3 min
Het voedselkeuzelogo Nutri-Score is een fikse nederlaag toegebracht, juicht de federatie van de Italiaanse foodsector, Confagricultura, in de Italiaanse media. De Italiaanse mededingingsautoriteit AGCM heeft namelijk bepaald dat Nutri-Score in Italië niet gebruikt mag worden. Het is niet gebaseerd op Europese wetgeving en zou misleidend zijn voor consumenten. Italië verzet zich op Europees niveau al geruime tijd tegen de invoering van Nutri-Score. Toch komt de afwijzing op een frappant moment. Net deze week kwam namelijk het wetenschappelijk comité van Nutri-Score met langverwachte aanpassingen aan het algoritme die de acceptatie van Nutri-Score moeten vergemakkelijken. Zou het nu eindelijk willen landen in Nederland?
"De beslissingen van de antitrustautoriteit (AGCM) over Nutriscore geven Confagricoltura gelijk en bevestigen de bedrieglijkheid van het Franse systeem en de strijdigheid ervan met de consumentenwetgeving," aldus Massimiliano Giansanti, voorzitter van Confagricultura. "De AGCM heeft ons gelijk gegeven: dit etiketteringssysteem kan de consument in verwarring brengen en is niet gebaseerd op wetenschappelijk bewijs. Het is dus een misleidend instrument. Deze uitspraak moet ons aan het denken zetten over de invoering van Nutriscore in Italië en in Europa."
Italiaans verzet
Niet mis te verstane taal van de Italianen, die zich met hand en tand verzetten tegen de invoering van Nutri-Score als standaardvoedselkeuzelogo binnen Europa. Zij staan met verve hun eigen Nutrinform-logo voor, dat de (zoute en vette) Italiaanse producten beter in hun waarde zou laten en gingen zelfs zover nieuws te faken.
Niettemin hebben 7 landen het van oorsprong Franse voedselkeuzelogo omarmd. Ook Nederland, althans in principe.
Nederlandse weerstand
In ons land was de weerstand tegen de Nutri-Score onverwacht sterk, omdat er geen directe aansluiting is bij de voedingsrichtlijnen zoals die bij ons vertaald zijn in de Schijf van Vijf. Daar moest eerst verandering in komen, vonden voedingsdeskundigen van alle gezindten, en daar was de overheid het mee eens. Supermarkten willen liefst wel snel verder met het logo.
Wetenschappelijk comité
En dat kon ook, heeft Serge Hercberg, bedenker van het oorspronkelijke logaritme, altijd betoogd. Het was zelfs expliciet de bedoeling, schrijft hij in een mail bij de presentatie van de eerste resultaten van het wetenschappelijk comité dat in 2021 aan de slag ging. "Zoals u weet, is de Nutri-Score een instrument voor de volksgezondheid dat is ontwikkeld en gevalideerd door talrijke wetenschappelijke studies. Toen het in 2014 door wetenschappers werd voorgesteld, en zoals bij de goedkeuring in Frankrijk in 2017 (en vervolgens in andere Europese landen) werd verklaard, werd verwacht dat het algoritme zou evolueren en regelmatig zou worden herzien op basis van de evolutie van de wetenschappelijke kennis en de ervaring met de toepassing ervan in het echte leven."
Na 18 maanden intensief wetenschappelijk werk heeft het wetenschappelijk comité vorige week de eerste resultaten opgeleverd. Het rapport is hier te raadplegen.
De 11 onderzoekers, onder wie de Nederlanders Joline Beuling, hoogleraar Lifestyle and cardiometabolic disease Epidemiology, UMC Amsterdam en Elisabeth Temme, Senior scientist Nutrition and Health, RIVM, concluderen dat het Nutri-Score-algoritme over het algemeen goed werkt. Wel komen ze tot aanpassingen voor een aantal voedingsgroepen, waar het algoritme voor de meeste controverses bleek te zorgen. Dat zijn, in volgorde van belangrijkheid:
Uiteindelijk komt het wetenschappelijk comité tot onderbouwde wijzigingen waarmee de Nutri-Score de voedingskwaliteit van producten in bepaalde levensmiddelengroepen beter in aanmerking kan nemen en, vooral, meer in overeenstemming is met de voedingsrichtlijnen van de diverse landen. In één oogopslag zien de voorgestelde aanpassingen er zo uit:
In een eerste reactie op het aangepaste algoritme noemt voedingsprofessor Jaap Seidell het allemaal "nuttige en gewenste aanpassingen", al zegt 'better classification' hem niets. "Als het dan nu ook verplicht (en niet vrijwillig) wordt toegepast, ook op niet verpakte basisproducten staat en implicaties heeft voor aanbod, prijs en plaats dan zou het best gunstige effecten kunnen hebben op de eetgewoonten."
Seidell mist de aanvullende zwarte band voor te vermijden producten die Hercberg afgelopen herfst aankondigde: "Hercberg stelde zelf voor om ook ultraprocessed in het algoritme op te nemen. Dat zie ik niet terug."
Dit artikel afdrukken
Italiaans verzet
Niet mis te verstane taal van de Italianen, die zich met hand en tand verzetten tegen de invoering van Nutri-Score als standaardvoedselkeuzelogo binnen Europa. Zij staan met verve hun eigen Nutrinform-logo voor, dat de (zoute en vette) Italiaanse producten beter in hun waarde zou laten en gingen zelfs zover nieuws te faken.
Niettemin hebben 7 landen het van oorsprong Franse voedselkeuzelogo omarmd. Ook Nederland, althans in principe.
Nederlandse weerstand
In ons land was de weerstand tegen de Nutri-Score onverwacht sterk, omdat er geen directe aansluiting is bij de voedingsrichtlijnen zoals die bij ons vertaald zijn in de Schijf van Vijf. Daar moest eerst verandering in komen, vonden voedingsdeskundigen van alle gezindten, en daar was de overheid het mee eens. Supermarkten willen liefst wel snel verder met het logo.
Wetenschappelijk comité
En dat kon ook, heeft Serge Hercberg, bedenker van het oorspronkelijke logaritme, altijd betoogd. Het was zelfs expliciet de bedoeling, schrijft hij in een mail bij de presentatie van de eerste resultaten van het wetenschappelijk comité dat in 2021 aan de slag ging. "Zoals u weet, is de Nutri-Score een instrument voor de volksgezondheid dat is ontwikkeld en gevalideerd door talrijke wetenschappelijke studies. Toen het in 2014 door wetenschappers werd voorgesteld, en zoals bij de goedkeuring in Frankrijk in 2017 (en vervolgens in andere Europese landen) werd verklaard, werd verwacht dat het algoritme zou evolueren en regelmatig zou worden herzien op basis van de evolutie van de wetenschappelijke kennis en de ervaring met de toepassing ervan in het echte leven."
Na 18 maanden intensief wetenschappelijk werk heeft het wetenschappelijk comité vorige week de eerste resultaten opgeleverd. Het rapport is hier te raadplegen.
De 11 onderzoekers, onder wie de Nederlanders Joline Beuling, hoogleraar Lifestyle and cardiometabolic disease Epidemiology, UMC Amsterdam en Elisabeth Temme, Senior scientist Nutrition and Health, RIVM, concluderen dat het Nutri-Score-algoritme over het algemeen goed werkt. Wel komen ze tot aanpassingen voor een aantal voedingsgroepen, waar het algoritme voor de meeste controverses bleek te zorgen. Dat zijn, in volgorde van belangrijkheid:
- vis: het algoritme kan nu onderscheid maken tussen vis met toegevoegde (ongezonde) nutriënten (vooral zout) en vis zonder toegevoegde nutriënten
- volkorenbrood: volkorenproducten scoren nu beter op basis van hun gehalte aan voedingsvezels
- plantaardige oliën: het algoritme laat oliën die rijk zijn aan meervoudig onverzadigde vetzuren (zoals koolzaad-, olijf- en notenolie) beter scoren
- suikerhoudende producten zoals snoep: aan de behoefte van over het algemeen lagere scores (door de lage nutriëntendichtheid en negatieve gezondheidseffecten van een hoge inname van enkelvoudige suiker) is tegemoet gekomen
- volkorenrijst en -pasta: ook hier is behoefte aan onderscheid tussen volkorenproducten en geraffineerde producten, vooral op basis van hun gehalte aan voedingsvezels
- ongezoete en gezoete zuivelproducten: verbetering van het onderscheid tussen zuivelproducten op basis van hun suikergehalte (overigens wordt aan de categorie 'dranken' nog gewerkt)
- ontbijtgranen: ook hier is behoefte aan onderscheid tussen ontbijtgranen die veel of juist minder suiker bevatten
- vlees: rood en bewerkt vlees moet een minder gunstige classificatie moeten krijgen dan vis of gevogelte
Uiteindelijk komt het wetenschappelijk comité tot onderbouwde wijzigingen waarmee de Nutri-Score de voedingskwaliteit van producten in bepaalde levensmiddelengroepen beter in aanmerking kan nemen en, vooral, meer in overeenstemming is met de voedingsrichtlijnen van de diverse landen. In één oogopslag zien de voorgestelde aanpassingen er zo uit:
In een eerste reactie op het aangepaste algoritme noemt voedingsprofessor Jaap Seidell het allemaal "nuttige en gewenste aanpassingen", al zegt 'better classification' hem niets. "Als het dan nu ook verplicht (en niet vrijwillig) wordt toegepast, ook op niet verpakte basisproducten staat en implicaties heeft voor aanbod, prijs en plaats dan zou het best gunstige effecten kunnen hebben op de eetgewoonten."
Seidell mist de aanvullende zwarte band voor te vermijden producten die Hercberg afgelopen herfst aankondigde: "Hercberg stelde zelf voor om ook ultraprocessed in het algoritme op te nemen. Dat zie ik niet terug."
1. How to inform consumers about both ultra-processing and nutritional quality, 2 health dimensions of foods that can each affect health through specific mechanisms ? By associating to #NutriScore a specific label (black edge) indicating if the food is ultra-processed (=NOVA4) pic.twitter.com/Y4t2Ud2MVT
— Hercberg Serge (@HercbergS) October 27, 2021
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
In het nieuwe algoritme van de Nutri-Score vinden soms grote verschuivingen plaats.
'Pain de Mie nature' (wit brood) van A > C
'Steaks hachés' (rundertartaar) van A > B
'Jambon supérieur' (gesneden ham) B > C
Veel ontbijtgranen gaan van A > C vanwege aangescherpte beleid voor suiker, zout en eiwitten.
Chips Lay’s van C > D
Veel pizza's gaan van A > C te weinig eiwitten en vezels t.o.v. calorieën, zout en verzadigd vet.
maar
'Huile d’olive Puget' (olijfolie) van C > B, oorspronkelijk kwam het van D.
Sardientjes, makreel, zalm in blik van B > A (zonder olie of sausjes)
Bron: Que Choisir Oktober 2022
Een soort van gezond dorp dus, maar met een andere insteek.
Otto, ik denk dat je in de praktijk gelijk hebt dat de meeste mensen vanuit minder goede voeding eerst moeten ervaren wat betere voeding met ze doet. Maar zodra dat gebeurt is, geldt het omgekeerde dus ook: ze zullen gaan voelen wat gebruik van minder goede voeding met hen doet. Uitzoomend krijg je dan een onderheid die minder meuk wil.
Sytske, Dick stelde een experiment voor in de vorm van citizen science. In zo'n proef zou, net als bij keer-diabetes-om of Voeding Leeft, de deelnemer eerst wat handreikingen kunnen krijgen van leefstijlartsen of therapeuten met als doel dat zij signaleren uit hun lichaam leren herkennen (dus in dit geval niet als doel om bepaalde voeding te laten staan). Vervolgens kunnen zij er op los experimenteren en ervaringen bijhouden. Dat is een citizen science aanpak. Op niveau van de bevolking werkt dat natuurlijk niet, maar met een zekere kritische massa kan de algemene houding wel degelijk omslaan en kunnen mensen de houding ontwikkelen dat ze zelf willen ervaren wat voeding met hen doet.
Dennis,
Wie gaat de mensen dan leren wat voeding en leefstijl met hen doet? Hoe zie je dat voor je?
Dennis #27 Is dat over het algemeen niet precies andersom, dat mensen merken dat ze zich beter voelen door echt voedsel? Dat mensen zich minder goed voelen door gemaksvoedsel wijten ze volgens mij zelden aan dat gemaksvoedsel; dat ligt aan stress, werk, kinderen, oud worden etc. Pas als ze het ervaren hoe het ook kan zijn, dán merken ze het verschil.
Een vriend van mij daagde ik eens uit om melk te laten staan (hij dronk een pak per dag). Hij vond het onzin, maar goed, toch geprobeerd. Wat bleek: hij had opeens geen opgeblazen gevoel meer, minder winderig, sliep beter. Maar ja, hij had al 35+ jaar een pak melk per dag gedronken dus was er gewoon aan gewend, dacht dat het zo hoorde.
De moeilijkheid zit hem dus in mensen over te halen dat te proberen. Met 14 of 30-day challenges wil het soms lukken, als mensen van wat uitdaging houden. Hoe jonger hoe beter, hoe ouder hoe moeilijker. Zelfs meegemaakt dat de diabetesmedicatie afgebouwd kon gaan worden, maar de persoon had toch geen zin om dat niet meewerkende eten te laten staan, ze had liever medicatie (en nam alle bijkomende complicaties/operaties voor lief). Maar goed, ik hoor nu opeens dat biologisch boeren de toekomst is, dat had ik 10 jaar geleden niet gedacht dat zo te lezen in de kranten, dus wie weet wat er nog gebeuren gaat :)