelen.
De teambegeleidende dames zouden het met hun fraaie hoofdtooien en witte splitjes goed doen op de Mokumse GayParade!
Klopt Dick, ik denk dat door de "schuld"vraag waar iedere partner zich op enigerlei wijze medeverantwoordelijk voelt, de behoefte ontstaan is om er gezamelijk (Ruwenberg) uit te komen. Wat je nu ziet is een terugval in het proces waarbij partijen weer stellingen betrekken. Dit hoort er mijns inziens bij, maar het besef is er ook dat men toch met elkaar door moet.
Tot inkeer komen kunnen we alleen door het gesprek aan te gaan, bijv op 1 november waar Dick (#64) keynote spreker is, tenminste als hij nog gaat maar daar ga ik wel vanuit. In mijn ogen moeten we de problematiek (lokaal draagvlak) aanpakken waar het begonnen is. En dat is in de eigen omgeving van het bedrijf, aan de keukentafel. Dáár moet de ondernemer zijn ontwikkelruimte verdienen( en die is niet onbegrensd). In de dialoog zal blijken tot hoever een veehouder bereid is extra (bovenwettelijke)maatregelen te nemen.
De route van de economische situatie van de sector moet via de keten, de markt lopen.En niet door een BZV waar wel meer kosten maar geen meer opbrengsten aan gekoppeld zitten. Wat brabant nu doet is alles op een hoop te gooien: verbond van den bosch, draagvlak (lokaal regionaal en landelijk) en denkt dit via de BZV op te lossen. De ondernemer die straks voldoet aan de BZV denkt gevrijwaard te zijn, de omgeving vertrouwt erop dat Brabant het middels een BZV wel allemaal goed regelt maar beiden lopen het risico van een koude kermis thuis te komen en dan zijn wederom de rapen gaar. Waar we bang voor zijn is dat er dan verschillen ontstaan tussen de ontwikkelingsmogelijkheden van vergelijkbare bedrijven. Dat klopt, ik denk zelfs binnen dezelfde buurt of straat.
Het laatste wat ik wilde was te gemakkelijk zijn. Wat ik in één zin geprobeerd heb te zeggen Jos is, dat we hier op dit podium betrekkelijk geobjectiveerd van gedachten hebben gewisseld zonder ons bezig te houden met de vraag waar de 'schuld' van de ontstane situatie ligt. Dan belanden we namelijk in het conflict waarin alleen maar plaats is voor het conflict. Ik kende de maatlat globaal, maar heb hem als erkend tekstvreter nu gelezen. Dank voor de link.
Ik denk dat het vanuit de hier gevoerde oplossingsgerichte discussie niet moeilijk is vast te stellen dat de BZV een heel andere kant uitgaat dan waarover nu min of meer consensus is ontstaan (wat dit laatste betreft: hou me ten goede, ik spreek op persoonlijke titel en vertegenwoordig uiteraard niet de ZLTO). Dat lijkt me een wezenlijke waarneming. Wordt die gedeeld?
De vraag is dan: hoe komen we samen tot inkeer?
Herman, dat vind ik te makkelijk.Als je ziet dat de oplossingsrichting ( BZV) de verhoudingen beïnvloed ( ZLTO vind het teveel opeenstapeling, BMF ziet dat er geen krimp van de veestapel uit voort gaat komen, provincie gooit deur dicht) dan is het gewoon realiteit dat dit niet los gezien wordt.