3 min
Er wordt een hoop geschreven en gesproken over stikstof. Jan en alleman zegt er wat over. De complexiteit maakt dat velen nét de plank mis slaan. Met uitspraken als 'er wordt niets gemeten' of 'ambtelijke staatsgreep' wordt de polarisatie verder versterkt.
Ik snap dat je als boer door de bomen het bos niet meer ziet. Daarom zet ik wat feiten op een rijtje zodat iedereen die er nog niet geharnast in zit z'n mening beter kan vormen.
Vragen en antwoorden
Wordt de stikstofdepositie gemeten? Ja, deels. Door middel van een meetnetwerk wordt de 'natte' depositie gemeten (stikstof die met neerslag naar beneden komt). De bepaling van de droge depositie is een complexe zaak en wordt niet gemeten maar op verschillende manieren berekend. Bij een van de methodes wordt bijvoorbeeld de luchtconcentratie op verschillende hoogtes gemeten en vervolgens met een rekenmodel omgezet naar depositie. Het meetnetwerk is weliswaar de afgelopen jaren opgeschaald, maar het is nog niet voldoende inzichtelijk hoeveel stikstof er op een bepaald gebied terecht komt. Op dit punt zijn nog verdere stappen te zetten.
'Al die grote vervuilers hebben geen vergunning' is een vaak terugkerende uitspraak. Is dat zo? Nee. De grote bedrijven hebben nagenoeg allemaal een vergunning om stikstof uit te mogen stoten. Vaak is de vergunning zelfs veel ruimer dan daadwerkelijke nodig is, de zogeheten latente ruimte. Nagenoeg alle kleine uitstoters, zoals mobiliteit en huishoudens, zitten bovendien in de totaalberekening van de stikstofuitstoot. Deze zijn niet per locatie apart vergund, omdat dat destijds niet nodig was, maar dus wel meegenomen in de totaaluitstoot. De uitstoot van de luchtvaart boven de 900 meter is een grijs gebied; dat geldt ook voor de uitstoot van zeeschepen in internationale wateren.
Van die latente ruimte kunnen industrie en boeren nu nog behoorlijk profiteren. Zo zijn er behoorlijk wat grote bedrijven die op papier veel meer mogen uitstoten dan ze nu doen. En er zijn veel boerderijen die al jaren leegstaan op het platteland mét een geldige stikstofvergunning.
De KDW normen zijn onhaalbaar, ook al woont er niemand meer in Nederland.' Voor een deel van de N2000 gebieden klopt dat inderdaad. Doordat ongeveer een derde van de stikstofneerslag uit het buitenland komt. Voor het grootste deel van de gebieden is het wel mogelijk onder de KDW te komen met de ingrepen die worden voorgesteld. Maar die ingrepen gaan wel ver!
Er liggen onder de stikstofwet duidelijke uitwerkingen hoeveel 'mol' stikstofdepositie men wil verlagen, en door middel van welke methodes. Ook is uitgewerkt hoeveel 'mol' bestemd is voor natuurverbetering en hoeveel voor ontwikkelruimte. In de wet is opgenomen dat iedere sector een gelijk percentage moet reduceren. Dat betekent vaak óf intern salderen, óf stikstof bijkopen als je wilt groeien. De overheid wil ook andere doelen dienen zoals de waterkwaliteit, CO2-reductie, extensivering in bepaalde gebieden.
Zinloze moties helpen niet, €25 miljard ook niet
Zeventig jaar intensivering in de landbouw heeft een negatieve erfenis gebracht die moet worden weggewerkt. Voortschrijdend inzicht heeft ons geleerd dat overbemesting en slootjes vol mest zetten, leidt tot een hoog nitraatgehalte in grondwater. Dat het niet verstandig is slootkanten mee dood te spuiten met Roundup. En dat DDT niet heel goed is voor het ecosysteem.
Met mijn collega's in de melkveehouderij hoop ik dat er op termijn meer ontspanning komt in de situatie waarin we nu zitten. Alle partijen trekken aan de beperkte hoeveelheid grond die Nederland heeft. Meer balans daarin is noodzaak.
Zinloze moties als ‘breng alle uitstoot van de industrie in kaart’ helpen daar niet bij. Deze informatie is immers gewoon bekend voor wie zich erin wil verdiepen. Evenals de boycot van gebiedsprocessen door sommige personen en partijen. Laat juist de gesprekken op gang komen zodat duidelijk wordt of mensen er lokaal uit kunnen komen.
Den Haag heeft €25 miljard voor een rigoureuze aanpak gereserveerd. Gaat dat werken? Ik denk het niet. De stikstofkwestie is vooral een juridisch probleem. Dát stikstof effect heeft op ecosystemen valt niet te ontkennen. Geen enkele expert in binnen- en buitenland zal willen beweren dat het niet zo is. Maar wie een paar gebieden met schrale natuur in Nederland wil realiseren, vraagt een te hoge prijs. Toch zullen we een weg moeten zien te vinden omdat de kans op dit moment nagenoeg nihil is dat Brussel ons tegemoet zal komen zonder eerst een flinke daling van de stikstofuitstoot te laten zien.
Daar moeten we in ons 'polderlandje' toch uit kunnen komen?
Dit artikel afdrukken
Vragen en antwoorden
Wordt de stikstofdepositie gemeten? Ja, deels. Door middel van een meetnetwerk wordt de 'natte' depositie gemeten (stikstof die met neerslag naar beneden komt). De bepaling van de droge depositie is een complexe zaak en wordt niet gemeten maar op verschillende manieren berekend. Bij een van de methodes wordt bijvoorbeeld de luchtconcentratie op verschillende hoogtes gemeten en vervolgens met een rekenmodel omgezet naar depositie. Het meetnetwerk is weliswaar de afgelopen jaren opgeschaald, maar het is nog niet voldoende inzichtelijk hoeveel stikstof er op een bepaald gebied terecht komt. Op dit punt zijn nog verdere stappen te zetten.
Dát stikstof effect heeft op ecosystemen valt niet te ontkennen. Geen enkele expert in binnen- en buitenland zal willen beweren dat het niet zo is. Maar wie een paar gebieden met schrale natuur in Nederland wil realiseren, vraagt een te hoge prijs. Toch zullen we een weg moeten zien te vinden omdat de kans op dit moment nagenoeg nihil is dat Brussel ons tegemoet zal komen zonder eerst een flinke daling van de stikstofuitstoot te laten zienIs alle stikstofuitstoot (emissie) bekend? Ja. Nagenoeg alle uitstoot is bekend en zit in het systeem Aerius. Dit betekent niet dat de werkelijke uitstoot niet kan afwijken van de uitstoot die is opgenomen in de database. Zo kunnen bijvoorbeeld stalvloeren of luchtwassers niet doen wat ze beloven. Daardoor kan er meer uitstoot zijn. Dit geldt ook voor de schoorstenen van de industrie en de uitstoot van bijvoorbeeld vliegtuigen.
'Al die grote vervuilers hebben geen vergunning' is een vaak terugkerende uitspraak. Is dat zo? Nee. De grote bedrijven hebben nagenoeg allemaal een vergunning om stikstof uit te mogen stoten. Vaak is de vergunning zelfs veel ruimer dan daadwerkelijke nodig is, de zogeheten latente ruimte. Nagenoeg alle kleine uitstoters, zoals mobiliteit en huishoudens, zitten bovendien in de totaalberekening van de stikstofuitstoot. Deze zijn niet per locatie apart vergund, omdat dat destijds niet nodig was, maar dus wel meegenomen in de totaaluitstoot. De uitstoot van de luchtvaart boven de 900 meter is een grijs gebied; dat geldt ook voor de uitstoot van zeeschepen in internationale wateren.
Van die latente ruimte kunnen industrie en boeren nu nog behoorlijk profiteren. Zo zijn er behoorlijk wat grote bedrijven die op papier veel meer mogen uitstoten dan ze nu doen. En er zijn veel boerderijen die al jaren leegstaan op het platteland mét een geldige stikstofvergunning.
De KDW normen zijn onhaalbaar, ook al woont er niemand meer in Nederland.' Voor een deel van de N2000 gebieden klopt dat inderdaad. Doordat ongeveer een derde van de stikstofneerslag uit het buitenland komt. Voor het grootste deel van de gebieden is het wel mogelijk onder de KDW te komen met de ingrepen die worden voorgesteld. Maar die ingrepen gaan wel ver!
Er liggen onder de stikstofwet duidelijke uitwerkingen hoeveel 'mol' stikstofdepositie men wil verlagen, en door middel van welke methodes. Ook is uitgewerkt hoeveel 'mol' bestemd is voor natuurverbetering en hoeveel voor ontwikkelruimte. In de wet is opgenomen dat iedere sector een gelijk percentage moet reduceren. Dat betekent vaak óf intern salderen, óf stikstof bijkopen als je wilt groeien. De overheid wil ook andere doelen dienen zoals de waterkwaliteit, CO2-reductie, extensivering in bepaalde gebieden.
Zinloze moties helpen niet, €25 miljard ook niet
Zeventig jaar intensivering in de landbouw heeft een negatieve erfenis gebracht die moet worden weggewerkt. Voortschrijdend inzicht heeft ons geleerd dat overbemesting en slootjes vol mest zetten, leidt tot een hoog nitraatgehalte in grondwater. Dat het niet verstandig is slootkanten mee dood te spuiten met Roundup. En dat DDT niet heel goed is voor het ecosysteem.
Met mijn collega's in de melkveehouderij hoop ik dat er op termijn meer ontspanning komt in de situatie waarin we nu zitten. Alle partijen trekken aan de beperkte hoeveelheid grond die Nederland heeft. Meer balans daarin is noodzaak.
Zinloze moties als ‘breng alle uitstoot van de industrie in kaart’ helpen daar niet bij. Deze informatie is immers gewoon bekend voor wie zich erin wil verdiepen. Evenals de boycot van gebiedsprocessen door sommige personen en partijen. Laat juist de gesprekken op gang komen zodat duidelijk wordt of mensen er lokaal uit kunnen komen.
Den Haag heeft €25 miljard voor een rigoureuze aanpak gereserveerd. Gaat dat werken? Ik denk het niet. De stikstofkwestie is vooral een juridisch probleem. Dát stikstof effect heeft op ecosystemen valt niet te ontkennen. Geen enkele expert in binnen- en buitenland zal willen beweren dat het niet zo is. Maar wie een paar gebieden met schrale natuur in Nederland wil realiseren, vraagt een te hoge prijs. Toch zullen we een weg moeten zien te vinden omdat de kans op dit moment nagenoeg nihil is dat Brussel ons tegemoet zal komen zonder eerst een flinke daling van de stikstofuitstoot te laten zien.
Daar moeten we in ons 'polderlandje' toch uit kunnen komen?
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
De stikstofdepositie wordt gemeten tot aan het maaiveld van natuurgebieden. Wat er daarna onder het maaiveld in natuurgebieden met stikstof gebeurt is niet in kaart gebracht. Stikstof heeft de eigenschap dat het onderhevig is aan uit- en afspoeling en denitrificatie. En dat zijn processen die onder het maaiveld plaatsvinden, waarvan niets bekend is. Wanneer in een natuurgebied evenveel stikstof door uit/afspoeling en denitrificatie verdwijnt dan er door depositie bijkomt, heeft dat natuurgebied géén stikstofprobleem. Het stikstofprobleem heeft een hoog aanname gehalte, waardoor er een vrijbrief ontstaat voor allerlei rechtszaken rond stikstof.
Zoals hier ook uit blijkt, iedereen heeft het eigen stukje waarheid, naar eigen bubbel.
Dit is een zeer complex dossier met heel veel haken en ogen. Iedereen kan het eigen gelijk vasthouden en onderbouwen met deelstukken of anderen onderuit halen. Laten we dat eens niet doen.
Wat is de bron hiervan? Uitstelgedrag en niet kiezen. Doelen ver weg deren ons nu niet en wie dan leeft die dan zorgt, er zit dan een ander kabinet/bestuur/bedrijfshoofd/etc.
Uiteindelijk zullen er keuzes gemaakt gaan worden, of we het leuk vinden of niet, dat is de taak van de politiek en dat zal gebeuren op onvolledige incomplete en onjuiste en juiste informatie naar belangen voor Nederland als geheel.
Omdat de politiek dat tot op heden heeft nagelaten en geitenpaadjes zoekt, is de juridische aanpak het middel geweest om te forceren voor bepaalde belangen, wat de politiek verder in een onmogelijke hoek heeft gedrukt. Zachte heelmeesters maken stinkende wonden en de pijn word met ieder uitstel groter voor iedereen
Wellicht makkelijk als aangegeven word wat dan het "juridische probleem" is als dat kennelijk het enige punt is. Dus wat is het juridische probleem?
Mis nog steeds het vernieuwende inzicht dat algenbijvoeding van 100 gram per dag de methaanemissie met 80% kan terugbrengen, waardoor een groot deel van de problematiek als sneeuw voor de zon* verdwijnt.. Met ook min of meer dezelfde effecten op productiviteit als Amazone soja bijvoeding. die nu plaatsvindt (en meer omega 3 in de melk), geproduceerd en getransporteerd met aanzienlijke milieukosten. Reden waarom Zweden hier nu op inzet, met een grote (lokale) algen bioreactor in Gotenburg.
Spirulina e.a. bijbemesting nog een optie met vele waardevolle voordelen, zeker ook in droogte omstandigheden (en ook kosten nadelen... maar die kunstmest ook al 300-400% duurder nu, en zoet water steeds meer een probleem).... maar laat ik daarover maar niet beginnen nu. Een discussie apart.
*zonne energie (waterstof) steeds rendabeler... relatief veel milieuvriendelijker...nu weer nieuwe polymeren.
ps in het kader van huizenbouw mis ik nog steeds grootschalige inzet van het kabinet op veel goedkopere, minder stikstof belastende (en juist CO2 vastleggende mogelijkheden), minder bouwvakkers benodigde, veel snellere, prefab bouw (naast het beschermen van de woningmarkt ipv het tegenovergestelde zoals nu). Die ook de andere huizenprijzen zullen laten dalen!
pps het geplande doortrekken van de A15 laat zien hoe absurd het beleid is! (niets overblijvend van het schitterende natuur/ landschappelijke Betuwe gebied van mijn agrarische familie.... vanaf Bemmel doormidden gesneden dorpsgemeenschappen ook... en zwaar vervuild). Recent ook een docu op NPO hierover... hoe 'stikstofrechten' absurd afgekocht worden.
Methaan heeft niks met stikstof te maken