Louise Fresco sprak zaterdagavond in Nieuwsuur verrassende woorden.
De uitzending van Nieuwsuur ging over tegenvallende graanoogsten in de VS, vanwege de droogte, en in andere delen van de wereld (waaronder Europa en India), vanwege de regen. In de uitzending geeft Fresco - hoogleraar Duurzame Ontwikkeling aan de UvA en commissaris bij Rabobank, 's werelds grootste agribank - commentaar op de toestand in de wereld van de landbouw. De tegenvallende oogsten zijn weliswaar ernstig, maar nog niet verontrustend, straalt ze uit. Telkenmale maant ze interviewster Mariëlle Tweebeke van Nieuwsuur tot rust als die komt met stellingnames die de kijker zouden kunnen laten denken dat de prijs van zijn eten fors omhoog gaat. Hooguit gaat de prijs van het dierenvoer omhoog. Nederlandse en andere Europese boeren maken zich daar heel druk over maar Fresco niet. Logisch, want van minder vlees gaan we niet dood. Fresco blijft beheerst in haar relativerende antwoorden. Toen ze stelde dat veel mensen op de wereld rijst eten, moest ik onwillekeurig toch even denken aan een oud boek dat zei dat in het Westen niets nieuws te melden was, terwijl zich toch een klein drama voltrokken had. Onderwijl wordt immers naast mais voor dieren, ook graan voor mensen onbetaalbaar voor honderden van onze soortgenoten die vlees noch simpele rijst eten.
Maar dan zegt Fresco net voor minuut 21 iets opvallends: ze maakt zich zorgen omdat boeren de zin wordt ontnomen om te boeren. Dat is een opmerkelijke uitspraak uit de mond van iemand die tot op heden altijd vond dat de vooruitgang wordt gediend door steeds minder boeren en die nog steeds vindt dat je droogte gewoon moet bestrijden met meer irrigatie en andere technologie.
Fresco heeft dus wel degelijk de schrik te pakken: als er geen boeren meer zijn omdat de groeiende vraag naar eten zich niet vertaalt in een rendabel product, wie maakt dan ons eten?
Dat is een vraag om diep over na te denken. Of je nou in de VS, Afrika, Rusland, China of in de EU woont.
Geven boeren het op?
In Nederland is de spoeling meer dan dun. Van tuinder tot akkerbouwer en van kippen- tot varkensboer werken ze voor nop. Van velen zijn de bedrijven niets meer waard, zodat ze zonder pensioen zitten als ze stoppen. Afrikaanse boeren krijgen de pest in - zoals de uitzending laat zien - omdat hun thuismarkt klein is, het product van elders goedkoper en hun land wordt gebruikt voor biobrandstoffen die elders in motoren worden opgestookt. Amerikaanse boeren dreigen door de droogte zulke verliezen te leiden dat ze - net als de Nederlandse - de pijp bedrijfseconomisch gezien beter aan Maarten zouden kunnen geven.
Boeren gaven nooit op, ze vonden altijd nieuwe wegen. Lastig was het altijd al. Als ze zouden willen stoppen, dan hadden ze dat allang gedaan. En bovendien: de wereld vraagt om meer boerenproduct vanwege die 9 à 10 miljard mensen die in 2050 voor 80% in steden zullen wonen. Zoals 's werelds grootste investeerders weten, hebben we boeren harder dan ooit nodig en is er geld te verdienen. Zulke financiers voorzien juist een florissante toekomst voor boeren.
Vanwaar dus die juist nu die angst? Welke chocolade maken Foodlogs landbouwkenners van Fresco's uitspraken?
Fotocredits: vredeseilanden
Dit artikel afdrukken
Maar dan zegt Fresco net voor minuut 21 iets opvallends: ze maakt zich zorgen omdat boeren de zin wordt ontnomen om te boeren. Dat is een opmerkelijke uitspraak uit de mond van iemand die tot op heden altijd vond dat de vooruitgang wordt gediend door steeds minder boeren en die nog steeds vindt dat je droogte gewoon moet bestrijden met meer irrigatie en andere technologie.
Fresco heeft dus wel degelijk de schrik te pakken: als er geen boeren meer zijn omdat de groeiende vraag naar eten zich niet vertaalt in een rendabel product, wie maakt dan ons eten?
Dat is een vraag om diep over na te denken. Of je nou in de VS, Afrika, Rusland, China of in de EU woont.
Geven boeren het op?
In Nederland is de spoeling meer dan dun. Van tuinder tot akkerbouwer en van kippen- tot varkensboer werken ze voor nop. Van velen zijn de bedrijven niets meer waard, zodat ze zonder pensioen zitten als ze stoppen. Afrikaanse boeren krijgen de pest in - zoals de uitzending laat zien - omdat hun thuismarkt klein is, het product van elders goedkoper en hun land wordt gebruikt voor biobrandstoffen die elders in motoren worden opgestookt. Amerikaanse boeren dreigen door de droogte zulke verliezen te leiden dat ze - net als de Nederlandse - de pijp bedrijfseconomisch gezien beter aan Maarten zouden kunnen geven.
Boeren gaven nooit op, ze vonden altijd nieuwe wegen. Lastig was het altijd al. Als ze zouden willen stoppen, dan hadden ze dat allang gedaan. En bovendien: de wereld vraagt om meer boerenproduct vanwege die 9 à 10 miljard mensen die in 2050 voor 80% in steden zullen wonen. Zoals 's werelds grootste investeerders weten, hebben we boeren harder dan ooit nodig en is er geld te verdienen. Zulke financiers voorzien juist een florissante toekomst voor boeren.
Vanwaar dus die juist nu die angst? Welke chocolade maken Foodlogs landbouwkenners van Fresco's uitspraken?
Fotocredits: vredeseilanden
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Eens met de opmerking dat boeren altijd wel nieuwe wegen vinden. Dat zit waarschijnlijk in hun genen en gebondenheid aan het land. Wat wordt die nieuwe weg voor de boeren dan? Zelfstandig boer zijn of bedrijfsleider op de grond die ze verpacht hebben aan een multinational? Drie maal raden wie dan ons voedsel produceert en wat het kost.
"Geen voedsel zonder boeren". Deze sticker zie je wel op trekkers etc.
De hoeveelheid plantaardige biomassa wordt bepaald door hoeveelheid opgevangen zonlicht maal rendement van omzetting. Ruwweg de oppervlakte land maal opbrengst per ha. Factoren hierbij zijn water, CO2, mineralen, geschikte planten met voldoende bladmassa.
Voor dierlijk voedsel: Hoeveelheid dierlijke biomassa is hoeveelheid plantaardige biomassa maal voederconversie.
Hee, in beide vergelijkingen komt de factor boer niet voor. Klopt. Die zijn niet echt van belang.
Ik sprak vanmorgen iemand die verstand heeft van voermarkten. Verwachting: voerprijzen gaan met 35% omhoog. Dat betekent nogal wat: varken en kip houden het niet uit op dat prijsniveau omdat de boeren bancair allang insolvable zijn en niet ook nog eens net kunnen doorademen op basis van zwaar negatieve winsten.
Ook al doet Fresco of het weinig betekent, het zou heel veel kunnen betekenen voor ons vleeseetgedrag omdat boeren dat niet volhouden en banken hen niet zullen volgen. Daar gaat zij ook als commissaris mee te maken krijgen.
Nog iets: van waar die zorg om boeren? Diezelfde persoon leerde me dat boeren die stoppen nooit meer beginnen. Maar ... wat als de toekomst van het boeren in handen komt van bedrijven in plaats van boeren? Ook daar gaat Fresco - vermoedelijk met ministerschapsambities - in de toekomst mee te maken krijgen. Wat zal haar boerenliefde, die voor haar doen echt opmerkelijk is, dan waard blijken? Huib geeft het al aan: boeren zijn niet nodig, voedselproductie wel.
Dick, je probeert nu al een tijdje paniek te zaaien over de boer die zouden verdwijnen. Wat minder vlees eten en produceren lijkt me een prima ontwikkeling, zowel voor gezondheid als milieu. Vooralsnog produceren we te veel bulkvarken en -kip in dit land. (gevalletje van varkenscyclus?) Dat betekent toch niet dat de boerenstand verdwijnt? Uiteindelijk zijn hogere prijzen natuurlijk goed voor de boeren.
Ander puntje nav je vraag: 'wat als de toekomst van het boeren in handen komt van bedrijven in plaats van boeren?' Ik snap die 2deling niet. Een boer heeft toch een bedrijf? Wat bedoel jij met 'bedrijf' in deze?
Bart, wat een grappige reactie. Als je m'n tekstje leest zie je dat ik niet zeg wat jij denkt dat ik zeg. Als je m'n commentaar op Huib leest al evenmin. Niettemin lees je wat ik niet zeg. Dat vind ik heel spannend.