Italiaans verzet
Niet mis te verstane taal van de Italianen, die zich met hand en tand verzetten tegen de invoering van Nutri-Score als standaardvoedselkeuzelogo binnen Europa. Zij staan met verve hun eigen Nutrinform-logo voor, dat de (zoute en vette) Italiaanse producten beter in hun waarde zou laten en gingen zelfs zover nieuws te faken.
Niettemin hebben 7 landen het van oorsprong Franse voedselkeuzelogo omarmd. Ook Nederland, althans in principe.
Nederlandse weerstand
In ons land was de weerstand tegen de Nutri-Score onverwacht sterk, omdat er geen directe aansluiting is bij de voedingsrichtlijnen zoals die bij ons vertaald zijn in de Schijf van Vijf. Daar moest eerst verandering in komen, vonden voedingsdeskundigen van alle gezindten, en daar was de overheid het mee eens. Supermarkten willen liefst wel snel verder met het logo.
Wetenschappelijk comité
En dat kon ook, heeft Serge Hercberg, bedenker van het oorspronkelijke logaritme, altijd betoogd. Het was zelfs expliciet de bedoeling, schrijft hij in een mail bij de presentatie van de eerste resultaten van het wetenschappelijk comité dat in 2021 aan de slag ging. "Zoals u weet, is de Nutri-Score een instrument voor de volksgezondheid dat is ontwikkeld en gevalideerd door talrijke wetenschappelijke studies. Toen het in 2014 door wetenschappers werd voorgesteld, en zoals bij de goedkeuring in Frankrijk in 2017 (en vervolgens in andere Europese landen) werd verklaard, werd verwacht dat het algoritme zou evolueren en regelmatig zou worden herzien op basis van de evolutie van de wetenschappelijke kennis en de ervaring met de toepassing ervan in het echte leven."
Na 18 maanden intensief wetenschappelijk werk heeft het wetenschappelijk comité vorige week de eerste resultaten opgeleverd. Het rapport is hier te raadplegen.
De 11 onderzoekers, onder wie de Nederlanders Joline Beuling, hoogleraar Lifestyle and cardiometabolic disease Epidemiology, UMC Amsterdam en Elisabeth Temme, Senior scientist Nutrition and Health, RIVM, concluderen dat het Nutri-Score-algoritme over het algemeen goed werkt. Wel komen ze tot aanpassingen voor een aantal voedingsgroepen, waar het algoritme voor de meeste controverses bleek te zorgen. Dat zijn, in volgorde van belangrijkheid:
- vis: het algoritme kan nu onderscheid maken tussen vis met toegevoegde (ongezonde) nutriënten (vooral zout) en vis zonder toegevoegde nutriënten
- volkorenbrood: volkorenproducten scoren nu beter op basis van hun gehalte aan voedingsvezels
- plantaardige oliën: het algoritme laat oliën die rijk zijn aan meervoudig onverzadigde vetzuren (zoals koolzaad-, olijf- en notenolie) beter scoren
- suikerhoudende producten zoals snoep: aan de behoefte van over het algemeen lagere scores (door de lage nutriëntendichtheid en negatieve gezondheidseffecten van een hoge inname van enkelvoudige suiker) is tegemoet gekomen
- volkorenrijst en -pasta: ook hier is behoefte aan onderscheid tussen volkorenproducten en geraffineerde producten, vooral op basis van hun gehalte aan voedingsvezels
- ongezoete en gezoete zuivelproducten: verbetering van het onderscheid tussen zuivelproducten op basis van hun suikergehalte (overigens wordt aan de categorie 'dranken' nog gewerkt)
- ontbijtgranen: ook hier is behoefte aan onderscheid tussen ontbijtgranen die veel of juist minder suiker bevatten
- vlees: rood en bewerkt vlees moet een minder gunstige classificatie moeten krijgen dan vis of gevogelte
Uiteindelijk komt het wetenschappelijk comité tot onderbouwde wijzigingen waarmee de Nutri-Score de voedingskwaliteit van producten in bepaalde levensmiddelengroepen beter in aanmerking kan nemen en, vooral, meer in overeenstemming is met de voedingsrichtlijnen van de diverse landen. In één oogopslag zien de voorgestelde aanpassingen er zo uit:
In een eerste reactie op het aangepaste algoritme noemt voedingsprofessor Jaap Seidell het allemaal "nuttige en gewenste aanpassingen", al zegt 'better classification' hem niets. "Als het dan nu ook verplicht (en niet vrijwillig) wordt toegepast, ook op niet verpakte basisproducten staat en implicaties heeft voor aanbod, prijs en plaats dan zou het best gunstige effecten kunnen hebben op de eetgewoonten."
Seidell mist de aanvullende zwarte band voor te vermijden producten die Hercberg afgelopen herfst aankondigde: "Hercberg stelde zelf voor om ook ultraprocessed in het algoritme op te nemen. Dat zie ik niet terug."
1. How to inform consumers about both ultra-processing and nutritional quality, 2 health dimensions of foods that can each affect health through specific mechanisms ? By associating to #NutriScore a specific label (black edge) indicating if the food is ultra-processed (=NOVA4) pic.twitter.com/Y4t2Ud2MVT
— Hercberg Serge (@HercbergS) October 27, 2021
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Grappig: onbewerkt rood vlees kreeg blijkbaar een te hoge score, moest lager worden. Ongetwijfeld ontzettend wetenschappelijk onderbouwd?
En als 'wij' het nu wel accepteren, gaat dit dan ook ge(mis)bruikt worden als 'ze' het ooit voor elkaar krijgen om ons aan een chinese kredietsysteem te hangen? Minpunten als je iets teveel troep koopt, of juist niet?
Ik zal iig geen gebruik maken van de kleurtjes, ik kijk naar het product zelf en de ingrediënten.
Het is ook niet bedoeld voor mensen die naar de ingrediënten kijken, maar die aan de voorkant willen zien welk merk met hetzelfde product een betere Nutriscore krijgt. Als je dan wilt weten waarom dat zo is (die betere score) dan mag je je gaan verdiepen in het algoritme.
Kan best Sytske, maar zouden mensen dat ook ECHT doen? Of zijn mensen gewoon merk- of aanbiedingvast? Dat het ze gewoon niks uitmaakt en gewoon kopen wat op dat moment het goedkoopst is of wat ze gewoon lekker vinden?
Ik betwijfel of de gewone burger hier werkelijk naar zal kijken, de meesten hebben niet eens tijd om dat te doen, willen snel klaar zijn in de winkel, dan heb je geen tijd om het allemaal te bekijken. Het zal iig nog kleurrijker in de schappen gaan worden......
Geen idee of ze dat gaan doen, maar als de score goed zichtbaar is wordt het wel veel gemakkelijker.
En voor die groep was het juist bedoeld.
Ik heb geen idee of en wanneer er hier iets gaat veranderen in de schappen.