Dat valt bij de supermarktketens niet in goede aarde, omdat zij zich juist inspannen de prijzen voor hun klanten zo laag mogelijk te houden. Vanuit België zijn dezelfde geluiden te horen. “De onderhandelingen zijn historisch gezien nog nooit zo moeilijk geweest”, zegt Roel Dekelver van Delhaize in De Morgen.
Kostenstijgingen op alle fronten
Nu is het inderdaad zo dat de kosten voor leveranciers op alle fronten gestegen zijn. Er is niet alleen inflatie, maar ook de kosten van energie, transport, grondstoffen, verpakkingen, transport én personeel stegen door de coronapandemie en haperingen in de toeleveringsketens. Verschillende grote leveranciers, zoals bijvoorbeeld Unilever, gaven de afgelopen maanden al aan dat de gestegen kosten zich onvermijdelijk zullen doorvertalen in kostenstijgingen voor consumenten.
De verkoopprijzen van supermarktleveranciers zouden gemiddeld met 9 à 10% moeten stijgen om de gestegen kosten te dekken. Maar dat is onbespreekbaar voor supermarktenEn dus willen de supermarkten in de onderhandelingen precies weten hoe het met die kostenstijgingen zit. Slaat de verwerkende industrie er een slaatje uit? "De leveranciers komen met hun tabellen van de gestegen kosten in de voorbije maanden”, zegt Dekelver. “Maar die extrapoleren ze naar de rest van het komende jaar, terwijl sommige kosten al gedaald zijn. Sommigen komen dus met onrealistische contracten.”
Er is hoe dan ook niet veel ruimte voor (fikse) stijgingen. Volgens Rabobank-econoom Sebastiaan Schreijen zouden de verkoopprijzen van supermarktleveranciers gemiddeld met een 'ongekende' 9 à 10% moeten stijgen om de gestegen kosten te dekken. Dat is onbespreekbaar voor supermarkten, die gewend zijn aan omzetten die gebaseerd zijn op hoge aantallen producten met kleine marges. Zo zegt Jumbo-CFO Ton van Veen in het FD dat hij in 2020 een winstmarge had van 2%. "Dan kan ik geen kostprijsstijging van 5% absorberen."
Daar komt bij dat de supermarkten elkaar naar het leven staan. In Nederland en België vechten de grote formules als Albert Heijn en Jumbo om ieder procentje marktaandeel, net als om de klantentrouw. Hét wapen daarbij is de prijs. Geen wonder dus dat de supermarkten leveranciers onder druk zetten. Soms, zoals onlangs nog in het geval van Colruyt door een bepaald product (Nutella in kleine potjes) uit de schappen te weren. Leveranciers hebben last van de wegvallende omzet omdat ook zij in vele gevallen flinke aantallen moeten draaien om rendabel te zijn en het direct in het winst- en verliesrekening voelen als zulke situaties te lang voortbestaan.
'Checks and balances'
Voor de leveranciers zijn onnodige prijsstijgingen ongewenst als ze daarmee de omzet van supermarkten te veel onderuit halen. Ze hebben de supermarkt nodig om zelf te kunnen voortbestaan. Toch krijgen ze nu de Zwarte Piet toegeschoven. Onterecht, vindt Cees-Jan Adema, directeur van FNLI, de koepel van Nederlandse voedselverwerkende bedrijven. Adema noemt het jaarlijkse prijsonderhandelingscircus een "systeem van checks and balances". Volgens hem is er geen sprake van een Zwarte Piet-spel of het bashen van de producenten die een slaatje zouden willen slaan uit de inflatie.
Die checks and balances zitten zowel aan de kant van de producenten zelf, als in de onderhandelingen met de supermarkten. Geconfronteerd met de ongekende prijsverhogingen is de eerste reflex van leveranciers om te snijden in de kosten, signaleert Adema. Maar dat kan op een gegeven moment niet meer straffeloos. Verder beperkt ook de onderlinge concurrentie van verwerkende bedrijven die aan supermarkten leveren prijsopdrijving: niemand wil zichzelf uit de markt prijzen.
"Uiteindelijk is het in ieders belang om tot een faire overeenkomst te komen. Het laatste waar wij bij gebaat zijn, is een hoge prijs voor de consument." Omdat iedereen geraakt wordt door inflatie en kostenstijgingen, kan het niet anders dan dat de prijzen gaan stijgen. "We moeten over en weer begrip hebben voor deze uitzonderlijke situatie, dan komen we er in goed onderling overleg wel uit," verwacht Adema.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
De zwakste schouders gaan de grootste lasten dragen.
Je heb jammer genoeg gelijk Jan Peter zo hebben we de systemen ingericht in onze wereld, en zo gaan de verschillen alleen nog maar oplopen.
Als geld en macht de wereld blijven leiden zullen de echte waarden, waar het in het leven over zou moeten gaan, uit beeld verdwijnen en wordt het een goddeloze strijd.
Het wordt tijd dat de burger wakker wordt en anders gaat stemmen want dit leid tot trammelant geweld oorlog en verderf.
Als die van ons boodschappen moet hebben, is ze in een jaar tijd of zo zeker meer als 20% meer geld kwijt. Ik vind dat de supermarkten niet moeten zeuren met hun bijna monopolie de afgelopen tijd op voedsel verkopen. als het graan van 17 naar 27 cent gaat per kilo, hoeft een brood niet 50 cent duurder te worden.
Jan Peter, ik denk dat we gaan leren in welk luilekkerland we leefden en wat duurzaamheid echt gaat betekenen. Naast de verstoppingen in de keten en het mondiale handelssystemen door inhaalvraag en uitval van productie als gevolg van quarantaines, is de inflatiecrisis die zich nu in zijn volle omvang begint te tonen vooral een energie- en energievoorraadbeheercrisis. De EU lette even niet op zijn gasvoorraden én gaat door met afkoppeling van nucleair en kolen.
De Amerikanen bereiden al extra gasexport naar de EU voor om sociale onrust te voorkomen.
Dick geeft jouw redenering niet aan dat we incl. de overheden en partijen die invloed uitoefenen direct of indirect op beleid, de zaken volledig in de soep hebben laten lopen.
Als ik kijk naar het energiebeleid, heeft een eenvoudige boer zien aankomen, dat het op de kop verkeerd zou gaan. In 1984 hadden we al beelden hoe het zou moeten, en gaan nu werkelijkheid worden.
Ik zie het zo, het zou net zo zijn als een boer die aardappelen plant en in juli erachter komt o je ik moet ook een rooier hebben en een week later waar berg ik ze op?
Visie bij beleidsbepalers van 0,0 de focus staat op verkeerde dingen en de maatregelen die genomen worden zijn weer vanuit het korte snelle gewin en zien nu hoe ontwrichtend de uitwerking daarvan is.
Het gevolg is weer een enorme geldontwaarding en grote delen van onze samenleving komen in de knel of erger.
Mijn vader, geboren in Amsterdam hij leeft al lang niet meer en zeg nu een wijs man, zei het komt, als we zo door gaan, op zijn kop verkeerd. De militairen staan straks in de grote steden weer op de hoeken van de straten. Toen dacht ik waar heeft de man het over, nu denk ik wat zag hij wat ik (wij) niet zagen? Wijze mensen hebben we er daar wel genoeg van en zitten die op de goede plaatsen?