Het begon met een mailtje van Thijs Wolters. Hij dacht dat foodloglezers geïnteresseerd zouden zijn in de handgesmede 'damasten' Japanse messen die hij en zijn broer Koen naar Nederland halen. Of foodlog.nl er niet wat over wilde schrijven. Ja, maar dan moest ik ze wel kunnen testen. Dat doe je door te kijken wat je ermee doet in de keuken als je het in tijdje onder handbereik hebt. Gebruik je het, of laat je het na verloop van tijd liggen? Damast - een smeedtechniek die laagjes over elkaar heen legt - of niet, het gaat om de gebruikswaarde.

En zo geschiedde. Ik mocht een Santoku-mes van Nipponblades testen en heb het sinds eind augustus in huis gehad. We - mijn vrouw en ik - lieten het op van alles dat zich ervoor leek te lenen los. Het ging mee naar Frankrijk en sneedt daar flinterdunne plakjes droge worst, dunne van twee vingers dik en meisjespolsdikke. Het sneedt rode kool in dunne slierten. Het sneedt biefstuk in reepjes. Kabeljauw, schelvis en zalm tot sashimi. We sneden er uien mee en probeerden er de dunst mogelijke plakjes appel mee te snijden. We sneden er groenten mee. We probeerden het uit op meiraapjes die in september nog in Frankrijk te koop waren en sneden er gerookt gezouten spek mee in zulke zalige zachte dunne plakjes dat we een nieuw hapje ontdekten. We sneden radijsjes en peentjes in flinterdunne plakjes en sneden er zelfs dunne plakjes gedroogde ham mee. Een snijmachine is makkelijker, maar met dit mes werd het met de hand snijden van dunne plakken jambon sec weer een kunst.
We probeerden het drie maanden lang op alles wat in onze keuken voorbijkwam en waar het mes geschikt voor leek.

Sinds een jaar of twee hebben we een soortgelijk, zogenaamd Molenmes van Herder in ons bezit. We zijn buitengewoon gelukkig met dat Duitse Santoku-mes omdat het wat ik zojuist beschrijf óók zo geweldig doet. Spannend dus om de beide messen tegen elkaar te proberen. En gevaarlijk bovendien, want het zou op een teleurstelling over onze lieveling kunnen uitlopen.

Gevaarlijk was het zeker. Het Nipponblades Santoku-mes (op de foto hieronder de tweede van boven, met het donkerbruine rozenhouten heft) is loeischerp. Zo scherp dat het alles met het grootste gemak snijdt. Het Herdermes (met het licht gekleurde heft) was een deel van de testtijd minder scherp. We gebruikten het alweer zolang dat het aan een onderhoudsslijpbeurtje toe was. Die kreeg het dus, want we waren inderdaad even ontstemd over onze liefde voor Herder toen de Nipponblade in huis kwam. Die deed het beter en dat kon natuurlijk niet. We werden weer gelukkig toen de Herder geslepen was. Toen bleek het verschil tussen beide messen. Tot die tijd had de Japanner ons steeds verleid met zijn scherpte. Toen het Duitse Herder mes geslepen was, bleek iets anders.
Het Duitse mes is wat zwaarder en geeft je meer grip en beheersing op wat je doet bij het snijden van hard voedsel, zoals een appel of een radijs.Met zijn langere heft is het Japanse mes wat 'vager'. Bij zacht spul bleek dat een voordeel. Het gaat als een mes door boter als je zalm, schelvis, coquilles of kabeljauw tot sashimi snijdt. Het is een fantastisch mes om vlees en ander spul dat meegeeft mee te snijden. Het bleek zelfs briljant bij het snijden van dunne plakken lever. Lever is zo glibberig als wat, maar het mes doet precies wat je wilt. Het is een meester in zachte zaken die je met andere messen eerder kapot duwt dan snijdt. Dit mes blijft snijden. Dat is een heerlijk gevoel. Je zou zo bij de buren aanbellen om te vragen of ze nog wat te snijden hebben.

We werden dus niet ongelukkig, maar vonden een nieuwe liefde voor dat meesterschap in zachte zaken, naast de Herder Santoku waar we heel tevreden over bleven. Dat mes is geschikter om er ook groenten mee te snijden zoals je dat doet met de wat 'gewonere' 'Japanserige' messen van bijv. Wüsthof (met de zwarte heften op de foto). Daar kun je ook duwend mee snijden en het mes het werk laten doen. Daar weet de Herder ook zijn mannetje te staan. De handgesmede Japanner van Nipponblades is een echt Japans mes waarmee je van je af snijdt. Je duwt er niet mee zoals je dat leert bij kookcursussen, maar snijdt van je weg.
Ik testte het mes naast de Wüsthoff-messen in de winkel van Potten&Pannen in Utrecht om er naast de Herder - die we daar kochten - nog wat ander vergelijkingsmateriaal bij te hebben. De dienstdoende winkelier deelde het oordeel: de Herder geeft meer beheersing, de Japanner is wat vager maar juist loeiprecies in het zachte werk. Waar andere messen eerder scheuren en het vlees uit elkaar dwingen, blijft dit snijden. Dat is zo'n lekker gevoel dat we besloten het erbij te kopen.
Nu liggen ze samen tevreden onder handbereik. Geen denken aan om een van beiden in de la op te bergen. Beiden geven een welhaast erotisch snijgenot en met z'n 2-tjes zorgen ze voor die opwindende variatie tussen de ene en de andere.

Het mes komt in een ingetogen kartonnen doos met een Haiku en een stukje Japanse Courant. Het is geweldige zelfverwennerij - kijk hoe mooi dat blad in laagjes gesmeed is - of een prachtcadeau. Gelukkig staat Kerst voor de deur.

Kijk op de site van de gebroeders Wolters als je meer informatie wilt over de manier waarop de messen gemaakt zijn en hoe je en wat je ermee hoort te snijden. De prijs is misschien even slikken, €165. Daar heb je wel een juweel van een damasten mes voor. De Santoku van Herder heb je al rond de honderd euro.

image
Dit artikel afdrukken