1 min
In 2027 moeten alle Nederlandse wateren 'van voldoende kwaliteit' zijn. Dat gaat niet lukken, hoe hard de waterschappen in samenwerking met bedrijven, boeren, ministeries, gemeenten en provincies ook hun best doen en hoeveel maatregelen er al genomen zijn en nog worden.
Van 60% van de Nederlandse wateren is de kwaliteit sinds 2015 achteruit gegaan. Hooguit 5%, verwachten de waterbeheerders, voldoet in 2027 aan de 9 biologische, ecologische en chemische criteria van de Kaderrichtlijn Water (KRW). Dat betekent dat Nederland boetes uit Brussel tegemoet kan zien, en dat vergunningen voor nieuwe activiteiten opgeschort zullen worden. Een nieuwe crisis met een impact vergelijkbaar met de stikstofcrisis lijkt onvermijdelijk, schreven we al eerder.
Veel van de achteruitgang zou te wijten zijn aan de droge zomers van de afgelopen jaren. Verlaging van het waterpeil door droogte kan de concentratie van ongewenste stoffen veroorzaken. Daardoor kan de waterkwaliteit slechter worden beoordeeld.
Het grootste probleem lijkt echter de stijgende temperatuur van het oppervlaktewater. In Zuid-Holland steeg de watertemperatuur tussen 1985 en 2020 met gemiddeld 2 graden. Daar valt niet tegenop te verbeteren. "Door de hogere temperatuur wordt het water kwetsbaarder," zegt ecoloog Leo Apon in de NRC. "Het kan minder zuurstof vasthouden en is gevoeliger voor algengroei. Het betekent ook dat de concentraties stikstof en fosfor eigenlijk nog verder omlaag moeten om dezelfde biologie of ecologie in stand te houden." Volgens Apon staat de geconstateerde verslechtering waarschijnlijk los van stikstof- en fosfaatconcentraties.
Tegen temperatuurstijging valt echter niet te vechten, terwijl de waterkwaliteit wel bepalend is voor het verlenen van vergunningen. Als de waterdoelen om die reden onhaalbaar worden, kan bijstelling worden overwogen. Volgens het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) mag dat alleen als het halen daarvan aantoonbaar onmogelijk of disproportioneel kostbaar is. Het PBL ziet toenemende droogte niet als een dergelijke factor. Vermoedelijk omdat het waterbeheer in Nederland kan worden verbeterd: ons land heeft geen neerslagtekort (het linkje laat zien dat de jaarlijkse neerslag in Nederland stijgt), maar voert water te snel af.
Van 60% van de Nederlandse wateren is de kwaliteit sinds 2015 achteruit gegaan. Hooguit 5%, verwachten de waterbeheerders, voldoet in 2027 aan de 9 biologische, ecologische en chemische criteria van de Kaderrichtlijn Water (KRW). Dat betekent dat Nederland boetes uit Brussel tegemoet kan zien, en dat vergunningen voor nieuwe activiteiten opgeschort zullen worden. Een nieuwe crisis met een impact vergelijkbaar met de stikstofcrisis lijkt onvermijdelijk, schreven we al eerder.
Veel van de achteruitgang zou te wijten zijn aan de droge zomers van de afgelopen jaren. Verlaging van het waterpeil door droogte kan de concentratie van ongewenste stoffen veroorzaken. Daardoor kan de waterkwaliteit slechter worden beoordeeld.
Het grootste probleem lijkt echter de stijgende temperatuur van het oppervlaktewater. In Zuid-Holland steeg de watertemperatuur tussen 1985 en 2020 met gemiddeld 2 graden. Daar valt niet tegenop te verbeteren. "Door de hogere temperatuur wordt het water kwetsbaarder," zegt ecoloog Leo Apon in de NRC. "Het kan minder zuurstof vasthouden en is gevoeliger voor algengroei. Het betekent ook dat de concentraties stikstof en fosfor eigenlijk nog verder omlaag moeten om dezelfde biologie of ecologie in stand te houden." Volgens Apon staat de geconstateerde verslechtering waarschijnlijk los van stikstof- en fosfaatconcentraties.
Tegen temperatuurstijging valt echter niet te vechten, terwijl de waterkwaliteit wel bepalend is voor het verlenen van vergunningen. Als de waterdoelen om die reden onhaalbaar worden, kan bijstelling worden overwogen. Volgens het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) mag dat alleen als het halen daarvan aantoonbaar onmogelijk of disproportioneel kostbaar is. Het PBL ziet toenemende droogte niet als een dergelijke factor. Vermoedelijk omdat het waterbeheer in Nederland kan worden verbeterd: ons land heeft geen neerslagtekort (het linkje laat zien dat de jaarlijkse neerslag in Nederland stijgt), maar voert water te snel af.
#1. Jos, dat had gekund door minder bomen te kappen (hebben we in de EU gedaan; er zijn er flink bijgekomen) en minder C uit te stoten (dat is niet gelukt). Maar ... het is een gevolg van iets dat wereldwijd moet worden aangepakt. Dat krijgt Den Haag alleen niet voor elkaar.
Ben je dat oneens?
Hoe goed zou het zijn als het oppervlakte water teruggebracht worst op landerijen in tijden van droogte? De meststoffen worden dan weer benut en ook de aanwezig meststoffen werken beter doordat gewassen watergebrek hebben.
"Tegen temperatuurstijging valt echter niet te vechten"? Alsof klimaatverandering een onbeïnvloedbaar gegeven is waar we machteloos tegenoverstaan.