Het 'Star concept' is een uitwerking van het Comfort Class project: een tussensegment tussen biologisch en gewoon vlees in.
Betaalbaar, diervriendelijker vlees van varkens die leven in stallen die ruimer, maar vooral ook prettiger zijn voor het varken. Het vlees krijgt één ‘Beter Leven’-ster van de Dierenbescherming en het wordt het enige varkensvlees dat Albert Heijn nog gaat verkopen. (Dat wil zeggen, er komt geen 'minder' varkensvlees, natuurlijk blijven de biologisch of scharrelvlees producten). De varkenshouder krijgt een toeslag boven op de gangbare varkensprijs.
Toen ik bij Paul was waren zijn biggen nog niet gearriveerd; jammer, weinig in beeld te brengen dus. Maar wel te begrijpen: de te leveren biggen moeten natuurlijk ook de eerste maanden van hun leven al een gecertificeerd 'Beter Leven' hebben. En ook de moederdieren. De rest van de keten moet dus wachten totdat de afstemming stroomopwaarts in de keten is gedaan en er voldoende biggen komen.
Het 'star concept' is een inspanning van allerlei partijen om de eeuwige strooptocht naar de laagste prijs eens te ontlopen, en actief bezig te zijn met dierenwelzijn in combinatie met een hogere opbrengst én meer maatschappelijke waardering voor varkenshouders. Mooi toch? Toch zijn varkenshouders verdeeld. De marges zijn miniem en de risico's groot. Draai je aan een knop dan moeten allerlei andere knoppen ook bijgesteld worden. De kostprijs is met jarenlang consciëntieus verbeteren omlaag gebracht, er wordt internationaal gestreden om markten en daarbij gaat het om centen. En nu zou je willens en wetens de kostprijs omhoog brengen? Met als enige reden een belofte van één, slechts middelgrote afnemer, om een meerprijs te betalen. Een kostprijsverhoging draai je niet zomaar terug, een beloofde meerprijs wel. Straks laten de partners Vion en AH het afweten of halen ze elders 'beter leven' varkens… en dan zit de boer met de hogere kostprijs omdat hij zijn stallen erop aangepast heeft. Of activisten zien hun kans en de welzijnsnormen worden sectorbreed verplicht gesteld als minimumeis, waardoor Nederlandse varkenshouders zichzelf buiten de exportmarkt zetten. Het zijn heel reële risico's die gevoed zijn door eerdere ervaring.
Waarom neemt Paul het risico om zich aan één partij (Vion-AH) te verbinden?
Ik weet één ding zeker: ik wil niet zo groot mogelijk en zo industrieel mogelijk. Dat is voor mij niet de weg om te gaan. Ik geloof in een boerenlandbouw met oog voor de menselijke maat. We moeten oppassen voor 'systeemverslaving', daarmee bedoel ik de kapitaliseringsval. Geld lenen om te groeien en meer te produceren. De weg terug is schier onmogelijk. Wijzelf hebben dan ook nooit teveel geleend.
Gaat jullie bedrijf '2013' - als strengere eisen die veel investeringen vergen ingaan - overleven?
Ik heb de zeugen weggedaan en voor mij is het nu niet ingewikkeld. Het werk kunnen we samen goed aan en ik heb geen hypothecaire verplichtingen dus als ik maar uit de voerkosten kom. De uitstooteisen komen voor mijn geval neer op een investering van 75.000 euro; dat verwacht ik te kunnen dragen.
Waarom ben je niet biologisch?
Er is een wachtlijst voor, er wordt slechts iemand toegelaten als er afzet is. Daarnaast vind ik biologisch niet altijd logisch, het is soms ook enigszins dogmatisch. De eis om volledig biologisch te moeten voeren is onhandig: zoveel biologisch voer is er helemaal niet en ik heb niets tegen gangbaar voer wat hier lokaal voorhanden is. Ik zie meer in de kringloopgedachte; reststromen -meestal niet biologisch- verwaarden tot waardevolle eiwitrijke vleesprodukten, via het varken.
Wat ik zoek, zijn 'zoek'concepten; vernieuwers die dwars door de conventies van gangbaar, bio of anderszins, zoeken naar kansen voor een boerenvarkenshouderij. Die houding vind ik niet bij studieclubs, niet bij boerenorganisaties als NVV of LTO. De ge-eikte weg is toch heel erg op dat grote en industriële gericht.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Vestandige man, die Paul.
Waarom werd Paul niet gevraagd of zijn inkomen ook achteruitboert, zoals in een andere draad wordt bediscussieerd. En of een goed inkomen niet net samen zou kunnen hangen met het feit dat men die exportmarkt kostwatkost wil kunnen bedienen?
Paul, mss wil je deze vragen hier alsnog beantwoorden?
Waarom overigens zijn Nederlanders wel zo vatbaar voor oranjegekte als het om voetballers gaat, maar niet als het om hun lanbouwers gaat?
Steven, dank. Erop achteruitboeren doen we bijna allemaal. Juist nu, met de nieuwe eisen aan luchtwassers, wordt de trend naar schaalvergroting weer aangewakkerd. Ik doe daar niet aan mee omdat het kostprijsvechten voor Nederland en de exportmarkt voor boeren een aflopende zaak is. Alsmaar groter wordende bedrijven eindigen in handen van industriëlen. Dan liever in een kleinere markt met onderscheidende activiteiten waar de kleine plus voor een inkomen zorgt.
Bedankt voor je snelle en duidelijke antwoord, Paul.
Je spreekt over industriële landbouw. En je lijkt me er geen voorstander van. Waar ligt de bovengrens vanaf welke je industrieel en geen varkenshouder meer heet te zijn, volgens jou?
Deze nog om boven je staldeur te hangen: "Staging the global football frenzy will create more carbon emissions than a billion cheeseburgers."
Grappige reactie bij dit artikel uit The Guardian: "The world cup is literally more important than THE world".
Paul, is het bij jou geen aflopende zaak? Is dit bedrijf toekomstbestendig, dat wil zeggen, zou een jonge boer die financieringslasten moet dragen er ook mee vooruit kunnen?
Steven, industrieel lijkt mij met een omvang van meer dan 5000 zeugen en 50.000 vleesvarkens.
Josien, aflopende zaak? Voorlopig noem ik het nog een gezonde zaak en gezonde zaken zijn eenvoudiger te continueren. Tijd zal het leren.
Hoe ligt het bij zwaar gefinancierde bedrijven die overgenomen moeten worden?