2 min
Josien Kapma en Wout Kranenburg hebben een melkveebedrijf in Portugal. Vanuit eerste hand laat Josien zien hoe vreemd Europa kan functioneren. Portugal wordt net als Griekenland en Italië gedwongen tot budgetbeheersing om er weer helemaal bij te mogen horen. Melkprijzen en het recent verworven Nederlanderschap van een Portugese supermarkt zijn voor Josien aanleiding tot de stelling: de verschillen worden steeds groter, zodat Europa steeds verder uit elkaar kan drijven. Is Europa stuk?
Europa raakt steeds verder verdeeld. Landbouw in Zuid-Europa worstelt met de vrije markten en de macht van retail. Terwijl multinationals zich graag fiscaal vestigen in Nederland, stijgt het water vele boeren in Portugal tot de lippen. Voor ons als Nederlandse melkveehouders in Portugal is het onzeker laveren.
Portugezen trekken na de Kerst de broekriem stevig aan. Supermarkten stunten om de slinkende omzet binnen te houden. Dat doen ze met sobere basislevensmiddelen, waaronder ook melk. Supermarkt Continente doet een aanbieding waarmee je via een 'geld-terug'-actie melk van het huismerk uiteindelijk voor slechts 0,13€ per liter kunt kopen. De melk voor deze actie is afkomstig uit Spanje. Gisteren protesteerden melkveehouders tegen deze actie. Honderden, sommige media spreken van duizenden, boeren waren met vlaggen en tractoren bijeen nabij Porto.
De verontwaardiging richt zich tegen de Portugese overheid. Het persbericht van de boeren zegt:
we willen we de minister zeggen dat het tijd is om vanuit haar "superministerie" af te dalen naar de aarde en de boeren te verdedigen. Deze commerciele uitwassen zorgen voor lage farmgate prijzen, lange betalingstermijnen en ze promoten import van producten die Portugal zelf in voldoende kwantiteit en kwaliteit maakt om aan de vraag te voldoen. Het is noodzakelijk en dringend dat de Portugese regering zich duidelijk uitspreekt over dit onderwerp. We moeten dringend weten of de overheid medeplichtig is aan deze pijnlijke weg naar een faillissement.
De boosheid is ook gericht aan de supermarkt:
we demonstreren voor supermarkt Continente om onze verontwaardiging als producenten te tonen voor het misbruik van landbouwproducten als lokaas in agressieve promotie-acties. Onze producenten zijn boos als ze zien dat de melk wordt verkocht voor een waarde van bijna drie keer minder dan de kosten van de productie. Hoe vallen de prijzen in de supermarkten uit te leggen, als je kosten voor transport, verwerking en verpakking, daaraan toevoegt? De landbouwproductie in Portugal heeft geen toekomst zonder een eerlijke marktwaarde, een eerlijke prijs die rekening houdt met de kosten van de productie.
De boosheid is ook een klein beetje gericht aan Nederland. Het Portugese bedrijfsleven is met een kapitaalvlucht bezig. Het belastingparadijs Nederland wordt vaak gekozen als een veilige Euro-haven. Het schijnt dat 17 van de top 20 Portugese bedrijven hun administratieve hoofdkantoor in Nederland hebben gevestigd. Een van de grootste supermarktketens werd op 30 december 2011 op papier Nederlands. Daaar ontstond opheft over.
Eergisteren kreeg ik een SMS-je van een collega melkveehouder hier in Portugal, de voorzitter van onze melkveehoudersassociatie. Of ik als Nederlander de 'Nederlandse' supermarkt toe kon spreken. In het persbericht schrijft hij dreigend:
"We willen ook andere "Nederlandse" supermarkten, die dergelijke bombastische promotie-acties overwegen, waarschuwen dat we ook bij hen onze verontwaardiging zullen uiten."
De Portugese boeren vrezen voor de toekomst van landbouw in hun land, en sommigen vermoeden een Noord-Europees complot. Immers veel valt niet te begrijpen:
"Volgens de gegevens van de Nederlandse organisatie LTO telde de gemiddelde Europese melkprijs 35,6 cent/kg (in Nederland betaalde de belangrijkste coöperatie 38 cent / kg !!!). Gegevens van ons ministerie MAMAOT tonen dat de gemiddelde melkprijs in Portugal 32,6 cent/kg was in november. De laatste twee jaar is onze melkprijs ca. 3 cent lager dan het Europese gemiddelde. Wat is de logica van melkimporten?"
Portugal is dus het land van de dalende koopkracht, goedkoop stunten met dure melk, van bedrijven die het land verlaten en boeren die kapot gaan. Andere landen varen er wel bij. Valt zoiets te begrijpen?
bron: persbericht APROLEP, 7 jan 2012, vertaling door JK
Foto: Wout Kranenburg op bezoek in een Nederlandse vrije uitloopstal, fotocredits: Nieuwsgrazer
Dit artikel afdrukken
Portugezen trekken na de Kerst de broekriem stevig aan. Supermarkten stunten om de slinkende omzet binnen te houden. Dat doen ze met sobere basislevensmiddelen, waaronder ook melk. Supermarkt Continente doet een aanbieding waarmee je via een 'geld-terug'-actie melk van het huismerk uiteindelijk voor slechts 0,13€ per liter kunt kopen. De melk voor deze actie is afkomstig uit Spanje. Gisteren protesteerden melkveehouders tegen deze actie. Honderden, sommige media spreken van duizenden, boeren waren met vlaggen en tractoren bijeen nabij Porto.
De verontwaardiging richt zich tegen de Portugese overheid. Het persbericht van de boeren zegt:
we willen we de minister zeggen dat het tijd is om vanuit haar "superministerie" af te dalen naar de aarde en de boeren te verdedigen. Deze commerciele uitwassen zorgen voor lage farmgate prijzen, lange betalingstermijnen en ze promoten import van producten die Portugal zelf in voldoende kwantiteit en kwaliteit maakt om aan de vraag te voldoen. Het is noodzakelijk en dringend dat de Portugese regering zich duidelijk uitspreekt over dit onderwerp. We moeten dringend weten of de overheid medeplichtig is aan deze pijnlijke weg naar een faillissement.
De boosheid is ook gericht aan de supermarkt:
we demonstreren voor supermarkt Continente om onze verontwaardiging als producenten te tonen voor het misbruik van landbouwproducten als lokaas in agressieve promotie-acties. Onze producenten zijn boos als ze zien dat de melk wordt verkocht voor een waarde van bijna drie keer minder dan de kosten van de productie. Hoe vallen de prijzen in de supermarkten uit te leggen, als je kosten voor transport, verwerking en verpakking, daaraan toevoegt? De landbouwproductie in Portugal heeft geen toekomst zonder een eerlijke marktwaarde, een eerlijke prijs die rekening houdt met de kosten van de productie.
De boosheid is ook een klein beetje gericht aan Nederland. Het Portugese bedrijfsleven is met een kapitaalvlucht bezig. Het belastingparadijs Nederland wordt vaak gekozen als een veilige Euro-haven. Het schijnt dat 17 van de top 20 Portugese bedrijven hun administratieve hoofdkantoor in Nederland hebben gevestigd. Een van de grootste supermarktketens werd op 30 december 2011 op papier Nederlands. Daaar ontstond opheft over.
Eergisteren kreeg ik een SMS-je van een collega melkveehouder hier in Portugal, de voorzitter van onze melkveehoudersassociatie. Of ik als Nederlander de 'Nederlandse' supermarkt toe kon spreken. In het persbericht schrijft hij dreigend:
"We willen ook andere "Nederlandse" supermarkten, die dergelijke bombastische promotie-acties overwegen, waarschuwen dat we ook bij hen onze verontwaardiging zullen uiten."
De Portugese boeren vrezen voor de toekomst van landbouw in hun land, en sommigen vermoeden een Noord-Europees complot. Immers veel valt niet te begrijpen:
"Volgens de gegevens van de Nederlandse organisatie LTO telde de gemiddelde Europese melkprijs 35,6 cent/kg (in Nederland betaalde de belangrijkste coöperatie 38 cent / kg !!!). Gegevens van ons ministerie MAMAOT tonen dat de gemiddelde melkprijs in Portugal 32,6 cent/kg was in november. De laatste twee jaar is onze melkprijs ca. 3 cent lager dan het Europese gemiddelde. Wat is de logica van melkimporten?"
Portugal is dus het land van de dalende koopkracht, goedkoop stunten met dure melk, van bedrijven die het land verlaten en boeren die kapot gaan. Andere landen varen er wel bij. Valt zoiets te begrijpen?
bron: persbericht APROLEP, 7 jan 2012, vertaling door JK
Foto: Wout Kranenburg op bezoek in een Nederlandse vrije uitloopstal, fotocredits: Nieuwsgrazer
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Nee, Europa is niet stuk. Europa maakt helaas telkens een valse start bij crises doordat financiele belangen van grote conglomeraten hun weg vinden in nationale politiek. Heel goed dat Josien de fiscale aantrekkingskracht van Nederland noemt. Ze omschrijft het nog netjes. Velen in Brussel krijgen een vieze smaak in de mond van de ruim 12.000.000.000.000 euro die Nederland op zo'n wijze passeert. Nu dan ook een Portugese supermarkt als Nederlander vermomd. Opent wel de deur voor aandeelhoudersactivisme, want ze moeten wellicht de aandeelhoudersgvergadering ook in Nederland houden...Sterkte daar in Portugal, Josien!
Als ik het goed lees worden hier 2 problematieken beschreven. Ik weet niet zeker of die 2 alles met elkaar te maken hebben: het ongelijke Europa en de allesontziende kostprijsfocus van supers.
Het Europa probleem wordt hier heel duidelijk naar voren gebracht: stabiele lidstaten trekken kapitaal uit minder stabiele landen aan en verzwakken daarmee de belastinginkomsten en dus de overheidsbudgetten in die landen. Deze "kapotte" systematiek raakt volgens mij aan de kern van het Europa probleem, het vergroot nl de verschillen tussen grote en zwakke lidstaten. En het kan hard gaan zoals Josien hier illustreert. In die zin kan ik me het komplotdenken voorstellen - zijn "we" aan het uitstellen tot het interessante deel van de zwakke economien is binnengeharkt en gooien we dan die landen eruit? Als we zouden willen repareren, waarom wordt fiscale regelgeving binnen de EU (in ieder geval op de cruciale punten) dan niet geharmoniseerd? Erg goed punt Josien, zou eigenlijk in de Economist oid moeten.
De andere problematiek gaat over goedkope importproducten die de eigen landbouw ondermijnen. Maar gaat het wel over import van goedkope producten? Het gaat eigenlijk ook over de eerste problematiek die de koopkracht van de Portugese burger verzwakt en daarmee bedrijven - vooral de leveranciers van basisproducten - dwingt om goedkope producten te zoeken en aan te bieden. Dus ja, er is een verband tussen het kapotte Europa en het verdwijnen van landbouw in de zwakkere lidstaten. Maar het is ook korte termijn van de levensmiddelenketens; door van buiten in te kopen wordt het binnenlands product steeds duurder, verdijnt, en loopt de Portugese burger het risico straks (met een lokale munt?) afhankelijk te zijn van dure importgoederen. De vrije Europese markt wordt ter discussie gesteld, is dat terecht? Ontwikkelingsproblematiek in Europa...
De vraag is volgens mij niet of Europa stuk is, dat is het, maar of we willen repareren.
Ben het oneens met Liesbeth dat Europa "stuk" is. Misschien is het wel "stuk" maar dan meer in de trant van een kind dat de handleiding van een nieuw stuk speelgoed niet heeft gelezen en dus niet weet waar de aan en uit knop zit of het energiebesparende lipje bij het batterijtje niet weet weg te halen.
Dus ja tegen fiscale harmonizering, daar ben ik het met Liesbeth eens. Tegelijkertijd kan alleen de nationale politiek besluiten om het huidige Europa van de spreadsheets weer het toekomstige Europa van de ideeen te laten zijn, dan komt onderlinge solidariteit ook weer op een hoger plan.
Ook interessant in deze is de dubbele moraal van de Nederlandse belastingdienst: iedere Nederlandse belastingplichtige die - legaal of illegaal - centjes in het buitenland gestald heeft, is in de ogen van de belastingdienst een zwartspaarder of inkeerder. Diezelfde belastingdienst faciliteert het ontduiken van belastingen voor buitenlanders, ook al zijn die buitenlanders gevestigd in een ander 'collegiaal' EU land. Waar zou die dubbele moraal vandaan komen ? Calvinisme ?
Peter, als je nu aan alle EU burgers vraagt of we meer of minder gemeenschappelijk zullen gaan doen, denk je dat jouw "energiebesparend lipje" dan een goed gekozen metafoor voor de uitkomst is?