2 min
In december van dit jaar vindt in Montreal de COP15-bijeenkomst plaats, waar nieuwe wetgeving opgesteld zal worden om de biodiversiteitsverlies tegen te gaan. Dat is hard nodig, blijkt uit het begin deze maand verschenen rapport State of the World’s Birds van BirdLife International. Wereldwijd gaat bijna de helft van alle vogelsoorten achteruit; één op de acht vogelsoorten wordt met uitsterven bedreigd.
De cijfers in de State of the World's Birds 2022 laten je schrikken. Wereldwijd gaat 49% van de vogelsoorten achteruit. Van de ruim 11.000 vogelsoorten op aarde zijn 1.409 soorten bedreigd, ofwel 12,8% van van alle bestaande vogelsoorten. Van ten minste 187 soorten is bevestigd of wordt vermoed dat ze sinds 1500 zijn uitgestorven. Sinds 1970 is het bestand individuele vogels in Noord-Amerika met 2,9 miljard (29% van het totaal) gekrompen. Sinds 1980 zijn in Europa 600 miljoen vogels verdwenen (19% van het totaal). De Europese boerenlandvogels zijn het sterkst achteruitgegaan: 57% daarvan is verdwenen. In Australië is 43% van de zeevogelsoorten tussen 2000 en 2016 achteruitgegaan.
Er zijn ook wat lichtpuntjes. Sinds 2013 hebben de partners van BirdLife International verschillende acties ondernomen waar in totaal 726 wereldwijd bedreigde vogelsoorten rechtstreeks van geprofiteerd hebben. In de afgelopen 30 jaar is voorkomen dat 21 en mogelijk 32 vogelsoorten zijn uitgestorven en zijn meer dan 450 'Important Bird and Biodiversity Areas' als formeel beschermde gebieden aangewezen. "Het behoud van de natuur en de biodiversiteit moet in de toekomst de hoogste prioriteit krijgen bij de politieke besluitvorming," aldus de auteurs van het rapport.
Oorzaken
In het rapport komen ook de oorzaken van de achteruitgang aan de orde. Volgens BirdLife International, waar ook Vogelbescherming Nederland en de Belgische vogelorganisaties Natuurpunt en Natagora deel van uitmaken, zijn de belangrijkste oorzaken:
Klimaatverandering en zeevogels
In The Guardian verhaalt journalist Emma Bryce waarom klimaatverandering zo'n verwoestend effect op zeevogels heeft. De aarde telt 359 zeevogelsoorten, die zich volledig aangepast hebben aan de oceanen. Door hun trage voortplantingssnelheid, beperkte dieet en de neiging zich in kolonies te verzamelen, zijn ze extra gevoelig voor klimaatverandering. Zo zag 20 jaar geleden zeevogelecoloog David Grémillet 'verbijsterd' hoe een broedkolonie jan-van-genten in Zuid-Afrika letterlijk zat te 'bakken' in een hittegolf. Tientallen dieren vielen flauw en stierven. "Als een volwassen zeevogel sterft, verlies je ook alle jongen die hij zou kunnen grootbrengen," zegt Grémillet.
Verstoorde voedselketens
Het was de eerste, maar niet de laatste keer dat kolonies met grootschalige sterfgevallen te maken kregen door een hittegolf, veranderende oceaanstromingen, opwarming van het zeewater en stormen. In de jaren erna stierven dikbekzeekoeten in het noordpoolgebied, dat minstens 2 keer zo snel opwarmt als elders op aarde. Gingen op één dag 354 Argentijnse Magelhaenpinguïns dood toen de temperatuur steeg tot 44 graden Celsius. Stierven zeker 62.500 zeekoeten en waarschijnlijk een miljoen zeevogels als gevolg van een 'mariene hittegolf' in het noordoosten van de Stille Oceaan.
Door het warme water veranderde het fytoplankton van samenstelling, wat gevolgen had voor de daarvan etende vissen en de daar weer van etende roofvissen. Voor de miljoenen zeevogels die daarheen trekken, was nauwelijks meer iets te eten over.
Een ander 'klimaat'-effect op zeevogels zijn stormen en extreem weer. Door verschillende stormen na elkaar is tot 85% van de populatie kuifaalscholvers aan de oostkust van Schotland weggevaagd. Een ander effect zijn veranderende windstromingen, die het foerageersucces van trekvogels zoals albatrossen kunnen beïnvloeden. Hetzelfde geldt voor oceaanstromingen, waardoor vis zich verplaatst en zeevogels verder moeten vliegen, een belastend proces dat het broedvermogen vermindert.
Tenslotte is ook de stijgende zeespiegel een probleem. Het aantal nestplaatsen van zeevogels dreigen wereldwijd steeds kleiner te worden.
Bescherming
En dus zijn beschermingsmaatregelen zoals BirdLife International voorstelt, meer dan nodig. Als recent succes mag de organisatie de instelling, in 2021, van een nieuw zeevogelreservaat ter grootte van Frankrijk in de Noord-Atlantische Oceaan, dat naar schatting 5 miljoen vogels zal beschermen, op haar conto schrijven. "Als we deze gebieden kunnen beschermen, kunnen we bij soorten veerkracht opbouwen om de klimaatverandering het hoofd te bieden," aldus BirdLife.
Dit artikel afdrukken
Er zijn ook wat lichtpuntjes. Sinds 2013 hebben de partners van BirdLife International verschillende acties ondernomen waar in totaal 726 wereldwijd bedreigde vogelsoorten rechtstreeks van geprofiteerd hebben. In de afgelopen 30 jaar is voorkomen dat 21 en mogelijk 32 vogelsoorten zijn uitgestorven en zijn meer dan 450 'Important Bird and Biodiversity Areas' als formeel beschermde gebieden aangewezen. "Het behoud van de natuur en de biodiversiteit moet in de toekomst de hoogste prioriteit krijgen bij de politieke besluitvorming," aldus de auteurs van het rapport.
Oorzaken
In het rapport komen ook de oorzaken van de achteruitgang aan de orde. Volgens BirdLife International, waar ook Vogelbescherming Nederland en de Belgische vogelorganisaties Natuurpunt en Natagora deel van uitmaken, zijn de belangrijkste oorzaken:
- Landbouw: de intensivering en uitbreiding van de landbouw raakt 73% van alle bedreigde vogelsoorten. De achteruitgang van de boerenlandvogels is te wijten aan de toegenomen mechanisatie, het gebruik van landbouwchemicaliën en de omzetting van grasland in akkerland
- Ontbossing en boskap: jaarlijks gaat er meer dan 7 miljoen hectare bos verloren door niet-duurzame houtkap en bosbeheer. Dat raakt de helft van alle bedreigde vogelsoorten
- Klimaatverandering: 34% van de bedreigde soorten wordt nu al geraakt door het veranderende klimaat en dat percentage zal naar verwachting in de nabije toekomst snel stijgen
Klimaatverandering en zeevogels
In The Guardian verhaalt journalist Emma Bryce waarom klimaatverandering zo'n verwoestend effect op zeevogels heeft. De aarde telt 359 zeevogelsoorten, die zich volledig aangepast hebben aan de oceanen. Door hun trage voortplantingssnelheid, beperkte dieet en de neiging zich in kolonies te verzamelen, zijn ze extra gevoelig voor klimaatverandering. Zo zag 20 jaar geleden zeevogelecoloog David Grémillet 'verbijsterd' hoe een broedkolonie jan-van-genten in Zuid-Afrika letterlijk zat te 'bakken' in een hittegolf. Tientallen dieren vielen flauw en stierven. "Als een volwassen zeevogel sterft, verlies je ook alle jongen die hij zou kunnen grootbrengen," zegt Grémillet.
Verstoorde voedselketens
Het was de eerste, maar niet de laatste keer dat kolonies met grootschalige sterfgevallen te maken kregen door een hittegolf, veranderende oceaanstromingen, opwarming van het zeewater en stormen. In de jaren erna stierven dikbekzeekoeten in het noordpoolgebied, dat minstens 2 keer zo snel opwarmt als elders op aarde. Gingen op één dag 354 Argentijnse Magelhaenpinguïns dood toen de temperatuur steeg tot 44 graden Celsius. Stierven zeker 62.500 zeekoeten en waarschijnlijk een miljoen zeevogels als gevolg van een 'mariene hittegolf' in het noordoosten van de Stille Oceaan.
Door het warme water veranderde het fytoplankton van samenstelling, wat gevolgen had voor de daarvan etende vissen en de daar weer van etende roofvissen. Voor de miljoenen zeevogels die daarheen trekken, was nauwelijks meer iets te eten over.
Een ander 'klimaat'-effect op zeevogels zijn stormen en extreem weer. Door verschillende stormen na elkaar is tot 85% van de populatie kuifaalscholvers aan de oostkust van Schotland weggevaagd. Een ander effect zijn veranderende windstromingen, die het foerageersucces van trekvogels zoals albatrossen kunnen beïnvloeden. Hetzelfde geldt voor oceaanstromingen, waardoor vis zich verplaatst en zeevogels verder moeten vliegen, een belastend proces dat het broedvermogen vermindert.
Tenslotte is ook de stijgende zeespiegel een probleem. Het aantal nestplaatsen van zeevogels dreigen wereldwijd steeds kleiner te worden.
Bescherming
En dus zijn beschermingsmaatregelen zoals BirdLife International voorstelt, meer dan nodig. Als recent succes mag de organisatie de instelling, in 2021, van een nieuw zeevogelreservaat ter grootte van Frankrijk in de Noord-Atlantische Oceaan, dat naar schatting 5 miljoen vogels zal beschermen, op haar conto schrijven. "Als we deze gebieden kunnen beschermen, kunnen we bij soorten veerkracht opbouwen om de klimaatverandering het hoofd te bieden," aldus BirdLife.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
#1 Ja, vervolg op Frank Eric...heel triest allemaal !
Laten we ons vooral inzetten om zelf minder bij te dragen aan al deze ellende !
Doe er door intensieve vee/vogelhouderij opgepimpte vogelgriep ook maar bij (= eerste factor, landbouw, maar niet als zodanig genoemd), als oorzaak van achteruitgang van vogels. Ziektes dus, ook die worden overgebracht door bijvoorbeeld muggen (Uhutu-virus); dag vogels.......dag mensen?