Volgens de Amsterdamse GGD-directeur Paul van der Velpen werkt suiker verslavend en zou suiker extra belast moeten worden. Volgens internist en diabeteskenner 'Dokter Frank' van Berkum rammelt Van der Velpens argument. Niettemin onderschrijft hij diens conclusie.
In de vorige eeuw was vet slecht. Niet alleen voor je cholesterol maar ook voor je gewicht. Proefdieren kunnen verslaafd worden gemaakt aan vet.
Nu is suiker slecht, want we eten ieder jaar minder vet en meer suikers dan ooit, een trend die gelijke tred houdt met de toename van het aantal mensen met overgewicht. Dus het zijn de suikers die slecht zijn, zei afgelopen week Paul van der Velpen, algemeen directeur van de GGD Amsterdam, in zijn geruchtmakende column . Ze zijn zelfs verslavend, dat is inderdaad bewezen bij proefdieren.
Nee, zegt prof. Robert Lustig, het is fructose. Fructose vormt samen met glucose het disacharidemolecuul sucrose of tafelsuikermolecuul. Volgens Lustig is fructose verslavend, het is als “alcohol without the buzz”. Toch kunnen proefdieren wel degelijk verslaaf worden gemaakt aan zowel sucrose als fructose.
Bij mensen ligt het iets complexer. Allereerst bestaat er controverse over het begrip eetverslaving. Er moet sprake zijn van gewenning en onthoudingsverschijnselen, anders is er geen sprake van verslaving. Onlangs is een vragenlijst met score opgesteld om eetverslaving te diagnosticeren. Middels die vragenlijst zou volgens een recent onderzoek in PloS ongeveer 5% van de Amerikanen eetverslaafd zijn. Zowel vetten als suikers (die wel lekker moeten zijn) kunnen bij mensen verslavend werken, althans volgens Tanya Zilberter.
Als 5% van de Amerikanen verslaafd is aan voedsel, waarom zien we dat dan niet in Nederlandse ziekenhuizen? Is er een arts die een patiënt kent met abstinentieverschijnselen na onthouding van suikers of vetten, vergelijkbaar met alcohol?
Echte voedselverslaving is dus zo zeldzaam dat de obesitasepidemie daar niet mee verklaard kan worden. Was het maar zo simpel! Overgewicht is een multifactoriële aandoening en er is dus niet maar één enkele hoofdverdachte.
Toch is de conclusie niet ingewikkeld. We eten te veel, we eten te vaak en we eten ook nog eens de verkeerde ingrediënten. In de afgelopen 50 jaar aten we gemiddeld tussen de 300-570 kcal per dag meer dan daarvoor. Om die hoeveelheid energie te verbranden (en niet in vetweefsel om te zetten) moet men minstens 1-2 uur intensief sporten. Dat doet geen hond, maar toch adviseren Hessel de Jong, CEO van Coca Cola en de Suikerstichting dat in koor. Professor Tim Noakes zegt daarover: “Als je moet sporten om op gewicht te blijven, dan eet je teveel”.
Het argument van Paul van der Velpen deel ik niet, wél zijn conclusie: we eten te veel (suikers).
Fotocredits: Easter Sunday Brunching, teesha dunn
Dit artikel afdrukken
Nu is suiker slecht, want we eten ieder jaar minder vet en meer suikers dan ooit, een trend die gelijke tred houdt met de toename van het aantal mensen met overgewicht. Dus het zijn de suikers die slecht zijn, zei afgelopen week Paul van der Velpen, algemeen directeur van de GGD Amsterdam, in zijn geruchtmakende column . Ze zijn zelfs verslavend, dat is inderdaad bewezen bij proefdieren.
Nee, zegt prof. Robert Lustig, het is fructose. Fructose vormt samen met glucose het disacharidemolecuul sucrose of tafelsuikermolecuul. Volgens Lustig is fructose verslavend, het is als “alcohol without the buzz”. Toch kunnen proefdieren wel degelijk verslaaf worden gemaakt aan zowel sucrose als fructose.
Bij mensen ligt het iets complexer. Allereerst bestaat er controverse over het begrip eetverslaving. Er moet sprake zijn van gewenning en onthoudingsverschijnselen, anders is er geen sprake van verslaving. Onlangs is een vragenlijst met score opgesteld om eetverslaving te diagnosticeren. Middels die vragenlijst zou volgens een recent onderzoek in PloS ongeveer 5% van de Amerikanen eetverslaafd zijn. Zowel vetten als suikers (die wel lekker moeten zijn) kunnen bij mensen verslavend werken, althans volgens Tanya Zilberter.
Als 5% van de Amerikanen verslaafd is aan voedsel, waarom zien we dat dan niet in Nederlandse ziekenhuizen? Is er een arts die een patiënt kent met abstinentieverschijnselen na onthouding van suikers of vetten, vergelijkbaar met alcohol?
Echte voedselverslaving is dus zo zeldzaam dat de obesitasepidemie daar niet mee verklaard kan worden. Was het maar zo simpel! Overgewicht is een multifactoriële aandoening en er is dus niet maar één enkele hoofdverdachte.
Toch is de conclusie niet ingewikkeld. We eten te veel, we eten te vaak en we eten ook nog eens de verkeerde ingrediënten. In de afgelopen 50 jaar aten we gemiddeld tussen de 300-570 kcal per dag meer dan daarvoor. Om die hoeveelheid energie te verbranden (en niet in vetweefsel om te zetten) moet men minstens 1-2 uur intensief sporten. Dat doet geen hond, maar toch adviseren Hessel de Jong, CEO van Coca Cola en de Suikerstichting dat in koor. Professor Tim Noakes zegt daarover: “Als je moet sporten om op gewicht te blijven, dan eet je teveel”.
Het argument van Paul van der Velpen deel ik niet, wél zijn conclusie: we eten te veel (suikers).
Fotocredits: Easter Sunday Brunching, teesha dunn
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Wat is het toch in onze maatschappij dat ook van professionals leugenachtige activisten maakt, terwijl het punt zo duidelijk is en de leugen helemaal niet nodig is?
Er is onderzoek dat dopamine wordt beinvloed door inname van suiker bij mensen. Belangrijkste argument bespreekt Frank echter niet. Suiker en andere snelle koolhydraten (inclusief bruin brood) doen de insulinespiegel omhoog schieten. Mensen die daar niet goed mee om kunnen gaan, worden dik. Inderdaad: de verkeerde ingredienten (te veel koolhydraten). En dat is ook de verklaring waarom we te veel eten. De stelling dat te veel eten tot overgewicht leidt is tautologisch en verklaart niets.
Het argument van Frank van Berkum deek ik niet, wél zijn conclusie: we eten te veel suikers.
@Dick: wat is de leugen? Hoezo is het punt zo duidelijk? Geeft het Voedingscentrum stevige adviezen om suiker te minderen (hint: broodje vruchtenhagel voor kinderen)?
@Dick, je bent nogal snel met iemand het stempel 'leugenaar' op te drukken, maar misschien kan ik een antwoord op je vraag geven.
Wetenschappers en aanverwanten, zoals Van der Vulpen, wagen zich aan het begrijpen van een enorm complexe en dubbelzinnige werkelijkheid. Deze proberen ze te vereenvoudigen met hun theorieën. Deze theorieën schieten onvermijdelijk tekort in het recht doen aan 'De Waarheid'. Daarom 'liegen' ze per definitie. Hetgeen overigens niet anders is voor, bijvoorbeeld, journalisten.
Jammer dat ik geen duimpjes (minstens 5) bij het artikel kan zetten. Nog nooit eerder zo eens geweest met Frank! Ik schreef er dit weekend precies hetzelfde over. Ik ontdekte ook weer dat mensen helemaal niet willen weten hoe het in elkaar zit en het gemakkelijk vinden bij hun eigen mening te blijven.
@Albert, de heer van der Velpen is geen wetenschapper. Hij heeft o.a bedrijfskunde gestudeerd. Persoonlijk vond ik de meest storende zin in het stuk. 'Dit heeft de steun van de voedingsindustrie'. Het beleid van de GGD in Amsterdam wordt door de industrie bepaald? Dat kan toch niet waar zijn!
Frank, je weet dat Tim Noakes fervent aanhanger is van een low-carb/high fat (LCHF) voedingspatroon En gelooft dat we te veel eten OMDAT we het verkeerde eten?
@Liesbeth: hoe zit "het" dan in elkaar, gegeven het feit dat "te veel eten leidt tot overgewicht" een tautologische stelling is die alleen maar de 1e wet van de thermodynica weergeeft maar niets VERKLAART?