'We geloven niets meer', schreef onze hoofdredacteur in zijn jongste column voor de Levensmiddelenkrant. Daarom moest de NVWA onderzoeken of er hond in ons gehakt en het voer voor Wodan en Felix zat.
De Nederlandse Voedselautoriteit NVWA heeft bij de Spaanse autoriteiten vragen gesteld over 'mogelijke vervuiling van voeding met hondenvlees', schrijft Boerderij. Vorig jaar zou er in een Spaanse opslag 15 ton dode hond zijn aangetroffen. Gevreesd werd dat het vlees 'via criminele bendes' zou zijn verwerkt in diervoeding of zelfs menseneten. De Spaanse autoriteiten hebben DNA-onderzoeken laten uitvoeren naar hondenvlees in diverse monsters; het onderzoek is nog niet afgerond. Boerderij meldt verder dat de Telegraaf naar Nederland wijzende sporen zou hebben gevonden. De NVWA kan dit niet bevestigen. Wel zegt de NVWA 'geen hondenvlees in Nederland te hebben aangetroffen.'
Of we het nu zeker weten? Nee. Gelooft u dat u onbewust al eens hond hebt gegeten, net zoals u ook heerlijk paard at in uw lasagna?
Fotocredits: StePagna
Dit artikel afdrukken
Of we het nu zeker weten? Nee. Gelooft u dat u onbewust al eens hond hebt gegeten, net zoals u ook heerlijk paard at in uw lasagna?
Fotocredits: StePagna
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Ik had gisteren een balletje gehakt, maar ik heb geen idee of ik 'de hond in de pot' gevonden heb, het smaakte me prima iig
De NRC serveert vanavond hond. Het gerucht circuleert al enige weken. De krant schrijft dat in Vigo, in het Noorden van Spanje, 15.000 kilo dode diepgevroren dieren zijn aangetroffen, waaronder naast paarden, schapen, wilde varkens ook wat honden - wellicht zelfs een verdwaalde rat. Vleeswerker Fernanco Corral uit Salamanca heeft in ieder geval de honden, zoals nu is vastgesteld, verwerkt en verkocht als ingredient voor veevoer. De Guardia Civil sluit niet uit dat de honden ook in producten voor menselijke consumptie terecht zijn gekomen.
Een aantal Nederlandse bedrijven uit de Betuwe doet ook zaken met Corral.
Da's één. Nu naar twee. De Telegraaf opende vanochtend met een artikel op de voorpagina waarin ondergetekende wordt geciteerd . Op p. 3 werd ongetekende nogmaals genoemd met een positief commentaar op McDonald's dat zijn betrouwbaarheid goed voor elkaar heeft. Telegraaf-journalist Van de Crommert citeert in een video-opname juist McDonald's als voorbeeld van hoe het wel moet. Het leverde me fanmail op uit de fastfoodsector.
Minder spannend was het item dat BNR van hetzelfde (overgenomen) nieuws maakte: volgens IJsbrand Velzeboer moet de keten er gewoon voor zorgen dat het zijn zaakjes voor elkaar heeft zoals het moet. Dat klopt als drie bussen. Maar mensen vertrouwen het niet meer. Meer controles helpen niet, betoog ik al sinds februari, maar helaas zal de politiek de industrie er vermoedelijk toe dwingen. En het vertrouwen? Dat gaat nog meer naar zijn grootje, want we gaan nog allerlei uitzondering op de regel vinden. En ze zullen breed worden uitgemeten in pers. De FNLI zei vandaag zich zorgen te maken. Communicatief en emotioneel terecht en inhoudelijk tegelijk onterecht.
Vorige week en deze week werd ik vanuit de media een aantal malen benaderd met issues over voedselveiligheid en het feit dat we omringd zouden worden door één grote boevenvende die gestopt moet worden. Lieve mensen, als dat waar zou zijn, zouden de kranten van heel andere berichten vol staan. We zouden nl. echt slachtoffers van voedselrampen kunnen aanwijzen. Nope, dat is niet zo, zelfs niet bij benadering.
Er zijn gevaren. Maar ze zijn van andere heel andere aard, zo besprak ik vanavond met een onderzoeksjournalist. Ik hoop dat hij er een verstandig stuk van maakt. De sensatie van de hond in de pot is leuk, maar leidt af van de werkelijke vraagstukken: de vertrouwenscrisis, de opkomende voedselveiligheidscrisis door opkomende consumptie van vers verwerkt en 'gezinsvervangend' Out-of-Home, de opschaling van productie- en verwerkingsprocessen en de stakende rentabiliteit van de voedselverwerkende sector.
Mooie afsluitende alinea Dick, met die opsomming van werkelijke vraagstukken. Die context maakt de vraag - die we eerder stelden - nog interessanter: wat is de inzet van de lobby van de voedingsindustrie?
We mogen aannemen dat het rapport dat de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid onlangs uitbracht wordt benut. Het schetst de belangrijkste ontwikkelingen en uitdagingen met het toezicht op voedsel en de voedselsector. De WRR stelt 'Het is duidelijk dat risico’s nooit geheel zijn uit te sluiten. Toegenomen wetenschappelijke kennis en verfijnde meettechnieken maken meer potentiële risico’s zichtbaar.' En: 'Waarschijnlijk is voedsel nog nooit eerder in de geschiedenis zowel zo divers als veilig geweest.' En dan, bij de conclusie (vanaf pag. 93), deze alinea:
'Zou men het bedrijfsleven het toezicht op de veiligheid en kwaliteit van voedsel kunnen toevertrouwen? Het wordt weer geprobeerd [...] uit heel verschillende motieven: om gebruik te kunnen maken van private kennis en expertise; om doublures te voorkomen en zo de efficiency van het toezicht te verhogen; om de toezichtlast voor bedrijven te verminderen; en ook om uit bezuinigingsoverwegingen van de overheid de kosten op het bedrijfsleven af te wentelen. Partijen vertrouwen op elkaars keuringen en certificaten; sectoren waar een goed privaat controlesysteem bestaat worden minder streng gecontroleerd door publieke toezichthouders; commerciële bedrijven verrichten keuringen die oorspronkelijk door de overheid werden uitgevoerd [...]; hygiënecodes worden in gemeenschappelijk publiek-privaat overleg ontwikkeld; gemeenschappelijke databanken [...] opgericht; en er worden privaatrechtelijke convenanten tussen de NVWA en bedrijven en brancheorganisaties gesloten.'
De WRR besluit zijn conclusie met:
'Een van de belangrijkste uitdagingen waar Nederlandse publieke toezichthouders, zoals de NVWA, nu en in de toekomst voor zullen komen te staan is dan ook om zich een juiste plaats te verwerven in die zich ontwikkelende complexe internationale netwerken van publieke (binnen de EU) maar ook private reguleerders, certificeerders, handhavers, toezichthouders en auditors op het terrein van voedselveiligheid en -kwaliteit.'
Wat mist in het rapport van de WRR en bij de vraagstukken van Dick: hoe moet het bedrijfsleven dit straks (zelf) regelen zonder de financiële en regelgevende mogelijkheden van de productschappen? En hoe verpakt de sector dít in de inzet van de lobby?
Spijtig, ik kreeg in #3 één alinea uit de conclusie van het WRR-rapport er niet meer in geplakt, die ik de lezers toch niet wil onthouden. De WRR wijst er daarin op dat de voedselproductieketens inmiddels de hele aardbol omspannen:
'Via die ketens kunnen risico’s zich ook snel over de wereld verspreiden. Om die te kunnen beheersen en reguleren volstaat nationale publieke regelgeving niet langer. In die mondiale voedingsmiddelenmarkten lopen natiestaten tegen hun grenzen aan. Hun publiek gezag is immers beperkt tot hun nationale territorium en dat van de EU tot Europa. Veel voedingsmiddelen of grondstoffen daarvan komen echter van ver daarbuiten dan wel gaan daar naar toe. In dergelijke wereldomspannende markten zijn nieuwe vormen van internationale marktregulering nodig.'
Ofwel, een paar extra controleurs bij de NVWA zullen niet volstaan.
Geert, jij hebt expertise in crisismanagement. Sterker nog, je hebt een belangrijke rol gespeeld in het managen van de EHEC-crisis. Je bent dus ervaren en hebt het zweet in je handen en elders gehad. Vraag aan jou: stel dat bedrijven op een controleerbare manier gaan werken zoals McDonald's. Is dan een bij benadering veilige en schandaalvrije voedselveiligheid te bereiken met de overheid als doelwetgever en handhaver?
Overigens, mijn hypothese: onze overheid bezuinigt, maar klungelt in het overdragen van taken. Als je van een formeel controlesysteem vanuit handhaving overstapt naar een systeem van zelfcontrole gaat er iets wringen en maak je gelegenheidsfraudeurs (de pakkans daalt immers). Je moet dus als overheid naar een controlesysteem streven dat je niet zelf naar je toetrekt maar dat bij niet nakoming wel meedogenloos en sanctioneerbaar is voor degene die het niet nakomt. McDo past wel op voor schandalen en heeft vermoedelijk niet eens wettelijke controle nodig om het goed te doen. Dat is een merkwaardige constatering als we ons realiseren dat de Franse, de Engelse en de Duitse politiek om zware overheidsmaatregelen vragen.