Australië is in de ban van de vraag 'waarom worden we dik?' Twee wetenschappelijke zwaargewichten geven ieder een andere verklaring. Volgens de ene ligt het aan wat en hoeveel we eten. Volgens de ander aan de softe, sociale factoren.
Volgens Dr. Barry Popkin, auteur van The World is Fat (2008) krijgen we doodgewoon een steeds grotere hoeveelheid calorieën binnen. En dat komt omdat we meer tussendoor zijn gaan eten en meer frisdrank zijn gaan drinken. Volgens Samantha Thomas, marketingwetenschapper aan Australische Monash University, worden we dikker omdat de gemeenschap de overgewichtsproblematiek teveel aan de eigen verantwoordelijkheid van mensen overlaat.
Popkin is een rekenaar. Zijn belangrijkste punten zijn dat voortdurend eten en vooral frisdrank drinken de grootste bijdage hebben geleverd aan de verzwaring van de Amerikaanse bevolking. Over de afgelopen 30 jaar zijn de Amerikanen van gemiddeld 3,8 maaltijden en snacks per dag uitgekomen op 4,9, een toename van 29 procent. Dat legt meer gewicht in de schaal dan grotere porties.
Thomas wijst met de vinger naar onze samenleving. We verliezen de 'war on obesity' omdat de samenleving te weinig aan preventie doet en onvoldoende werkt aan een gezonde leefomgeving. Er moet meer gebeuren dan simpelweg zeggen: 'je moet afvallen'. "Overgewichtscijfers nemen nog steeds toe omdat we alle verantwoordelijkheid bij het individu leggen, maar het niet aandurven de bedrijven aan te pakken die aan de wortel van het probleem staan: de junkfood producenten, de frisdrankfabrikanten en zelfs de stedenplanners die nieuwe wijken ontwerpen zonder achtertuinen of speelplaatsen," zegt Thomas op AFN.
Volgens de redactie van dit blad hebben ze allebei gelijk en is het bovendien verstandig om stil te staan bij wat de samenstelling van wat we eten.
Fotocredits: Benson Kua, Wall of Snacks
Dit artikel afdrukken
Popkin is een rekenaar. Zijn belangrijkste punten zijn dat voortdurend eten en vooral frisdrank drinken de grootste bijdage hebben geleverd aan de verzwaring van de Amerikaanse bevolking. Over de afgelopen 30 jaar zijn de Amerikanen van gemiddeld 3,8 maaltijden en snacks per dag uitgekomen op 4,9, een toename van 29 procent. Dat legt meer gewicht in de schaal dan grotere porties.
Thomas wijst met de vinger naar onze samenleving. We verliezen de 'war on obesity' omdat de samenleving te weinig aan preventie doet en onvoldoende werkt aan een gezonde leefomgeving. Er moet meer gebeuren dan simpelweg zeggen: 'je moet afvallen'. "Overgewichtscijfers nemen nog steeds toe omdat we alle verantwoordelijkheid bij het individu leggen, maar het niet aandurven de bedrijven aan te pakken die aan de wortel van het probleem staan: de junkfood producenten, de frisdrankfabrikanten en zelfs de stedenplanners die nieuwe wijken ontwerpen zonder achtertuinen of speelplaatsen," zegt Thomas op AFN.
Volgens de redactie van dit blad hebben ze allebei gelijk en is het bovendien verstandig om stil te staan bij wat de samenstelling van wat we eten.
Fotocredits: Benson Kua, Wall of Snacks
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Ik lees deze dagen de Gezondheidsepidemie van Polder etal. Dat gaat over Nederland en daarin staan heldere grafieken die laten zien dat overgewicht en obesitas bij volwassenen de laatste 10 jaar nauwelijks stijgen en bij kinderen zelfs afnemen. Ik denk dat we steeds gezonder aan het eten zijn. Ik zie een ongelofelijk aanbod aan groenten en fruit in de winkels. Ik denk dat de bewustwording al ver is in Nederland. En altijd maar Junkfood de schuld geven is ook onzin. In een restaurant krijg je meer calorieen binnen dan in een snackbar. En Katan heeft als eens voorgerekend dat een Broodje gezond meer calorieën bevat dan een kroket.
Dus weg met die War on Obesity. Doe normaal over eten.
P.s. Ik weet niets over Australie.
Ik ben het ergens met Henk eens: we moeten niet doen alsof obesitas de spuigaten uitloopt. Barry Popkins bedoelt het vast heel goed allemaal, maar met boektitels als The World is Fat doet hij inderdaad onrecht aan de feitelijke statistieken die overgewicht beschrijven. Zo erg is het nu allemaal ook weer niet.
Aan de andere kant zijn er wel degelijk een hoop meer mensen vandaag de dag ongewild dik ten opzichte van de jaren tachtig, ook in Nederland. En dat is niet iets waar die mensen zelf met plezier voor kiezen.
Ik denk inderdaad dat de redactie van AFN er niet ver naast zit als ze zeggen dat zowel Popkins als Thomas gelijk hebben. Ja, we snacken inderdaad meer, en ja, dat komt door onze omgeving.
De grootste verandering sinds de dunnere jaren tachtig en daarvoor is inderdaad het voedselaanbod in onze omgeving: je kan geen 50 meter op een NS-station wandelen zonder een Kiosk of iets dergelijks tegen te komen, waar voornamelijk vet/zoete happen voor lage prijzen worden verkocht. En dan hebben we het niet eens over de voordeelzakken in de supermarkt, waar 'NU honderd gram gratis!' in zit, of Peijnenburg ontbijtkoek, dat wordt verkocht met de leuzen '3% Vet, MAG ELKE DAG', terwijl in werkelijkheid de koek uit 50% suiker bestaat.
Kortom, we worden aangespoord om zoveel mogelijk te eten. Dat een bepaald percentage van de bevolking daarvan dik wordt is dan niet meer dan normaal.
Klein aanvulling: Barry Popkin (niet Popkins) is een econoom uit de VS (North Carolina). In de jaren '70 was hij politiek activist en oorspronkelijk werkte hij aan ondervoedingsproblematiek in arme landen. De titel van zijn boek is een woordspeling op het invloedrijke boek over de wereldeconomie "The world is flat" van Thomas Friedman. Bedoeld als grapje dus en niet als oorlogsverklaring.
Het belangrijkste aandachtsgebied van Popkin is het bestrijden van voedingsproblemen en 'welvaartsziekten' bij achterstandsgroepen of dit nu armen zijn in de VS (80% overgewicht en obesitas) of in de sloppenwijken van Mexico City (ook circa 80% overgewicht en obesitas). Er is, zoals de redactie van Foodlog al opmerkt, helemaal geen discussie; Popkin en Thomas zijn het geheel met elkaar eens.
Bedankt voor de verheldering, Jaap.
Op de vraag ”waarom we te dik worden” zijn meerdere juiste antwoorden mogelijk. Sommige bestaan naast elkaar en bij andere is er sprake van een ander niveau.
Dat we te zwaar worden wanneer we meer calorieën eten dan dat we verbruiken lijkt me vast te staan. Maar achter deze wetmatigheid zit een brei aan factoren die daar invloed op hebben.
Denk aan (op)voeding, erfelijkheid, lichaamsbeweging, roken, medicijngebruik, sociale invloed, kennis, prijs, verkrijgbaarheid, smaak, reclame, etc etc.
Veel van deze factoren maken deel uit van de inmiddels ontstane obesogene omgeving. Veel mensen kunnen daar onvoldoende verzet tegen bieden. Begrijpelijk, omdat ze op korte termijn alleen maar een “beloning” ervaren. De levensmiddelenindustrie heeft hier verschillende effectieve wapens voor (prijs, verkrijgbaarheid, smaak, reclame, status). De gezondheidsconsequenties komen later waardoor ze niet zo direct gekoppeld worden aan het ongezonde eetgedrag of de ongezonde leefstijl.
Door de brei aan factoren is er een optelsom ontstaan die de huidige obesitasproblematiek heeft veroorzaakt. Afzonderlijk dragen ze wellicht niet veel bij. De kracht is echter de combinatie van factoren.
Deze kracht kan ook ingezet worden om het obesitas-probleem aan te pakken. Kijk bijvoorbeeld naar de mogelijkheden van JOGG. Ook hier zullen afzonderlijke veranderingen weinig gewicht in de weegschaal leggen. Het is echter geen kwestie van òf òf, maar van èn èn. Hierdoor zijn we wel afhankelijk van meerdere partijen zoals de politiek, levensmiddelenfabrikanten, scholen, ouders en lokale gemeenten.