Meer dan 80% van alle diersoorten op aarde zijn insecten. Zij bestuiven meer dan 80% van de planten op aarde en vormen een belangrijke voedselbron voor talloze gewervelde dieren. Inmiddels weten we dat insecten op veel plekken ter wereld een dramatische achteruitgang doormaken, en dat ze over het hoofd gezien blijven bij het nemen van beschermingsmaatregelen voor bedreigde soorten. Uit een nieuwe studie blijkt dat 76% van de insectensoorten niet voldoende beschermd is.
Het wordt hoog tijd dat we meer rekening gaan houden met insecten bij onze inspanningen om de natuur te beschermen en te behouden
Om bedreigde diersoorten te beschermen, stellen we natuurgebieden in en nemen we natuurbeschermingsmaatregelen. Maar hoewel de natuurbeschermingsgebieden veel gewervelde soorten actief beschermen tegen belangrijke (antropogene) bedreigingen, zoals verandering, versnippering en verlies van habitats, menselijke nederzettingen, uitbreiding en intensivering van de landbouw en verlies van corridors en wegen binnen de natuurreservaten, blijft de mate waarin dit geldt voor insecten grotendeels onbekend. Voor het eerst hebben nu onderzoekers in kaart gebracht in hoeverre insecten beschermd worden in bestaande natuurgebieden. Het onderzoek is verschenen in One Earth.

De onderzoekers, onder leiding van Shawan Chowdhury, natuurbeschermingsbioloog bij het Duitse Centre for Integrative Biodiversity Research (iDiv), legden verspreidingsgegevens uit het Post-2020 Global Biodiversity Framework naast de locaties van beschermde natuurgebieden wereldwijd. De uitkomst viel vies tegen.

"Van de naar schatting 5,5 miljoen insectensoorten wereldwijd konden we maar 89.151 soorten in ons onderzoek meenemen," zegt Chowdhury in Scientias. "Meer dan 80 procent van alle dieren zijn insecten, maar insecten vertegenwoordigen slechts 8 procent van de dieren op de Rode Lijst van beschermde soorten van de IUCN.” Van de onderzochte soorten bleek 76% onvoldoende vertegenwoordigd in beschermde gebieden. Bij maar liefst 1.876 soorten uit 225 insectenfamilies bleek van geen enkele overlap met beschermde natuurgebieden sprake. "Het tekort is ook veel groter dan bij een soortgelijke analyse die werd uitgevoerd op gewervelde soorten, waarbij bleek dat 57% van 25.380 gewervelde soorten onvoldoende werd gedekt," aldus Chowdhury.

“Het wordt hoog tijd dat we meer rekening gaan houden met insecten bij onze inspanningen om de natuur te beschermen en te behouden. Beleidsmakers overal ter wereld moeten meer denken aan insecten bij het beheren van natuurgebieden en het plannen van nieuwe natuurprojecten”, aldus de onderzoeker. Hij voorziet ook een rol voor citizen science, die 'een enorme impact' kan hebben door data te verzamelen over de verspreiding (of teruggang) van insecten. Ook het eerste onderzoek waaruit de insectenafname duidelijk bleek, de inmiddels beroemde tellingen in een natuurgebied bij Krefeld, was oorspronkelijk opgezet door amateur-entologen.