Hoogleraar Michael Klare van het tegendraadse Hampshire College in Massachusetts schetst sombere vooruitzichten. In een artikel op Tomdispatch redeneert hij de gevolgen van het veranderende klimaat en de mislukkende oogsten als gevolg daarvan door tot een depressief makende visie op de toekomst.
Klare staat bekend om zijn als links geldende geopolitieke analyses van het Amerikaanse beleid ten aanzien van olie. Zijn analyses vormen de basis voor de film Blood and Oil waarin gesteld wordt dat het Amerikaanse leger hoofdzakelijk dient ter bescherming van de oliebelangen van de VS. Teneinde het eindspel om de energiebehoefte van het land niet te laten ontaarden in oorlogen, pleit hij al jaren voor versnelde omschakeling op alternatieve energiebronnen.
In Klare's gisteren verschenen artikel tekent zich een horrorscenario af. Op Tomdispatch beredeneert hij de gevolgen van stijgende voedselprijzen als gevolg van droogte of extreme neerslag die weer het gevolg zijn van de klimaatveranderingen waarmee de wereld te maken krijgt. Mislukkende oogsten zorgen voor onrust in arme steden. Mensen trekken weg van het improductief wordende land en komen naar de steden. Daar verergert de problematiek omdat de daar beschikbare hoeveelheid voedsel per hoofd nog verder afneemt.
Klare stelt dat de sociale onrust in Bangladesh, Kameroen, Egypte, Haïti, Indonesië, Senegal en Yemen in de periode 2007-2008 de eerste tekens waren van uitzichtloze revoluties die in oorlog zullen eindigen. De hoge voedselprijzen in de jaren 2010-2011 leidden tot de Noord-Afrikaanse lente die inmiddels openlijk door economen en sociologen worden gezien als voedseloproeren. De onrusten zullen zorgen voor een druk op de voedselprijzen wereldwijd en zullen zowel in de oude als de nieuwe grote economieën van de wereld leiden tot een terugval van de economische ontwikkeling die verder destabiliserend zal werken. Daarmee ontstaat van twee kanten zware druk op de sociale evenwichten in zowel de rijke, de opkomend rijke als de arme wereld. Voedseltekorten zorgen voor een afname van besteedbaar inkomen; de afname van besteedbaar inkomen leidt tot afkalving van de welvaart en werkeloosheid. Die twee krachten zorgen voor een neerwaartse spiraal die moeilijk te corrigeren valt als hij eenmaal inzet. In De prijs van eten wees Dick Veerman op Foodlog op het belang van de relatie tussen de prijs van voedsel en de rest van de economie. We voelen deze relatie nog niet, maar het is onvermijdelijk dat we die in de nabije toekomst zullen gaan voelen.
Klare trekt deze lijn van denken uiterst somber door en zegt dat de fictie van het populaire verfilmde boek The Hunger Games een scenario in zich draagt dat op de een of andere manier realiteit zal worden. Daarmee schetst hij een schrikwekkend beeld van de relatie tussen klimaat, voedsel en economie. Het Nederlandse actualiteitenprogramma Nieuwsuur besprak afgelopen weekend die relatie met de Nederlandse hoogleraar duurzame ontwikkeling Louise Fresco. Zij bleek juist heil te zien in stijgende voedselprijzen en het afkoelen van de economie als belangrijke signalen die de wereld zouden moeten aanzetten tot verandering.
In zijn boek The Race for what's left gaat Klare in op de consequenties van de relatie tussen grondstoffen, bouwland voor landbouw, klimaat en oorlog en vrede in de wereld. Hij bepleit een radicale vermindering van onze consumptie om onrust en oorlog voor te zijn.
Onlangs publiceerde het Nederlandse platform LIS daarover een rapport dat het aanbood aan de Nederlandse overheid. LIS-voorzitter Wouter van der Weijden sprak zich over de geopolitieke consequenties daarvan uit op Foodlog.
Dit artikel afdrukken
In Klare's gisteren verschenen artikel tekent zich een horrorscenario af. Op Tomdispatch beredeneert hij de gevolgen van stijgende voedselprijzen als gevolg van droogte of extreme neerslag die weer het gevolg zijn van de klimaatveranderingen waarmee de wereld te maken krijgt. Mislukkende oogsten zorgen voor onrust in arme steden. Mensen trekken weg van het improductief wordende land en komen naar de steden. Daar verergert de problematiek omdat de daar beschikbare hoeveelheid voedsel per hoofd nog verder afneemt.
Klare stelt dat de sociale onrust in Bangladesh, Kameroen, Egypte, Haïti, Indonesië, Senegal en Yemen in de periode 2007-2008 de eerste tekens waren van uitzichtloze revoluties die in oorlog zullen eindigen. De hoge voedselprijzen in de jaren 2010-2011 leidden tot de Noord-Afrikaanse lente die inmiddels openlijk door economen en sociologen worden gezien als voedseloproeren. De onrusten zullen zorgen voor een druk op de voedselprijzen wereldwijd en zullen zowel in de oude als de nieuwe grote economieën van de wereld leiden tot een terugval van de economische ontwikkeling die verder destabiliserend zal werken. Daarmee ontstaat van twee kanten zware druk op de sociale evenwichten in zowel de rijke, de opkomend rijke als de arme wereld. Voedseltekorten zorgen voor een afname van besteedbaar inkomen; de afname van besteedbaar inkomen leidt tot afkalving van de welvaart en werkeloosheid. Die twee krachten zorgen voor een neerwaartse spiraal die moeilijk te corrigeren valt als hij eenmaal inzet. In De prijs van eten wees Dick Veerman op Foodlog op het belang van de relatie tussen de prijs van voedsel en de rest van de economie. We voelen deze relatie nog niet, maar het is onvermijdelijk dat we die in de nabije toekomst zullen gaan voelen.
Klare trekt deze lijn van denken uiterst somber door en zegt dat de fictie van het populaire verfilmde boek The Hunger Games een scenario in zich draagt dat op de een of andere manier realiteit zal worden. Daarmee schetst hij een schrikwekkend beeld van de relatie tussen klimaat, voedsel en economie. Het Nederlandse actualiteitenprogramma Nieuwsuur besprak afgelopen weekend die relatie met de Nederlandse hoogleraar duurzame ontwikkeling Louise Fresco. Zij bleek juist heil te zien in stijgende voedselprijzen en het afkoelen van de economie als belangrijke signalen die de wereld zouden moeten aanzetten tot verandering.
In zijn boek The Race for what's left gaat Klare in op de consequenties van de relatie tussen grondstoffen, bouwland voor landbouw, klimaat en oorlog en vrede in de wereld. Hij bepleit een radicale vermindering van onze consumptie om onrust en oorlog voor te zijn.
Onlangs publiceerde het Nederlandse platform LIS daarover een rapport dat het aanbood aan de Nederlandse overheid. LIS-voorzitter Wouter van der Weijden sprak zich over de geopolitieke consequenties daarvan uit op Foodlog.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Negatieve scenario's. Maar tevens ook een scenario waar ik rekening mee hou. In de Louise Fresco lijn schreef ik ook over hogere prijzen (ook ik denk dat die nuttig zijn) en maakte een (volgens mij niet gewaardeerde) link met Arabische Lente's. Overigens denk ik dat de onrust vooral in arme regio's zal gaan plaatsvinden. Wij in het rijke westen zullen duurder voedsel compenseren met minder consumptie van 'kapitaalgoederen'. We beseffen denk ik meer en meer dat geluk niet afhangt van 'bezit', kortom wij zullen langzaam ons manier van leven aanpassen aan een 'duurzamere' manier. Overigens denk ik wel dat het te langzaam zal gaan. Kijk kijk ook maar eens naar de belangrijkste video ooit.
Ik weet niet of het negatieve scenario's zijn Wouter, oorlog, honger en ellende zijn voor veel mensen al alledaags. De keuze die het westen (ons dus) voorligt is ook niet meer tussen wel of geen "onrust en geweld" maar tussen cataclysmische oorlogen of lage intensiteits conflicten als gevolg van voedsel- en grondstoffen problematiek.
Politici van natie-staten zullen onmachtig blijken een rol te spelen in deze dynamiek. Die van markt-staten wel. Mag ik aan de poetische oorlogsdenkers mijn belangrijkste video ooit voorstellen? (nou ja, video..) Audens' Shield of Achilles.
Voor de realistische oorlogsdenkers met veel tijd om handen is er natuurlijk Bobbitt's Shield of Achilles.
@Peter: Wat mij betreft mag je meer van die poëtische links posten. Het gaat door merg en been ...
Het vet is van de soep, straks hamsteren we mergbenen.
"Mislukkende oogsten zorgen voor onrust in arme steden. Mensen trekken weg van het improductief wordende land en komen naar de steden. Daar verergert de problematiek omdat de daar beschikbare hoeveelheid voedsel per hoofd nog verder afneemt. "
Hee, mijn analyse zou andersom zijn:
Mislukkende oogsten zorgen voor onrust in arme steden. Mensen trekken weg uit de steden en gaan met krui/kinderwagens naar het platteland. Daar verBeterd de problematiek in eerste instantie mits er nog voldoende koopkracht over is om te komen tot investeringen in de voedselproductie zodat de daar beschikbare hoeveelheid voedsel per hoofd nog verder toeneemt.
Misschien is het wel zo dat rondtrekkende groeperingen dan weer richting stad, dan weer richting platteland trekken.
Beleven we het einde van het tijdperk van het goedkope voedsel?
Ik denk van niet. Churchill zei hierover: "This is not the end. It's not even the beginning of the end. It's the end of the beginning"
Het is een biologische wetmatigheid dat voedselgevers en voedselnemers met elkaar in evenwicht zijn. Dat is een natuurlijk proces dat normaal gesproken zonder hongersterfte verloopt. De almachtige mens heeft zich door middel van landbouw en veeteelt boven de wet geplaatst. Voedsel werd in plaats van een basisbehoefte meer en meer handelsobject. Meer productie betekent meer winst maar in overeenstemming met bovengenoemde wet op macroschaal ook meer mensen. Bovendien is er de mythe ontstaan dat we te maken zouden krijgen met massale sterfte indien we de productietoename niet zouden voortzetten. De gevolgen van de voedselrace kennen we onderhand: een bevolkingsexplosie waarbij de biomassa van onze planeet in hoog tempo wordt omgezet in mensmassa. Het behoort tot onze culturele mythologie dat we eenzijdig zouden kunnen besluiten om onze consumptie radicaal te verminderen zoals hier wordt bepleit. Dat kan alleen worden bewerkstelligd door een radicale afname in voedselproductie.
Het gebruik een verouderd monetair systeem om grondstoffen te beheren is irrelevant, inefficiënt en letaal. In een economie gebaseerd op bronnen in plaats van geld is het mogelijk om in alle levensbehoeften te voorzien met een hoge leefbaarheid voor allen.