4 min
Voorspellingen laten een enorme toename van het aantal diabetespatiënten zien in Aziatische landen, waar witte rijst dagelijkse voeding is. Het verband tussen een rijker wordend, verwesterd voedingspatroon, met de snelle koolhydraten van de witte rijst, wordt niet betwijfeld. Het houdt de FAO al lange tijd bezig. Met de nieuwe categorie van pre-diabetische patiënten neemt de zorg, maar ook de lucratieve markt voor diabetesmedicijnen toe. Of is er sprake van ‘overdiagnose’?
Enkele klassieke vragen duiken geregeld op in het voedingskundige debat. Waar halen Eskimo’s hun vitamine C vandaan? Uit bessen en dierenvlees. Waarom worden Franse vrouwen niet dik, met al die croissants, foie gras en wijn? Kleine porties, beschaafd dineren, en ze worden wel dik. Waarom leidt de eenzijdige witte rijst in Azië niet tot metabole problemen, zoals diabetes type 2? Door een karig dieet en hard werken.
Dat laatste verandert rap. De toename van diabetes type 2 is zorgelijk aan het worden onder bevolkingsgroepen die nergens last van hadden met hun traditionele dieet met witte rijst, maar nu met een rijkere, verwesterde voeding problemen krijgen met de glucosehuishouding.
Een gezond, slank en actief iemand kan prima volstaan met een dagelijkse portie witte rijst, groente en een beetje dierlijke eiwitten en vetten. De glucose die (snel) beschikbaar komt wordt meteen verbrand in de actieve spieren. Hier duikt het clichébeeld van de kleine, ijverige Aziaat op.
Clichébeelden van bevolkingsgroepen zijn niet alleen discriminerende labels, ze kloppen ook niet. De miljardenbevolking in Azië is uiteraard zeer divers en wordt alsmaar diverser door de toenemende welvaart en de bijbehorende groeiende ongelijkheid. Maar allen voelen toch de vloek van de witte rijst zo langzamerhand.
De industriële veredeling, teelt en bewerking van rijst heeft weliswaar een paar heel productieve soorten opgeleverd, dat ging helaas wel ten koste van het gehalte aan nutriënten. Witte rijst is vanwege de houdbaarheid ontdaan van de endosperm en het kaf. Maar daarin zitten essentiële stoffen als vitamine A en B1 en voedingsvezels. De zorg om het tekort aan voedingswaarde van witte, geraffineerde rijst is al meer dan een eeuw oud.
In 2000 werd met de uitvinding van de golden rice – een ‘uitvinding’, want genetisch gemodificeerd in het lab – een stap gezet naar de nutritionele verbetering van rijst. De bedoeling van de FAO was dat de nieuwe variant op grote schaal verbouwd zou worden en een belangrijk middel zou worden in de strijd tegen blindheid door vitamine A-gebrek bij kinderen.
Maar de belofte van dit superfood werd niet ingelost. Golden rice wordt amper verbouwd. Van de mondiale rijstproductie vindt negentig procent in de Aziatische landen plaats en dat levert enorme hoeveelheden zetmeelrijke, goedkope maar onvolwaardige voeding voor honderden miljoenen op.
Insuline
Witte rijst is hoog glycemisch, wat betekent dat de zetmeelinhoud snel in het lichaam wordt afgebroken tot glucose, hetgeen de afgifte van insuline in pieken omhoog jaagt. Dat kan op den duur tot de ontwikkeling van diabetes type 2 leiden, vooral als het gepaard gaat met een zittend, weinig actief bestaan en zwaarlijvigheid.
Dat zorgelijke verschijnsel inspireert de zoektocht naar nieuwe, voedzamere rijstsoorten. En naar mogelijkheden om de rijstteelt te verbeteren. Het onderwerp houdt de FAO flink bezig. De eenvoudigste oplossing is uiteraard om de rijst niet meer te slijpen. Bruine of zilvervliesrijst bevat nog alle nutriënten. Slechte houdbaarheid is geen argument meer, er zijn prima moderne verpakkingsmethodes die bederf voorkomen. Maar die zijn duurder en vergen een hele cultuuromslag in de rijstteelt.
Dik Wee
De Sri Lankaanse onderzoeker Sirimal Premakumara ging niet op zoek naar nieuwe, verbeterde rassen, maar bracht de afgelopen tien jaar in kaart welke oude rassen de potentie hebben om de rijstteelt gezonder te maken. The Guardian deed verslag van zijn noeste arbeid. Hij verzamelde driehonderd variëteiten die voorheen of nog altijd op kleine schaal op Sri Lanka verbouwd werden en worden. Enkele daarvan (de variëteiten Dik Wee, Sudu Heeneti en Masuran) werden beduidend minder ‘snel’ omgezet in glucose, en hebben dus een lagere glycemische index.
The Guardian schrijft dat volgens de International Diabetes Foundation tegen 2045 ongeveer 152 miljoen mensen in Zuidoost-Azië, waaronder India, Bangladesh en Sri Lanka, aan diabetes zullen lijden, tegenover 35 miljoen in 2000, en 260 miljoen mensen in China, Japan en Thailand, tegenover 44 miljoen twintig jaar geleden. Er moet serieus werk gemaakt worden van de kwaliteit van de rijst.
Het is niet alleen de kwaliteit van de dagelijkse kom rijst die de diabetesepidemie aanjaagt. De opkomst van de middenklasse in Aziatische landen gaat gepaard met een verwesterlijking van de voeding. Die is rijker aan calorieën, vet en suiker. Diabetes gaat altijd gelijk op met obesitas in populaties. Waar preventie niets uithaalt, zijn altijd nog medicijnen. Maar de druk op de vaak toch al niet optimale gezondheidszorg is groot.
De zorg voor diabetespatiënten hangt zwaar op het gebruik van een aantal succesvolle medicamenten, waaronder insuline en metformine. De farmaceutische industrie zit niet stil en ontwikkelde nieuwe diabetesmedicijnen, waarvan de patenten nog niet verlopen zijn en die dus voor de fabrikant lucratief zijn. Met het vooruitzicht dat er veel diabetespatiënten bij zullen komen ontstaat een nieuwe doelgroep van patiënten, de pre-diabeten.
In een uitzending van Zembla uit 2015 zegt de Britse diabetoloog John Yudkin dat volgens de standaard van de American Diabetes Association 490 miljoen Chinezen prediabetisch zijn. Dat betekent dat meer dan de helft van de bevolking gevaar loopt diabeet te worden. Maar, zegt Yudkin in een artikel in BMJ, hier is sprake van ‘overdiagnose’. Bovendien zal niet iedere prediabeet diabeet worden, er zijn verschillen in de ontwikkeling van diabetes.
Miljarden
Yudkin doet zijn uitspraak in de context van de (zeer aanbevolen) Zembla-uitzending, die ging over de marketing van nieuwe diabetesmedicijnen. Waarom nieuwe medicijnen introduceren als de oude prima en zonder al te ernstige bijwerkingen werken? Om geld te verdienen, dat laat zich raden.
De farmaceutisch industrie pompt miljarden in het aanboren van de markt van prediabetici. Door de verlaging van de drempel in de definitie van de Amerikaanse diabetesvereniging, die openlijk door Big Pharma gesponsord wordt, is het aantal Amerikaanse prediabeten met een factor drie gegroeid. Alleen rekenkundig dus, van 12% van de bevolking naar 37%. Een nieuwe miljardenmarkt, want een (pre)diabeet moet elke dag van zijn leven pillen slikken, niet af en toe een pil of een kort kuurtje.
Helemaal niet nodig, die nieuwe categorie van prediabeten. Yudkin concludeert: “De preventie van diabetes vereist veranderingen in de samenleving en dus een gezamenlijke mondiale aanpak van de volksgezondheid. Diagnoses en drempels voor klinische toepassing kunnen samenlevingen onrealistisch belasten in ruil voor een geringe verbetering.”
Dit artikel afdrukken
Dat laatste verandert rap. De toename van diabetes type 2 is zorgelijk aan het worden onder bevolkingsgroepen die nergens last van hadden met hun traditionele dieet met witte rijst, maar nu met een rijkere, verwesterde voeding problemen krijgen met de glucosehuishouding.
Een gezond, slank en actief iemand kan prima volstaan met een dagelijkse portie witte rijst, groente en een beetje dierlijke eiwitten en vetten. De glucose die (snel) beschikbaar komt wordt meteen verbrand in de actieve spieren. Hier duikt het clichébeeld van de kleine, ijverige Aziaat op.
Clichébeelden van bevolkingsgroepen zijn niet alleen discriminerende labels, ze kloppen ook niet. De miljardenbevolking in Azië is uiteraard zeer divers en wordt alsmaar diverser door de toenemende welvaart en de bijbehorende groeiende ongelijkheid. Maar allen voelen toch de vloek van de witte rijst zo langzamerhand.
De miljardenbevolking in Azië is uiteraard zeer divers en wordt alsmaar diverser door de toenemende welvaart en de bijbehorende groeiende ongelijkheid. Maar allen voelen toch de vloek van de witte rijst zo langzamerhandGolden rice
De industriële veredeling, teelt en bewerking van rijst heeft weliswaar een paar heel productieve soorten opgeleverd, dat ging helaas wel ten koste van het gehalte aan nutriënten. Witte rijst is vanwege de houdbaarheid ontdaan van de endosperm en het kaf. Maar daarin zitten essentiële stoffen als vitamine A en B1 en voedingsvezels. De zorg om het tekort aan voedingswaarde van witte, geraffineerde rijst is al meer dan een eeuw oud.
In 2000 werd met de uitvinding van de golden rice – een ‘uitvinding’, want genetisch gemodificeerd in het lab – een stap gezet naar de nutritionele verbetering van rijst. De bedoeling van de FAO was dat de nieuwe variant op grote schaal verbouwd zou worden en een belangrijk middel zou worden in de strijd tegen blindheid door vitamine A-gebrek bij kinderen.
Maar de belofte van dit superfood werd niet ingelost. Golden rice wordt amper verbouwd. Van de mondiale rijstproductie vindt negentig procent in de Aziatische landen plaats en dat levert enorme hoeveelheden zetmeelrijke, goedkope maar onvolwaardige voeding voor honderden miljoenen op.
Insuline
Witte rijst is hoog glycemisch, wat betekent dat de zetmeelinhoud snel in het lichaam wordt afgebroken tot glucose, hetgeen de afgifte van insuline in pieken omhoog jaagt. Dat kan op den duur tot de ontwikkeling van diabetes type 2 leiden, vooral als het gepaard gaat met een zittend, weinig actief bestaan en zwaarlijvigheid.
Dat zorgelijke verschijnsel inspireert de zoektocht naar nieuwe, voedzamere rijstsoorten. En naar mogelijkheden om de rijstteelt te verbeteren. Het onderwerp houdt de FAO flink bezig. De eenvoudigste oplossing is uiteraard om de rijst niet meer te slijpen. Bruine of zilvervliesrijst bevat nog alle nutriënten. Slechte houdbaarheid is geen argument meer, er zijn prima moderne verpakkingsmethodes die bederf voorkomen. Maar die zijn duurder en vergen een hele cultuuromslag in de rijstteelt.
Dik Wee
De Sri Lankaanse onderzoeker Sirimal Premakumara ging niet op zoek naar nieuwe, verbeterde rassen, maar bracht de afgelopen tien jaar in kaart welke oude rassen de potentie hebben om de rijstteelt gezonder te maken. The Guardian deed verslag van zijn noeste arbeid. Hij verzamelde driehonderd variëteiten die voorheen of nog altijd op kleine schaal op Sri Lanka verbouwd werden en worden. Enkele daarvan (de variëteiten Dik Wee, Sudu Heeneti en Masuran) werden beduidend minder ‘snel’ omgezet in glucose, en hebben dus een lagere glycemische index.
The Guardian schrijft dat volgens de International Diabetes Foundation tegen 2045 ongeveer 152 miljoen mensen in Zuidoost-Azië, waaronder India, Bangladesh en Sri Lanka, aan diabetes zullen lijden, tegenover 35 miljoen in 2000, en 260 miljoen mensen in China, Japan en Thailand, tegenover 44 miljoen twintig jaar geleden. Er moet serieus werk gemaakt worden van de kwaliteit van de rijst.
De opkomst van de middenklasse in Aziatische landen gaat gepaard met een verwesterlijking van de voeding. Die is rijker aan calorieën, vet en suiker. Diabetes gaat altijd gelijk op met obesitas in populaties. Waar preventie niets uithaalt, zijn altijd nog medicijnenPrediabeet
Het is niet alleen de kwaliteit van de dagelijkse kom rijst die de diabetesepidemie aanjaagt. De opkomst van de middenklasse in Aziatische landen gaat gepaard met een verwesterlijking van de voeding. Die is rijker aan calorieën, vet en suiker. Diabetes gaat altijd gelijk op met obesitas in populaties. Waar preventie niets uithaalt, zijn altijd nog medicijnen. Maar de druk op de vaak toch al niet optimale gezondheidszorg is groot.
De zorg voor diabetespatiënten hangt zwaar op het gebruik van een aantal succesvolle medicamenten, waaronder insuline en metformine. De farmaceutische industrie zit niet stil en ontwikkelde nieuwe diabetesmedicijnen, waarvan de patenten nog niet verlopen zijn en die dus voor de fabrikant lucratief zijn. Met het vooruitzicht dat er veel diabetespatiënten bij zullen komen ontstaat een nieuwe doelgroep van patiënten, de pre-diabeten.
In een uitzending van Zembla uit 2015 zegt de Britse diabetoloog John Yudkin dat volgens de standaard van de American Diabetes Association 490 miljoen Chinezen prediabetisch zijn. Dat betekent dat meer dan de helft van de bevolking gevaar loopt diabeet te worden. Maar, zegt Yudkin in een artikel in BMJ, hier is sprake van ‘overdiagnose’. Bovendien zal niet iedere prediabeet diabeet worden, er zijn verschillen in de ontwikkeling van diabetes.
Miljarden
Yudkin doet zijn uitspraak in de context van de (zeer aanbevolen) Zembla-uitzending, die ging over de marketing van nieuwe diabetesmedicijnen. Waarom nieuwe medicijnen introduceren als de oude prima en zonder al te ernstige bijwerkingen werken? Om geld te verdienen, dat laat zich raden.
De farmaceutisch industrie pompt miljarden in het aanboren van de markt van prediabetici. Door de verlaging van de drempel in de definitie van de Amerikaanse diabetesvereniging, die openlijk door Big Pharma gesponsord wordt, is het aantal Amerikaanse prediabeten met een factor drie gegroeid. Alleen rekenkundig dus, van 12% van de bevolking naar 37%. Een nieuwe miljardenmarkt, want een (pre)diabeet moet elke dag van zijn leven pillen slikken, niet af en toe een pil of een kort kuurtje.
Helemaal niet nodig, die nieuwe categorie van prediabeten. Yudkin concludeert: “De preventie van diabetes vereist veranderingen in de samenleving en dus een gezamenlijke mondiale aanpak van de volksgezondheid. Diagnoses en drempels voor klinische toepassing kunnen samenlevingen onrealistisch belasten in ruil voor een geringe verbetering.”
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Volgens mij moet je divers eten, daarmee voorkom je bijna alle problemen. De manier waarop we als mens de fuik van steeds minder divers in worden gedreven door verdienmodellen die gedijen bij patenten, standaardisatie en groot, groter, grootst, is een bedreiging voor het voortbestaan van de mens en het leven op aarde. Op het moment dat we dat doorkrijgen, dat onze politici dit doorkrijgen, kunnen we dit probleem oplossen. Diversiteit door kleinere schaal, eten zo dichtbij mogelijk halen, en waar mogelijk de seizoenen volgen lost heel veel problemen op. Golden rice was een 'hoax', zegt bijv. Vandana Shiva: https://medium.com/@bswanconsulting/vandana-shiva-the-golden-rice-hoax-when-public-relations-replaces-science-3040f6fefd30
We weten hoe het systeem werkt, alleen we laten BigPharma, BigOil, BigAgro... nog steeds hun gang gaan. In feite is het een groot complot tegen het leven op aarde dat de multinationals samen hebben bedacht. Wij, mens, dier, planeet, betalen de rekening.
Shell, Exxon Mobile, ze weten het en we laten ze er al decennia mee wegkomen. BigPharma weet het ook. Het is niet toevallig dat Monsanto en Bayer samengaan. Het zijn complementaire verdienmodellen, pesticiden en medicijnen. De 'logic' is zo simpel maar we willen het niet zien.
Het probleem is het systeem, de mondiale economie waarbinnen multinationals machtiger zijn dan naties en problemen veroorzaken waar niemand zich verantwoordelijk voor voelt.
Het leven op aarde organiseert zich van klein naar groot, naar balans. Dit geldt ook voor de mens. Dit model organiseert zich van groot naar groter. Het staat haaks op de principes van het leven zelf.
De film van 21-06-2022, World Localization Day: Planet Local, A Quiet Revolution: https://www.localfutures.org/films/planet-local-a-quiet-revolution/
Met andere woorden, het toenemen van welvaart gaat gepaard met nogal wat metabole dissonanties. Ons verstand kan het toenemen van de welvaart niet bijhouden.
Zijn de organisaties, instituten en universiteiten wel in staat om het bij te houden?
Ik heb het idee dat in Noord Amerika men liever naar een pil grijpt dan een dieet en levensstijl door te voeren. Misschien ligt dat in Nederland anders?
Citaat: ‘Bruine of zilvervliesrijst bevat nog alle nutriënten.’
Een klassiek geworden misverstand Huib en had ik van jou niet verwacht.
Dat tarwe in bruin volkorenbrood geen bruinbrood heet weten de meesten inmiddels wel.
Maar met rijst blijft het tobben.
BRUINE RIJST, ook wel VOLLE RIJST genaamd is de VOLKOREN graankorrel die alleen ontdaan is van het niet te verteren KAF; de buitenste laag. De eronder gelegen ZEMEL die de korrel omsluit blijft VOLLEDIG intact.
Alle vezels, vitaminen, mineralen en sporenelementen blijven behouden. Alleen deze rijst is volwaardig. Alleen bruine rijst bevat ondermeer de actieve flavonoide TRICIN welke de dikke darm en de baarmoeder beschermt tegen kanker.
ZILVERVLIES RIJST IS IETS ANDERS.
Hierbij wordt de zemel GEDEELTELIJK weggeslepen waardoor slechts een dun (zilverkleurig) vliesje overblijft. Daardoor bevat deze ’uitgeklede’ korrel minder voedingsstoffen dan bruine rijst.
Het is dan HALFVOLKOREN rijst geworden; een TUSSENVORM van bruine/volle en witte rijst.
Zelfs in de meeste natuurvoedingswinkels is men van mening dat bruine en zilvervliesrijst hetzelfde zijn. Dit wordt kennelijk in de hand gewerkt omdat op de verpakking van zilvervliesrijst veelal ook ’Riz Complet’ gedrukt staat. Deze verwarring blijft hiermee gevoed.
Kleine correctie: ik schrijf dat de rijst wordt ‘ontdaan’ van de endosperm, maar dat is verwarrend geformuleerd. Kaf en endosperm worden gescheiden, de endosperm is de meelkern die overblijft bij het slijpen van rijst tot witte rijst, waarbij ook het vliesje en de kiem verwijderd worden (waar dus zoveel nuttige stofjes en vezels inzitten).
Verder is bruine rijst hetzelfde als zilvervliesrijst en volkorenrijst.
Huib #4, betekent dit dat wat Theo in #3 zegt niet waar is? Dus dat bij zilvervliesrijst de zemel NIET voor een belangrijk deel is weggeslepen en dat zilvervliesrijst daarom GELIJK is aan bruine rijst (alleen kaf verwijderd) ? Na wat rondsnuffelen op internet zou ik ook tot die conclusie komen, maar mijn verstand zegt dat zilvervliesrijst wellicht niet bruin is omdat de bruine buitenste schil van de zemel goeddeels is weggeslepen. Maar mogelijk las ik je #4 verkeerd.