2 min
Zowel in Nederland als in België verlopen de jaarlijkse prijsonderhandelingen tussen supermarkten en hun leveranciers dit jaar ongewoon heftig. De directe aanleiding is de hoge inflatie - over december meldde het CBS een inflatiecijfer van 6,4%, het hoogst in bijna 40 jaar. Over heel 2021 bedroeg de inflatie 2,7% volgens het CBS.
Verschillende supermarktketens hekelen in het Financieele Dagblad grote A-merken die de stijging van hun kosten zouden overdrijven en hun prijzen meer willen verhogen dan die inflatie rechtvaardigt. Ze zouden de inflatie 'misbruiken' om hun winstmarge te vergroten.
Dat valt bij de supermarktketens niet in goede aarde, omdat zij zich juist inspannen de prijzen voor hun klanten zo laag mogelijk te houden. Vanuit België zijn dezelfde geluiden te horen. “De onderhandelingen zijn historisch gezien nog nooit zo moeilijk geweest”, zegt Roel Dekelver van Delhaize in De Morgen.
Kostenstijgingen op alle fronten
Nu is het inderdaad zo dat de kosten voor leveranciers op alle fronten gestegen zijn. Er is niet alleen inflatie, maar ook de kosten van energie, transport, grondstoffen, verpakkingen, transport én personeel stegen door de coronapandemie en haperingen in de toeleveringsketens. Verschillende grote leveranciers, zoals bijvoorbeeld Unilever, gaven de afgelopen maanden al aan dat de gestegen kosten zich onvermijdelijk zullen doorvertalen in kostenstijgingen voor consumenten.
Er is hoe dan ook niet veel ruimte voor (fikse) stijgingen. Volgens Rabobank-econoom Sebastiaan Schreijen zouden de verkoopprijzen van supermarktleveranciers gemiddeld met een 'ongekende' 9 à 10% moeten stijgen om de gestegen kosten te dekken. Dat is onbespreekbaar voor supermarkten, die gewend zijn aan omzetten die gebaseerd zijn op hoge aantallen producten met kleine marges. Zo zegt Jumbo-CFO Ton van Veen in het FD dat hij in 2020 een winstmarge had van 2%. "Dan kan ik geen kostprijsstijging van 5% absorberen."
Daar komt bij dat de supermarkten elkaar naar het leven staan. In Nederland en België vechten de grote formules als Albert Heijn en Jumbo om ieder procentje marktaandeel, net als om de klantentrouw. Hét wapen daarbij is de prijs. Geen wonder dus dat de supermarkten leveranciers onder druk zetten. Soms, zoals onlangs nog in het geval van Colruyt door een bepaald product (Nutella in kleine potjes) uit de schappen te weren. Leveranciers hebben last van de wegvallende omzet omdat ook zij in vele gevallen flinke aantallen moeten draaien om rendabel te zijn en het direct in het winst- en verliesrekening voelen als zulke situaties te lang voortbestaan.
'Checks and balances'
Voor de leveranciers zijn onnodige prijsstijgingen ongewenst als ze daarmee de omzet van supermarkten te veel onderuit halen. Ze hebben de supermarkt nodig om zelf te kunnen voortbestaan. Toch krijgen ze nu de Zwarte Piet toegeschoven. Onterecht, vindt Cees-Jan Adema, directeur van FNLI, de koepel van Nederlandse voedselverwerkende bedrijven. Adema noemt het jaarlijkse prijsonderhandelingscircus een "systeem van checks and balances". Volgens hem is er geen sprake van een Zwarte Piet-spel of het bashen van de producenten die een slaatje zouden willen slaan uit de inflatie.
Die checks and balances zitten zowel aan de kant van de producenten zelf, als in de onderhandelingen met de supermarkten. Geconfronteerd met de ongekende prijsverhogingen is de eerste reflex van leveranciers om te snijden in de kosten, signaleert Adema. Maar dat kan op een gegeven moment niet meer straffeloos. Verder beperkt ook de onderlinge concurrentie van verwerkende bedrijven die aan supermarkten leveren prijsopdrijving: niemand wil zichzelf uit de markt prijzen.
"Uiteindelijk is het in ieders belang om tot een faire overeenkomst te komen. Het laatste waar wij bij gebaat zijn, is een hoge prijs voor de consument." Omdat iedereen geraakt wordt door inflatie en kostenstijgingen, kan het niet anders dan dat de prijzen gaan stijgen. "We moeten over en weer begrip hebben voor deze uitzonderlijke situatie, dan komen we er in goed onderling overleg wel uit," verwacht Adema.
Dit artikel afdrukken
Dat valt bij de supermarktketens niet in goede aarde, omdat zij zich juist inspannen de prijzen voor hun klanten zo laag mogelijk te houden. Vanuit België zijn dezelfde geluiden te horen. “De onderhandelingen zijn historisch gezien nog nooit zo moeilijk geweest”, zegt Roel Dekelver van Delhaize in De Morgen.
Kostenstijgingen op alle fronten
Nu is het inderdaad zo dat de kosten voor leveranciers op alle fronten gestegen zijn. Er is niet alleen inflatie, maar ook de kosten van energie, transport, grondstoffen, verpakkingen, transport én personeel stegen door de coronapandemie en haperingen in de toeleveringsketens. Verschillende grote leveranciers, zoals bijvoorbeeld Unilever, gaven de afgelopen maanden al aan dat de gestegen kosten zich onvermijdelijk zullen doorvertalen in kostenstijgingen voor consumenten.
De verkoopprijzen van supermarktleveranciers zouden gemiddeld met 9 à 10% moeten stijgen om de gestegen kosten te dekken. Maar dat is onbespreekbaar voor supermarktenEn dus willen de supermarkten in de onderhandelingen precies weten hoe het met die kostenstijgingen zit. Slaat de verwerkende industrie er een slaatje uit? "De leveranciers komen met hun tabellen van de gestegen kosten in de voorbije maanden”, zegt Dekelver. “Maar die extrapoleren ze naar de rest van het komende jaar, terwijl sommige kosten al gedaald zijn. Sommigen komen dus met onrealistische contracten.”
Er is hoe dan ook niet veel ruimte voor (fikse) stijgingen. Volgens Rabobank-econoom Sebastiaan Schreijen zouden de verkoopprijzen van supermarktleveranciers gemiddeld met een 'ongekende' 9 à 10% moeten stijgen om de gestegen kosten te dekken. Dat is onbespreekbaar voor supermarkten, die gewend zijn aan omzetten die gebaseerd zijn op hoge aantallen producten met kleine marges. Zo zegt Jumbo-CFO Ton van Veen in het FD dat hij in 2020 een winstmarge had van 2%. "Dan kan ik geen kostprijsstijging van 5% absorberen."
Daar komt bij dat de supermarkten elkaar naar het leven staan. In Nederland en België vechten de grote formules als Albert Heijn en Jumbo om ieder procentje marktaandeel, net als om de klantentrouw. Hét wapen daarbij is de prijs. Geen wonder dus dat de supermarkten leveranciers onder druk zetten. Soms, zoals onlangs nog in het geval van Colruyt door een bepaald product (Nutella in kleine potjes) uit de schappen te weren. Leveranciers hebben last van de wegvallende omzet omdat ook zij in vele gevallen flinke aantallen moeten draaien om rendabel te zijn en het direct in het winst- en verliesrekening voelen als zulke situaties te lang voortbestaan.
'Checks and balances'
Voor de leveranciers zijn onnodige prijsstijgingen ongewenst als ze daarmee de omzet van supermarkten te veel onderuit halen. Ze hebben de supermarkt nodig om zelf te kunnen voortbestaan. Toch krijgen ze nu de Zwarte Piet toegeschoven. Onterecht, vindt Cees-Jan Adema, directeur van FNLI, de koepel van Nederlandse voedselverwerkende bedrijven. Adema noemt het jaarlijkse prijsonderhandelingscircus een "systeem van checks and balances". Volgens hem is er geen sprake van een Zwarte Piet-spel of het bashen van de producenten die een slaatje zouden willen slaan uit de inflatie.
Die checks and balances zitten zowel aan de kant van de producenten zelf, als in de onderhandelingen met de supermarkten. Geconfronteerd met de ongekende prijsverhogingen is de eerste reflex van leveranciers om te snijden in de kosten, signaleert Adema. Maar dat kan op een gegeven moment niet meer straffeloos. Verder beperkt ook de onderlinge concurrentie van verwerkende bedrijven die aan supermarkten leveren prijsopdrijving: niemand wil zichzelf uit de markt prijzen.
"Uiteindelijk is het in ieders belang om tot een faire overeenkomst te komen. Het laatste waar wij bij gebaat zijn, is een hoge prijs voor de consument." Omdat iedereen geraakt wordt door inflatie en kostenstijgingen, kan het niet anders dan dat de prijzen gaan stijgen. "We moeten over en weer begrip hebben voor deze uitzonderlijke situatie, dan komen we er in goed onderling overleg wel uit," verwacht Adema.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
#16 Dick. Ik heb ze gezien. Mooi tijdbeeld en goed verteld. Waarom heeft Poetin meer recht dan Kiev? Inderdaad had ik tot ca 2003 de hoop dat Rusland als ons zou worden en lid van NAVO en EU. Wij hebben Poetin in die tijd wellicht tekort gedaan en we hebben Gorbatsjov wellicht tekort gedaan. Hoe kwam dat? De Muur was gevallen en de Twin Towers ingestort, Afganistan 20 jaar bevrijd van de Taliban. Het kapitalisme had gewonnen. We hadden dus meer moeten doen om Rusland echt als ons te laten worden.
Maar heeft Poetin meer recht dan Kiev? Nee. Als Poetin Oekraïne wil binnenvallen, heeft Kiev het recht Rusland binnen te vallen. Er zijn ca. 15 voormalige Sovjetrepublieken en waarom zou Rusland alle rechten hebben? Je zou zelfs de historie erbij kunnen halen dat Kiev de oudste rechten heeft en de Baltische staten bijv. toch vnl Europees waren op de Hanze gericht en op Zweden en Pruissen. Polen en Litouwen samen waren ooit 1 groot land. Je zou kunnen zeggen dat vanaf Peter de Grote juist Rusland, eigenlijk niks meer dan een uit de kluiten gewassen Groot-Moskovie, de agressor westwaarts is/was. Ooit was Rusland met eigenlijk semie-Pruissisch/Duitse tsaren nogal Europees.
Jammer dat we nu zo tegenover elkaar staan. Dat zou toch hersteld moeten kunnen worden.
Wat ik mis in het artikel is de meerkosten in kader van verduurzaming.( Dick Veerman noemt het overigens in #4 even vluchtig op. ).
#28 , op welke vraag heb ik moeten antwoorden.? In mijn #21 ,vraag ik wat je onder bewerken verstaat. Geef je zelf ook geen antwoord op.
#27, geef jij überhaupt wel eens antwoord op een vraag?
Henric, mijn #16 was aan Arnold gericht die een broertje dood aan contracten heeft. Mijn vraag aan Arnold was dan ook hoe je een onderscheidend product zonder contract aan de man kan brengen. Jij reageert daarop dat akkerbouwers niet zo ingewikkeld over contracten moeten doen, terwijl akkerbouwers niets anders doen dan met contracten werken. De huidige gangbare contracten zijn niet ingewikkeld voor akkerbouwers. Het gaat wel ingewikkeld worden wanneer je als akkerbouwer eventueel onderscheidend gaat produceren en van gangbare contracten overstapt naar afwijkende contracten inzake onderscheidend produceren. Onderscheidend produceren in de akkerbouw zal van een geheel andere orde zijn dan onderscheidend produceren in de tuinbouw/sierteelt. Geef ik in mijn vorige reacties ook steeds aan. Het is mij een raadsel dat jij vind dat criteria rond contracten voor tuinbouw/sierteelt hetzelfde moeten zijn als voor akkerbouw.