3 min
Verstraten en Van der Plas hadden gelijk; dat bleek uit een intern bericht van FrieslandCampina, de melkleverancier van Jumbo, aan zijn boeren. Niks melktekort, liet de coöperatie haar leden weten. Ook Jumbo moest dat toegeven.
Toen maandag een Jumbo-winkelier uit Woerden in keurige woorden vertelde hoe het zat, werd definitief duidelijk wat er echt aan de hand is. De boeren willen beter betaald worden omdat hun energie- en voerkosten door de oorlog in Oekraïne omhoog gejaagd worden. En daar ging Jumbo niet in mee. En daarom draaide boerencoöperatie Royal FrieslandCampina de kraan dicht: geen betere prijs, geen melk. Zo onderhandelen Coca-Cola, Nestlé of Unilever ook met Jumbo als de supermarktinkopers de prijs die zij willen vangen niet van plan zijn te betalen. Ze leveren niet meer, met als gevolg lege schappen. Consumenten gaan dan elders hun geliefde merken kopen en doen daar dan meteen ook de rest van hun boodschappen.
Nog vele duizenden boeren moeten hun heil elders zien te vindenWaarom niet bij Albert Heijn?
Maar waarom gebeurde iets soortgelijks niet bij marktleider Albert Heijn? Die pak je als fabrikant nl. liefst het eerste aan. Het blauwe merk werkt al sinds 2018 exclusief met een toegewijde groep boeren om 'Beter voor ...'-melk te maken. Met zulke boeren ga je anders om. AH betaalt hen al heel wat jaren meer dan de markt, niet alleen voor luxe melk maar sinds 2021 ook nog eens voor het doodgewone budgetmerk Zaanse Hoeve. De blauwe super betaalt 2,5 keer meer dan wat FrieslandCampina extra betaalt aan zijn duurzame PlanetProof-melk. Zowel Jumbo als FrieslandCampina kunnen daar iets van leren. Hoe kan dat? Want ook Albert Heijn - de enige beursgenoteerde supermarktorganisatie van ons land - let op de kleintjes.
In een persbericht liet Jumbo gisterenavond weten dat de supermarktketen graag wil werken met boeren aan een beter verdienmodel voor boeren. Net als Albert Heijn dus, dat boeren al jaren anders behandelt dan Coca-Cola of Unilever. Ook al zijn de boeren van LTO meteen blij, daarmee zijn de FrieslandCampina-boeren nog lang niet geholpen natuurlijk. Hun bazen hadden beter moeten weten en al lang geleden een speciale keten kunnen maken met Jumbo en talloze andere afnemers. Jumbo is nu in ieder geval de wijste.
Een aantal van deze winkels heeft zelf communicatie opgesteld om klanten hierover te informeren. Hierbij is helaas onjuiste informatie verstrekt en dit heeft voor onduidelijkheid gezorgd. Dit was uiteraard niet de bedoeling en we vinden dit dan ook erg vervelend.
Naar aanleiding van de reacties op de foutief gedeelde informatie, willen we via deze weg graag benadrukken dat we grote waarde hechten aan de samenwerking met onze boeren en leveranciers en het belang zien van een goed verdienmodel in de hele keten. Zo kunnen onze klanten blijven genieten van de mooie, verse en gezonde producten van Nederlandse bodem.
FrieslandCampina lijkt te hebben gewonnen, maar trekt aan het kortste eind. De coöperatie moet leren dat het niet voor al zijn bijna 16.000 leden het geld in Nederland kan verdienen; verreweg het grootste deel van de melk wordt zonder meerwaarde verwerkt en anoniem naar het buitenland verhandeld. Marktleider Albert Heijn (35,5% marktaandeel) kan met een paar honderd speciaal voor de Zaanse super werkende boeren meer onderscheid voor hun melk en voor zichzelf maken en verbindt zijn lot daarom met die boeren. Daarom laat de blauwe super zijn boeren niet vallen als er iets aan de hand is. En omgekeerd. Jumbo gaat dat nu waarschijnlijk ook doen. Nog vele duizenden boeren moeten hun heil elders zien te vinden, in ketens met supermarkten die hun lot met hen verbinden.
Hallo Jumbo! Wat is het nou? Leveringsproblemen bij Campina (foto 1)? Leveringsproblemen op distributiecentra (foto 2)? Leveringsproblemen in het algemeen (foto 3) Of te weinig vocht in gras (wat natuurlijk kolder is…foto 4). Of wilt u gewoon niet meer betalen? Make up your mind pic.twitter.com/Jw2QbjY5Ez
— Caroline van der Plas (@lientje1967) May 7, 2022
Neem aan dat dit gefotoshopt is. In de winter groeit er ook geen gras maar is er toch melk. Ze moeten er alleen even aan wennen dat er een vraag gedreven markt is ipv een aanbodgedreven. Dat komt zelden voor dankzij de gedrevenheid van boeren. https://t.co/9kIO3VMgUh
— Jos Verstraten (@jos_verstraten) May 7, 2022
Het klopt dat er geen tekort is aan melk.
— Jumbo Supermarkten (@JumboSupermarkt) May 7, 2022
Ons issue stond hier los van. Wij hebben leveringsproblemen gehad en deze zijn inmiddels opgelost.
Een aantal van winkels heeft zelf communicatie opgesteld om klanten te informeren. Hierdoor is verschillende berichtgeving ontstaan.
De aap is uit de mouw gekomen #Jumbo pic.twitter.com/Xre1hHxhts
— Caroline van der Plas (@lientje1967) May 9, 2022
In de afgelopen dagen hebben we bij Jumbo te maken gehad met een leveringsprobleem van zuivelproducten. Hierbij is helaas onjuiste informatie verstrekt en dit heeft voor onduidelijkheid gezorgd. Lees onze volledige reactie https://t.co/HI833VH5VI
— Jumbo Supermarkten (@JumboSupermarkt) May 9, 2022
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Je zou verwachten dat de boeren van RFC schuimbekkend met hooivorken verhaal zouden gaan halen over die havermelk. Het is hetzelfde als wanneer de bloemenveiling kunstbloemen in de markt zou gaan zetten. Hilarisch is het.
Wouter, ik denk ook dat er echt iets mis is bij RFC. Ik denk dat ze volledig losgezongen zijn van waar ze vandaan komen. Dat is overigens al vrij lang het geval.
Dat je het kan bedenken snap ik, maar dat je het ook doet (als RFC)?: Friesche Vlag Barista Havermelk
Wouter ik begrijp dat iedere zuivelfabriek, coöperatie of niet, (dezelfde) rauwe melk als grondstof verwerkt. Maar niet iedere zuivelfabriek heeft na verwerking hetzelfde eindproduct. Aware verwerkt rauwe melk vooral/alleen tot kaas. Arla doet vooral verwerken tot drinkmelk, yoghurt vla etc. en ook van biologische rauwe melk. En RFC bungelt daar (met Planet Proof) een beetje tussen in, met vooral ook verwerking tot melkpoeder. Eigenlijk ook wel een beetje logisch. Want dan hoeft elke zuivelfabriek niet hetzelfde te investeren in zowel verwerken tot kaas, melkpoeder, biologisch producten, drinkmelk, yoghurt, vla etc. Maar op die manier van werken moet er wel rauwe melk doorgesluisd worden tussen de zuivelfabrieken onderling met tevens het voordeel dat iedere zuivelfabriek het meest efficiënt kan werken.
(Vanwege dat doorsluizen van rauwe melk lijkt het me niet mogelijk dat (alleen) een coöperatieve zuivelfabriek een quotum zou kunnen instellen.)
En wat blijft er nog over van de coöperatieve gedachte wanneer vandaag de dag iedere zuivelfabriek als multinational/particuliere onderneming functioneert.?
Die werkwijze houdt in dat bij een coöperatieve zuivelfabriek de coöperatieve gedachte alleen op papier bestaat en de zeggenschap van de leden tot een nulpunt gedaald is.
Piet, I know. Al kan ik je opmerking niet zo goed plaatsten t.a.v. mijn eerder gemaakte opmerkingen over de juridische structuur van FC. Melkveehouders hebben links of rechtsom een fabriek nodig. Een grote fabriek of heel klein (denk aan Mathijs Baas, Elke Melk). Fabrieken en hun management bepalen (met hun marketeers en klanten) wat er verwerkt wordt. Melkveehouders maken een 'grondstof' (genaamd rauwe melk). Er is teveel of te weinig en dat bepaalt de prijs per liter (ik weet het eiwitgehalte en vet speelt een rol). Ik snap daarom de drang van een individueel melkveehouder naar technische innoveren (meer met minder, en goedkoper) heus wel.
Terug naar die coöperatie. In het belang van de leden zou die een quotum moeten instellen. In het belang van de leden moet de coop gaan sturen in productie (kwaliteit en hoeveelheid) vd grondstof 'rauwe melk'. Ik zou als lid (aandeelhouder) niet tevreden zijn met die 10k (of zo) aan winst die ik krijg.
Naast goedkoper de grondstof rauwe melk maken, kan je ook goedkoper een fabriek runnen (zoals A-ware) door lagere overheid, geen eigen merken, minder SKU's etc. Maar vroeg of laat houdt het op. Meer merken, meer versnippering, meer duren mensen op kantoor. Het kan ook, zie bijvoorbeeld Danone, maar het vraagt om een andere management-stijl en visie denk ik.
Wouter #45 , Aware draait ook op melk die afkomstig is van RFC melkveehouders. Dat stamt nog uit het verleden bij de fusie van de voormalige coöperaties Friesland Foods en Campina naar het huidige RFC. In het kader van concurrentieverhoudingen was bij die fusie de eis dat RFC ( 1,2 miljard liter) melk door moest sluizen naar andere zuivelfabrieken. Arla was toen de grootste afnemer van RFC melk en daar is Aware bijgekomen. Er zijn campagnes geweest dat RFC leden over zouden (moeten) stappen naar Arla en Aware. Ik weet niet of Arla en Aware vandaag de dag genoeg melkveehouders als eigen leveranciers hebben gekregen. Er bestaan dus melkstromen tussen zuivelfabrieken onderling.
Dat is de praktijk.