De kritiek op de smakeloze 'Wasserbombe' is verstomd. Ook in de supermarkt zijn tegenwoordig redelijke tomaten te koop. Maar echt lekker zijn ze niet. Dat blijkt een logisch gevolg van een op kleur gerichte veredelingsstrategie.
Waarom is de doorsnee tomaat niet echt smakelijk?
De Amerikaan Barry Estabrook beschrijft in zijn boek "Tomatoland: How Modern Industrial Agriculture Destroyed Our Most Alluring Fruit" hoe tomatentelers op zoek waren naar tomatensoorten met 'ronde schouders' en een vlakke bodem, Zo passen ze gemakkelijk in sorteermachines. Verder streefden ze naar hoge opbrengsten, een goede ziekteresistentie en lange houdbaarheid. Als smaak al in het plaatje voorkwam, dan toch pas nadat aan al die andere criteria voldaan was. Voeg daar nog het gekoelde transport aan toe en de tomaat in de supermarkt is een prachtig uitziende, goed transporteerbare, egaal rode, smakeloze en wat melige vrucht. Niet te vergelijken met tomaten uit eigen tuin, 'wilde' tomaten of tomaten van oude rassen, zegt Estbabrook.
Oude tomaten zien er anders uit. Ze zijn niet egaal rood of rond, en bij de steelaanzet vaak nog groen. Dat groene gedeelte is een indicatie dat de vrucht nog niet helemaal rijp is. Helaas, onrijpe vruchten koopt niemand. Daarom hebben tomatentelers de afgelopen decennia gewerkt aan variëteiten waar de hele tomaat egaal rood kleurt, zelfs als hij nog niet helemaal rijp is. Dat is prima gelukt maar ging ten koste van de smaak, zegt Estabrook. Is het er ook wetenschappelijk bewijs voor wat hij zegt?
In een recent gepubliceerd artikel in Science tonen onderzoekers aan dat het 'gelijkmatige rijpings-gen' helaas als bijwerking heeft dat de smaak van de tomaat in het ongerede raakt. In de tomatenplant blijken 2 zogenaamde 'transcription factors' (eiwitten die genen 'aan en uitzetten' of reguleren) voor te komen die een rol spelen in zowel de kleur als de kwaliteit van de tomaat. Deze twee transcription factors, GLK1 en GLK2, regelen de ontwikkeling van chloroplasten, de celstructuren waarmee de plant kan fotosynthetiseren, ofwel zonlicht kan omzetten in suikers en andere stoffen die kleur en smaak beïnvloeden.
Planten met veel GLK2 maken donkergroene tomaten die langzaam rood worden. Veel GLK1 levert lichtgroene tomaten op die egaal en allemaal tegelijkertijd rood worden. Het blijkt dat tomaten die tijdens de rijping lichtgroen zijn, minder suikers en lycopeen bevatten, en dus minder smaakvol zijn. Laten nou de tomatentelers altijd op de lichtgroene tomaten met hun gelijkmatige rijping ingezet hebben.
Het oog wil wat, maar bedriegt, want mooi rood is helaas niet hetzelfde als smakelijk. Gelukkig opent de ontdekking van het onderscheid tussen GLK 1 en 2 een mooi perspectief: verder experimenteren hoe de smaak wel zo goed mogelijk tot uitdrukking gebracht kan worden. Zaadveredelaars en telers hebben - ook in Nederland - al de nodige smakelijke varianten in hun proefkassen staan. Ze zijn alleen wat duurder en supers denken dat consumenten niet willen betalen voor afwijkende en lekkerdere tomaten.
Bron: Rodale, where health meets life
Fotocredits: Antoaneta, heirloom tomatoes
Dit artikel afdrukken
De Amerikaan Barry Estabrook beschrijft in zijn boek "Tomatoland: How Modern Industrial Agriculture Destroyed Our Most Alluring Fruit" hoe tomatentelers op zoek waren naar tomatensoorten met 'ronde schouders' en een vlakke bodem, Zo passen ze gemakkelijk in sorteermachines. Verder streefden ze naar hoge opbrengsten, een goede ziekteresistentie en lange houdbaarheid. Als smaak al in het plaatje voorkwam, dan toch pas nadat aan al die andere criteria voldaan was. Voeg daar nog het gekoelde transport aan toe en de tomaat in de supermarkt is een prachtig uitziende, goed transporteerbare, egaal rode, smakeloze en wat melige vrucht. Niet te vergelijken met tomaten uit eigen tuin, 'wilde' tomaten of tomaten van oude rassen, zegt Estbabrook.
Oude tomaten zien er anders uit. Ze zijn niet egaal rood of rond, en bij de steelaanzet vaak nog groen. Dat groene gedeelte is een indicatie dat de vrucht nog niet helemaal rijp is. Helaas, onrijpe vruchten koopt niemand. Daarom hebben tomatentelers de afgelopen decennia gewerkt aan variëteiten waar de hele tomaat egaal rood kleurt, zelfs als hij nog niet helemaal rijp is. Dat is prima gelukt maar ging ten koste van de smaak, zegt Estabrook. Is het er ook wetenschappelijk bewijs voor wat hij zegt?
In een recent gepubliceerd artikel in Science tonen onderzoekers aan dat het 'gelijkmatige rijpings-gen' helaas als bijwerking heeft dat de smaak van de tomaat in het ongerede raakt. In de tomatenplant blijken 2 zogenaamde 'transcription factors' (eiwitten die genen 'aan en uitzetten' of reguleren) voor te komen die een rol spelen in zowel de kleur als de kwaliteit van de tomaat. Deze twee transcription factors, GLK1 en GLK2, regelen de ontwikkeling van chloroplasten, de celstructuren waarmee de plant kan fotosynthetiseren, ofwel zonlicht kan omzetten in suikers en andere stoffen die kleur en smaak beïnvloeden.
Planten met veel GLK2 maken donkergroene tomaten die langzaam rood worden. Veel GLK1 levert lichtgroene tomaten op die egaal en allemaal tegelijkertijd rood worden. Het blijkt dat tomaten die tijdens de rijping lichtgroen zijn, minder suikers en lycopeen bevatten, en dus minder smaakvol zijn. Laten nou de tomatentelers altijd op de lichtgroene tomaten met hun gelijkmatige rijping ingezet hebben.
Het oog wil wat, maar bedriegt, want mooi rood is helaas niet hetzelfde als smakelijk. Gelukkig opent de ontdekking van het onderscheid tussen GLK 1 en 2 een mooi perspectief: verder experimenteren hoe de smaak wel zo goed mogelijk tot uitdrukking gebracht kan worden. Zaadveredelaars en telers hebben - ook in Nederland - al de nodige smakelijke varianten in hun proefkassen staan. Ze zijn alleen wat duurder en supers denken dat consumenten niet willen betalen voor afwijkende en lekkerdere tomaten.
Bron: Rodale, where health meets life
Fotocredits: Antoaneta, heirloom tomatoes
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Ach supermarkten in NL zijn samen met veel kwekers al jaren de weg kwijt. Die op steenwol gekweekte super rode en -houdbare tomaten zijn leuk als decoratie, maar oneetbaar, wasserbombes inderdaad.
Mooi te lezen dat er kwekers blijken te zijn die iets eetbaars in de schappen proberen te krijgen. Misschien wil een Lidl of een Deen het wel verkopen, dat zijn bij mij in de buurt wel de twee supers die niet op elke cent van de aandeelhouder lijken te letten.
En indien nodig, voor een goede sappige zoete tomaat rij ik om!
Dit artikel heeft vooral betrekking op Amerika. De Amerikaanse markt is anders dan de Nederlandse markt. In Amerika worden nog veel buiten tomaten geteeld, wat eigenlijk industrie-tomaten zijn voor ketchup en pastasaus. Daarnaast zijn in Amerika heirloom tomaten 'populair'. Dit zijn oude zaadvaste rassen, die buiten tijdens lente / zomer geteeld worden. Inderdaad kunnen deze zeer smaakvol zijn, maar ook deze zijn vooral geschikt om te pureren.
Grote rode tomaten zijn eigenlijk niet geschikt voor salades / rauwe consumptie. Daarvoor moet je trostomaten kopen. Die zijn jaarrond beschikbaar, ook bij de Lidl, voor een goede prijs en met een zeer goede smaak.
De consument wil veel voor weinig. Helaas kun je niet verwachten dat een 'losse' tomaat of soeptomaat op zijn Westlands ook goed smaakt op je sandwich. In mijn beleving zijn de tomatentuinders in Nederland zeer goed bezig. Ze maken jaarrond smaakvolle producten. Het is dan ook een product die zich enigszins van de malaise in de tuinbouw onttrekt, wat terugkomt in menig nieuwbouwproject.
Dit bericht uit Amerika heeft vooral betrekking op veel te vroeg en groen geoogste buitentomaten. Het is dus erg onvolledig. In dit verband is het interessant om een eerder artikel van Barry Estabrook te lezen om een indruk te krijgen van de grootschalige tomatenteelt in de VS.
bovenstaand bericht heeft zijn sporen inmiddels achtergelaten in Europa. Via Mirjam Hendriks ontving ik =27&cHash=4bd660daddb77fa488da50d0962203b4] deze reactie van de Nederlandse tomatentelers en Wageningen UR Glastuinbouw.
Enfin, het lukt me niet om de link er goed in te krijgen. Zie deze link en klik door onder 'Guter Geschack durch richtige Anbaumethoden.
Al tomaten geproefd in het Huis van de Smaak op de Floriade? Tijdens de tomatenweken lagen er 94 rassen/soorten tomaten, allemaal in Nederland gekweekt. Variërend van zeer lekker tot nauwelijks smaak, van rood tot roze en geel en groen tot bijna zwart. Laat je daar eens informeren en ga er dan om vragen en zeuren bij de groenteboer of in de supermarkt, tot ze er groen en geel van worden. Dan komen die lekkere tomaten misschien ook wat makkelijker, vaker en herkenbaarder in de winkels. Telers telen ze wel, als er vraag is.
En Pieternel, waarschijnlijk bedoel je deze link