Dat maakte het CBS woensdag bekend op basis van voorlopige cijfers. Gisteren kwam tevens naar buiten dat het kabinet zou hebben besloten om de veestapel met 30% te verkleinen. Eerder deze week zei Hein Schumacher, CEO van FrieslandCampina, dat hij er al denkt te zijn met 10%.
Nederland lijkt het dus goed te doen, maar tevens niet goed genoeg.
Wat het kabinet echt wil, is onduidelijk. Hoewel landbouwminister Henk Staghouwer zegt dat boeren er van zullen maar niet moeten schrikken, werd het -30% scenario afgelopen zomer als een mogelijke wenselijkheid berekend door het Planbureau voor de Leefomgeving. Daarmee is het nog geen politieke realiteit. Volgens LTO Nederland is het geen onderdeel van het regeerakkoord en moet de discussie gaan over het halen van milieudoelen in plaats van aantallen dieren.
De natuurbeweging wil een reductie van 50% stikstofemissies in ons land. Die leken voornamelijk via de landbouw te moeten worden behaald. Sinds de processen tegen industriële bedrijven zoals Tata is duidelijk dat ook de industrie fors moet inleveren. De NRC en Volkskrant wezen recent op de sjoemelarij van provincies die de stikstofrechten van stilliggende boerderijen weer actief laten vervuilen om wegenbouw en industriële activiteit toch toe te staan. In Trouw gisteren een gesprek met het vertrekkende Brabantse statenlid Hermen Vreugdenhil die al jaren vecht tegen dergelijke praktijken met als leidraad dat de overheid sjoemelt omdat niet-alles-kan-maar-toch-moet en als conclusie dat dat spel over is omdat de rechter niet meer pikt wat de overheid flikt.
Wat vooral duidelijk wordt, is dat stikstofbeleid in Nederland nog steeds een zeer verward terrein is. Dat leidt ertoe dat bouwprojecten moeten worden stilgelegd en het land de facto rekening moet houden met een stilstand die via de rechter door de milieubeweging op ieder moment kan worden afgedwongen zolang er geen duidelijke politieke antwoorden op de crisis worden geformuleerd.
Volgens Kamerlid Derk Boswijk (CDA) was het 'weer zo'n dag'.
Het is weer zo een dag.
— Derk Boswijk (@DerkBoswijk) February 16, 2022
Nee krimp veestapel is geen doel op zich.
Doel is het verdienmodel van de boer verbeteren, landbouw in balans met omgeving en opvolgers weer de mogelijkheid geven om bedrijf over te nemen.
Ja, de veestapel zal krimpen maar als gevolg niet als doel
1/15 pic.twitter.com/jhcpOwEfoh
Het moet toch mogelijk zijn om orde te scheppen in de discussie.
Zoals het er nu uitziet, moet iedereen terug naar de situatie van 1994. En als je geen juridisch houdbare referentie hebt van de situatie in 1994, dan ben je helemaal je vergunning kwijt.
Of je hondje. Honden belasten ook de natuur, dus terug naar 1994. Had jij deze hond, of een even grote hond al in 1994, dan is er niks aan de hand. Anders moet je iemand zoeken die kan aantonen dat hij in 1994 een hond had, en dan die rechten kopen. Wat zou de markt zijn? Ik denk wel 1000 euro per hond.
Iedereen heeft een visie van hoe het moet, maar dit is in principe de bottum line. Zolang dat niet doordringt in bestuurlijk Nederland, houden we discussie. En rechtzaken. Het gaat zo langzamer hand wel erg veel geld kosten, en plezier. De Efteling moet ook dicht na de 5 miljoenste bezoeker. We kunnen ook geen woningen bouwen in weilanden, alleen nog inbreiden. In de gemeente Zaandam, Heilo en Katwijk zijn plannen voor woonwijken geschrapt van echt duidenzen woningen: niet vergunbaar.
Dus als je van die bottum line af wilt, bijvoorbeeld omdat het best wel goed gaat met de natuur, of omdat we Max Verstappen niet kwijt willen om een rugstreeppad, dan zullen we terug moeten naar Brussel. Daar moeten we een goede belangenafweging maken. Die is nu niet gebeurt toen de gebieden aangemeld werden, en in Brussel geldt: aangemeld is aangemeld. Dat kan toch niet in een democratie? Ik ben bang dat we anders over 10 jaar genoeg kiezers in Nederland hebben, die een nexit willen. En dat wil niemand. Als de overheid zulke extreme doelen zet, en vervolgens zo'n chaos creeert, door er omheen te draaien (de overheid hoor je niet zeggen dat we terug moeten naar de situatie van 1994, en dat kan alleen als je een juridisch houdbare referentie hebt van 1994, maar de rechter zegt dit wel), dan krijg je burgers die zich afkeren van de overheid. En zeuren om een nexit en dat soort dingen. Het is een zorgelijke en gevaarlijke situatie aan het worden.
Dus Dick, de vorige draad is stil gevallen, je dwingt mij tot een Socratesce vraag: wat heeft voor jou meer WAARDE: wijn of bloemen?
Ik blijf erbij dat het stikstofdossier een wetenschappelijke basis lijkt te hebben, maar wetenschap is nooit waardenvrij. Welke waarden zitten er achter de ecologie van Natura2000? En achter Aerius?
Je kunt wetenschapelijk ook onderbouwen dat KDW's en Aerius niet verantwoord zijn om te gebruiken en dat de natuur in Nederland goed genoeg gedijt.
Ik blijf erbij dat beide standpunten nooit waardenvrij zijn, maar dat mijn standpunt, dat de natuur het goed genoeg doet, meer waarden-vrij is dan het jouwe, dat alle bedrijven in Nederland even ver terug moeten in emissie. Volgens de rechter is dat dan 1994. Maar mogelijk is ook die situatie niet juridisch houdbaar.
Flesje wijn op zetten? Of heb je liever bloemen?
Als 1994 de referentie is dan is er met de veestapel in Nederland niets mis. De stikstofuitscheiding volgens het CBS was in 1994 681.000 ton en in 2021 473.700 ton. Dus op basis van het bestaande gebruik in 1994 is er geen probleem.
Bovendien is het bestaande gebruik in 1994 onvoldoende meegewogen en wordt nu ook steeds weer vergeten.
Het aantal vervoersbewegingen (weg- en luchtverkeer) is wel gigantisch gestegen. Dus om met Piet Hermes te spreken als de veestapel moet minderen dan ook die vervoerssector.
Het wordt steeds duidelijker dat Nederland in 1994 bij de aanwijzing van de N2000 gebieden de consequenties helemaal niet overzien hebben. In die periode werd door deNGO’s ook steeds gemeld dat het voor het bestaande gebruik geen consequenties zou hebben.
Je ziet waar we nu staan. In de politiek worden de consequenties wel meer niet gewikt en gewogen.
Ja, klopt, maar de grap van Natura2000 is dat je lokaal moet rekenen en vergelijken met 1994. Je mag niet landelijk rekenen. Dus hoe waar ook, het mag juridisch niet zo.
Je mag, ter vergelijk, ook niet het aantal honden in Nederland in 1994 tellen. Het moet per uitlaatgebied berekend. En dat wordt een lastige, dus dan zou het kunnen dat je juridisch af kan dwingen dat alle honden eruit moeten.
En koeien ook, die 30% eruit is voor veel gebieden nog te veel. Dus je kunt altijd naar de rechter voor minder. MOB wil 50%. Zo snel als zij kunnen werken, zo zeker is je vergunning.
Irene #2, met de vorige draad bedoel je deze. Dat even voor de lezers.
Je vroeg me daar en vraagt me hier opnieuw of ik niet doorheb dat 'iedereen in gelijke mate terug' een keuze inhoudt.
Mijn antwoord is kennelijk lastig te verstaan:
- ja, dat heb ik wel degelijk; het is een uitvoering op basis van een besluit dat politiek al heel lang geleden genomen is;
- ik ben de laatste die ooit zal beweren dat wetenschap waardenvrij is. Sterker nog: ik behoor in de kenleer tot de school die zegt dat wetenschap door haar vraagstellingen alleen al altijd een perspectief kiest (en dus niet 'waardenvrij' is). Alleen door kritisch te zijn (in de zin van Kant en Kuhn) kan wetenschap haar vooringenomenheden ontdekken. Daar ze niet los van komen, maar zich wel bewust van worden;
- persoonlijk vind ik dat een politieke keuze moeten worden gemaakt: welke activiteiten willen we in Nederland en welke vervuilingsrechten alloceren we daarom aan welke bedrijven en burgerlijke activiteit.
Het antwoord dat ik je niet in die draad gaf, maar hier in de afgelopen 8 jaar veel gegeven is:
- de gehanteerde modellen zijn ongeschikt voor individuele vergunningsverlening;
- de effecten van emissie-reductie zijn grotendeels onbekend;
- ondanks die onzekerheid is er geen geen reden om niet aan emissiebeperking te doen als je eenmaal begrijpt dat veel N schadelijke effecten heeft op gezondheid en natuur. Sterker nog: het is in dat geval alle reden om het in ons deel van de EU gezamenlijk aan te pakken omdat de inwaai anders erg groot blijft.
Wat Socratisch is aan de keuzevraag tussen bloemen en wijn, ontgaat me vervolgens weer. Socratische vragen hebben geen antwoord, maar zijn aanleiding tot reflectie.
Wat noem je mooi? (kan van toepassing zijn op een boeket) Of wat is lekker? (kan van toepassing zijn op wijn). Dat zijn twee voorbeelden van wijsgerige vragen. Wie het erover gaat hebben, zal ontdekken dat er meerdere antwoorden zijn, die tijds-, persoon- en plaatsafhankelijk zijn. En dat zorgt voor een wijdere blik op je eigen overtuigingen. Dat is de kern van Socratisme.
Als ik gewoon moet kiezen: rode wijn graag.