Onze immer enthousiaste tuinder Rob Baan - u-weet-wel, die van de elektrische groenten van El Bulli's wereldberoemde Adrian Ferrán - twitterde na afloop: ‘Leuk hè. Bij mij werkt het gewoon.’ Baan doelt op zijn nieuwe kas, waar LED-verlichting hangt en de eerste kiemplantjes zijn geoogst. Waarop iemand weer reageerde: ‘Eisen microgroenten aan #belichting zijn niet zo hoog. Dus doe maar niet zo stoer dat je zo snel bent’.
Maar hoe zit het nu met dat LED-licht? Ik raakte aan de praat met Baan. Zou best eens willen kijken. “Weet je wat? Ik nodig jullie gewoon uit”, was zijn reactie.
dinsdag 28 december (nog net voor de langste nacht van het jaar), vanaf 16.00 uur in het Westland. Rob laat zijn nieuwe kas zien en nodigt lezers van foodlog.nl uit om te kijken en te discussiëren. Daarna verhuizen we naar de keuken waar Rob ons laat proeven van allerlei lekkers onder genot van een wijntje.
Wie belangstelling heeft is welkom. Graag hieronder melden. We begrenzen wel op een mens of twintig. Wie het eerst komt, die het eerst maalt.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Pieternel, Ja, ik heb het programma ook gezien.Mooi dat jij het hier nu aangeeft.
Heelll boeiend en interresant zulks ontwikkelingen.Ik kan daarvan genieten.
Ik ben erbij.
ik ook (ijs en weder enzo)
Ik uiteraard ook. Dat wil ik niet missen.
Bij LED verlichting zie je een fenomeen dat in de innovatiemanagement literatuur heel normaal is. LED is een zg disruptieve technologie. Dat wil zeggen dat het een game changers (vergelijk met overgang naar digitale fotografie), op termijn gaat iedereen over. Wat je ziet bij dit soort overgangen:
- Alleen early adopters stappen in een vroeg stadium over. Early adopters hebben lef, geloven in de nieuwe technologie, en weten dat je in de praktijk wat kinderziektes zult tegenkomen.
- het gros van 'toekomstige gebruikers' (ook wel 'majority' genoemd), blijft aan de zijlijn kijken totdat het 'werkt', deze groep is gewoon heel erg conservatief en behoudend.
- De kennisinfrastructuur -die LED niet heeft bedacht, maar wel graag onderzoek doet- heeft er belang bij om de onzekerheid van de majority groep te blijven cultiveren. Want onzekerheid, betekent nog maar weinig industriële gebruikers, en betekent dat er nog 'onderzoeksvragen' zijn, betekent dus nog werk voor de kennisinfrastructuur. WUR en TNO spelen al 5 jaar een onfrisse rol in dit proces.
- leveranciers van de technologie (de LED lampen in dit geval), weten veel te weinig van de applicatie af (hoe de technologie te gebruiken), en denken dat je de technologie 'gewoon' kunt verkopen. In de praktijk kunnen ze deze technologie echter alleen bij de early adopters kwijt. Maar een leverancier van lampen weet natuurlijk niets van groei van planten .....
Dit fenomeen kan gemanaged worden als je er een ervaren innovation manager opzet. En ja dat is inderdaad een specialisme van mij. Een stukje theorie heet hierover staat hier 'crossing the chasm'. Een moderne specialist is overigens iemand die EN de theorie snapt EN deze theorie meerder keren in de praktijk heeft toegepast. Niet alleen bij WUR en TNO, maar ook bij het PT wordt het LED dossier al jaren verkeerd gemanaged. Expertise rondom LED zit in de praktijk, en uit frustratie zitten inmiddels een paar bedrijven met kennis in Den Bosch.
@Pieternel, dit is pas een leuk verhaal om te beschrijven. Niet de achtergrond van LED, maar wel waarom de introductie zo lastig is, en wat de belangen van de betrokkenen zijn.
@RobBaan: van harte gefeliciteerd Nederland zou vreselijk trots op je moeten zijn. Ik ben het in ieder geval wel.!