Podcast Zestig jaar na Silent Spring: ‘Pesticiden aan de wandel’

In het boek Silent Spring (Nederlandse titel: Dode Lente) beschreef de Amerikaanse biologe Rachel Carson voor het eerst de nadelige effecten van bestrijdingsmiddelen. Het boek was een scherpe waarschuwing en leidde tot felle discussie over o.a. het gebruik van de insecticide DDT, en droeg bij aan de start van de milieubeweging.

Zestig jaar na het spraakmakende 'Silent Spring' onderzoekt Peter Leendertse samen met onderzoeksjournalist Dirk de Bekker de impact van bestrijdingsmiddelen op mens en milieu. In afleveringen van 45 minuten vertellen diverse partijen, van kweker tot natuurliefhebber, over hun werk en de relatie met bestrijdingsmiddelen. Over wereldwijde bijensterfte, wetenschappers die wijzen op gevaren, boeren die nog niet zonder kunnen, de positie van de industrie, sluipwespen als natuurlijke vriend en tenslotte de prangende vraag: wat doe jij zelf om onze lente te redden? De eerste aflevering beluister je hier.

'Pesticiden aan de wandel'
In aflevering 2 gaat over de manier waarop bestrijdingsmiddelen aan de wandel kunnen gaan en zodoende op onbedoelde plekken in het milieu terechtkomen. Wat en hoe valt er te meten? We hebben het onder andere over doorvergiftiging van diersoorten, waaronder mensen. Hoe schadelijk is dat?

Jan Gorter, regiomanager van Natuurmonumenten vertelt lopend door het mooie Dwingelerveld over de pesticiden die daar zijn aangetroffen en zijn zorgen over effecten op natuur en mens. Dirk de Bekker spreekt ook met André Hoogendijk, directeur van BO Akkerbouw. André vindt dat al flinke stappen zijn gezet en dat het de goede kant uitgaat.

Hoogleraar Violette Geisen (WUR) beschrijft bevindingen uit het Sprint-onderzoek: metingen van bestrijdingsmiddelen in bodems van verschillende EU-landen laten verontrustende resultaten zien. Juist deze week promoveert Vera Felix da Graca Silva in Wageningen op dit onderwerp. Ook vraagt Dirk de Bekker aan milieukundige Jelmer Buijs naar de resultaten van een wel hel bijzonder mest-monster.



Sprekers aflevering 2:
Jan Gorter (Natuurmonumenten) Jan Gorter is regiomanager ‘Gelderland’ bij Natuurmonumenten. In 1985 studeerde hij af als landschapsarchitect aan Wageningen University. Daarna is hij in dienst getreden bij Natuurmonumenten en heeft daar verschillende functies gehad. In zijn huidige functie als regiomanagers is hij verantwoordelijk voor het beheer en de inrichting van 18.000 ha natuurgebied en zo’n 600 monumentale gebouwen op die terreinen. Tevens is hij verantwoordelijk voor de contacten met het publiek en stakeholders.

Professor dr. Violette Geisen is bij de WUR werkzaam bij de leerstoelgroep Environmental Sciences. Zij is o.a. projectleider van Sprint, een Europees onderzoek naar de gevolgen van het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen voor de gezondheid van mens, dier en milieu. Tijdens het project worden analyses gedaan op basis van de residuen van pesticiden die in het veld teruggevonden worden en het effect dat zij hebben op de gezondheid van mens en milieu. Hierbij wordt ook gekeken naar wat cocktails van middelen tezamen voor een effect hebben.

André Hoogendijk is directeur van de brancheorganisatie (BO) Akkerbouw. Deze organisatie denkt na over de vraagstukken die spelen in de sector en draagt actief de ambities van de achterban uit. Twaalf organisaties zijn lid van de BO Akkerbouw, waaronder o.a. LTO Nederland en Agrifirm. André is historicus en landbouwkundige en was eerder adjunct-directeur bij de KAVB (de brancheorganisatie voor de bloembollensector), waarbij duurzaamheid onder meer zijn aandachtsgebied was.

Jelmer Buijs (Meten=Weten) is milieukundige, werkzaam bij Buijs Agro-Services. Samen met Margriet Mantingh deed Buijs onderzoek naar mogelijke relaties tussen de afname van weidevogels en de aanwezigheid van bestrijdingsmiddelen op veehouderijbedrijven in Gelderland. Krachtvoer bevat residuen van een groot aantal bestrijdingsmiddelen, die deels in mest terecht komen. Deze blootstellingsroute van krachtvoer naar mest was tot dan toe onderbelicht in het toelatingsbeleid van gewasbeschermingsmiddelen

Peter Leendertse is ecotoxicoloog, teamleider duurzame teelt en adjunct-directeur bij het CLM én initiatiefneme voor de podcastserie ‘Red de Lente ‘. Peter mengt zich regelmatig in Foodlog-discussies over het explosieve onderwerp en nam eerder ook deel aan de Foodlog conferenties ‘Landbouw zonder chemie’.

vlnr Jan Gorter, Violette Geisen, André Hogendijk, Jelmer Buijs

De podcastserie ‘Red de lente’ is een initiatief van Peter Leendertse van CLM Onderzoek en Advies, in samenwerking met onderzoeksjournalist Dirk de Bekker (Handstand Media). De podcast wordt mede mogelijk gemaakt door de sponsoren: de Koninklijke Nederlandse Plantenziektekundige Vereniging (KNPV), Addenda, Triodos Foundation, Natuurmonumenten en Koppert Biological Systems.