Het stond gisteren al in alle kranten. Het ministerie van LNV hoopte dat Ik Kies Bewust zou werken en liet dat onderzoeken. Het Landbouw Economisch Instituut ontdekte dat je iets anders moet onderzoeken. Ze adviseren daarom nieuw onderzoek. Dat formuleren de onderzoekers zo:
De studie geeft geen empirisch bewijs voor het bestaan van een effect op consumentengedrag voortvloeiend uit de introductie van het Ik Kies Bewust-logo. Er is een beperkt aantal effecten geconstateerd, maar die kunnen niet met 100% zekerheid aan de introductie van het Ik Kies Bewust-logo worden toegeschreven. Ook zijn er nauwelijks verschillen tussen consumentengroepen gevonden waar het gaat om aankoopgedrag. Daarnaast lijkt de invloed van de aanwezigheid van het Ik Kies Bewust-logo op de ene productgroep op de verkopen van producten uit een andere productgroep beperkt. Mensen die product A met Ik Kies Bewust-logo kopen, doen vervolgens niet in groten getale product B in de boodschappenmand. Wél is er - als gevolg van de introductie van het Ik Kies Bewust-logo - een verandering van de relatieve marktpositie voor één van de onderzochte productgroepen vastgesteld. Eén van de onderzochte productgroepen heeft een andere marktpositie gekregen, te weten het product 'vla zonder Ik Kies Bewust-logo'. Mensen die vla zonder Ik Kies Bewust-logo kopen, kopen minder vaak:
a. vla met Ik Kies Bewust-logo; en ook
b. yoghurt met Ik Kies Bewust-logo; en
c. yoghurt zonder Ik Kies Bewust-logo.
Tegelijkertijd is de indruk dat het Ik Kies Bewust-logo via de producentenkant zijn invloed heeft. Producenten lijken het logo in te zetten als wapen in de concurrentiestrijd: om zich te onderscheiden naar de klant toe. Langs die weg (business to business) zou een producent zijn invloed - consumenten gezonder laten eten - wellicht kunnen laten gelden.
In opdracht van hetzelfde ministerie hielp ik vorig jaar mee aan een onderzoek waarin we ontdekten dat consumenten niet meer van reclame houden. Ze hebben een feilloos gevoel ontwikkeld voor wie hen iets wil verkopen door zich te 'onderscheiden'.
Vraag dus: waarom kopen mensen die geen vla met IKB kopen, zelden vla met IKB (haha) maar wel yoghurt met en zonder Ik Kies Bewust?
Ik zal mijn antwoord vast geven: omdat ze weten dat vla snoep is en yoghurt gezond. Daar zijn geen logo's voor nodig. Net zomin als voor groenten en fruit, zoals IKB toch doet. En dus ook niet voor ijstaart en mayonaise. Het probleem zit heel ergens anders. We kopen meuk omdat het er nou eenmaal volop ligt en ervan zijn gaan houden. We weten dat we het niet zouden moeten doen. Maar het ligt er toch? Nou dan.
Nou een ander slot. We weten dat we het niet zouden moeten doen, nòg wel. Ga een jaar of twintig dertig door met IKB en plak het op zowel meuk als appels en spinazie. Wedden dat we dan een plakkertje gezond vinden en geen hond meer een appel of spinazie wil?
Hoe moet je als LEI brainwashing in de toekomst onderzoeken? Dat is de vraag, want meuk blijft meuk als je er teveel van eet. Snap je wat snoep is en neem je het als een snoepje, dan is er niks aan de hand. Dat snapte een oude baas van de uitvinders van Ik Kies Bewust, Unilever, prima. 'Een Magnum past in een gezond voedingspatroon', zei Anthony Burgmans. Dat snappen we best. Nog wel.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Dick, misschien eten we wel soep uit pakjes en blikjes, en vla uit pakjes en zakjes omdat soep en vla onderdeel uitmaakten van 'het dagelijks menu' zoals tijdens de wederopbouw en daarna gepropageerd? Afgezien van de kookboeken uit die tijd en de adviesliteratuur, beschik ik ook over een boekje van vlak na de oorlog voor (vrijwel) ongeletterden met plaatjes hoe de maaltijd eruit diende te zien.
Soep én vla, dat was aanvankelijk 'feest' of 'zondag'eten, maar nu eten we iedere dag feesteten, dus iedere dag hopjes-, chocolade-, frambozen- of caramel-, bitterkoekjes-, vanillevla enzovoort.
Ach er is niets nieuws onder de zon, eind jaren negentig wilde Europa weten hoe wij dat gezond dachten, in het project "Understanding and improving the selection and acceptance of foods for health promotion" (Roininen et al. 1999, 2000, 2001) kwamen dezelfde waarde naar buiten, zelfde resultaat en dat onderzoek voldeed al niet meer?
Ik vraag me af waarom wil de overheid ons toch zo aan de gezonde voeding?
Misschien wil ik gewoon veel en vet eten elke dag en ik weet de consequentie ik wordt geen 90. Maar moet dat dan? Nu we het toch over deze onzin hebben wanneer gaan we eens stoppen met dit gedoe lijkt me hard nodig om die 30 miljard op de plank te krijgen.
Het meest positieve dat ik vind aan IKB is dat het binnen bedrijven geleid heeft tot het terugbrengen van hoeveelheden zout en suiker in producten die er nu wel in zaten. Binnen een bedrijf als Unilever creëer je met zo´n soort logo een momentum waardoor er opeens naar het gezonder maken van de bestaande producten wordt gekeken.
Neemt niet weg dat het logo een beetje is doorgeslagen door groenten en fruit met ik kies bewust te voorzien. Dat is namelijk volstrekt onlogisch. Iedereen weet toch dat appels eten een gezonde keuze is (mits je niet alleen maar leeft op appels natuurlijk).
25% van de Nederlanders is volgens mij steeds bewuster aan het kiezen wat gezond of in ieder geval goed in elkaar zit. 75% is nog steeds sterk gefocust op de prijs en of het er lekker en makkelijk uit ziet. Als goedkope etenswaar duurder wordt en gezonde etenswaar goedkoper heb je de eerste trigger. Toch is de test in de prachtwijken met goedkope groenten ook een twijfelgeval, want nu blijkt namelijk dat het eetpatroon van mensen dusdanig verpest is, dat je weer opnieuw moet leren koken.
Hele bevolkingsgroepen weten niet meer hoe ze eten klaar moeten maken. Dan kan je zoals Wouter Klootwijk de ouders daar voor verantwoordelijk maken. Maar die weten het ook niet meer. Met onze beperkte eetcultuur neig ik er dus naar om echt intensief lesprogramma´s en begeleiding op te zetten op eetgedrag en koken.
De combinatie van goede beprijzing en les in hoe je gaat koken en eten zal de verandering teweeg moeten brengen. Smaaklessen, kooklessen, schoolfruit en dat soort activiteiten hebben meer impact dan een logootje op consumentenniveau. En dus niet alleen voor kinderen, ook voor de ouders.
@ Willem, oorzaak en gevolg liggen anders. Een bedrijf als Unilever is al heel lang serieus bezig om zout en suikers te verlagen. De diëtisten en productontwikkelaars van Unilever weten dat zout en suiker ongezond is. De inhoudelijke experts zijn integer en competent bij dat soort bedrijven.
De marketing afdeling vond deze receptuuraanpassingen echter risicovol. Op de verpakking zetten "met minder zout" zou wellicht kunnen leiden tot een verminderde verkoop. Heel slim is daarom IKB bedacht. IKB heeft dus niet geleid tot gezondere producten; het was niet meer en minder dan een vehikel om de reeds minder ongezonde producten op een 'onafhankelijke manier' te gaan promoten.
Bij kleinere bedrijven zag je het volgende. Sommige bedrijven hadden al een minder ongezond product en zagen marketingkans om dan maar met een logo meer sales te realiseren. Ook zijn er veel bedrijven die een gezonder keuze hebben, maar er niet voor willen of kunnen betalen. Deze staan nu in het verdomhoekje. Verder zijn de IKB criteria niet zo heel erg strikt.
Meestal kies ik niet alleen bewust maar ik kook ook graag bewust en wel vanwege de smaakbeleving. Vla, gemaakt van boerenboter, boerenmelk, vanillestokje, verse eidooiers en wat maizena. Dat is pas lekker en geen vergelijk met wat je uit een pak giet. Maar hoe breng je die kennis over op de mensen? Geen tijd?? TV kijken trekt kennelijk meer dan even aandacht en dus tijd besteden aan koken en lekkere dingen kopen. Daar zit het meer in dan in een logootje vrees ik.