6 min
Ondanks alles wat we inmiddels weten over duurzaam beheer van visserij en de grote hoeveelheden data over visbestanden en visserij, blijft het tobben met overbevissing en criminaliteit op zee. Hét onderliggende probleem: illegale visserij. In drie afleveringen belicht Christien Absil dit vraagstuk en wat we eraan kunnen doen. Vandaag deel 1.
Duurzaam beheer van visserij, we weten inmiddels best hoe het moet. Door steeds betere data krijgt de Wereldvoedselorganisatie FAO ook een steeds gedetailleerder beeld van de hoeveelheid vis die er in zee is, en hoeveel we er uit zouden kunnen halen zonder de visstand te bedreigen. En toch lukt het maar niet om de wereldwijde visstand te laten groeien. Sterker nog, steeds meer bestanden raken overbevist. De belangrijkste boosdoener is illegale visserij. Die neemt wereldwijd steeds meer toe.
Wanneer is visserij illegaal?
De definitie van illegale visserij omvat 3 categorieën:
De afkorting voor illegale visserij is daarom IOO-visserij, ofwel IUU (illegal, unreported, unregulated) in het Engels.
Verwevenheid IUU en criminele activiteit
Het probleem van illegale visserij staat niet op zichzelf. Illegale visserijactiviteiten zijn vaak gerelateerd aan criminele activiteiten zoals met valse vergunningen werken, fiscale misdrijven, witwassen van geld of slechte arbeidsomstandigheden. Dan zijn er ook nog criminele activiteiten die vissersboten en ondernemingen nodig hebben. Daar vallen drugs, mensen- of wapenhandel en piraterij onder.
Criminele netwerken gebruiken de opbrengsten van illegale commerciële visserij ook om andere illegale activiteiten te financieren. En daarbij, voor criminelen zijn vissersschepen ideaal om drugs en mensen te verhandelen, omdat hun navigatiepatronen en lange perioden op zee het voor deze schepen gemakkelijk maakt om zonder achterdocht op te gaan in de maritieme achtergrond. De activiteiten vallen gewoon niet op.
Waar visbestanden achteruit gaan, dalen de inkomsten. Dat, in combinatie met hogere brandstofprijzen en een groeiende vraag naar goedkope vis leidt tot dalende winsten in veel visserij, hetgeen vervolgens weer meer uitbuiting en misbruik van bemanning tot gevolg heeft. Het komt erop neer dat naarmate vis moeilijker te vangen en dus duurder is, illegale visserij of slavenarbeid vaker voorkomt. Naast deze economische prikkels zijn zwakke regels en onvoldoende handhaving de andere belangrijke drijfveren achter illegale visserij.
Bedreiging voor biodiversiteit
Illegale visserij is een van de meest ernstige bedreigingen voor de duurzaamheid en biodiversiteit in zee. Samen met niet-gedeclareerde en niet-gereguleerde visserij kost dit de wereldeconomie miljarden euro's per jaar. Illegale visserij rooft ook de vis voor de neus van legitieme vissers weg.
In ontwikkelingslanden met weinig middelen voor monitoring en handhaving zijn de lokale vissers afhankelijk van vis om te overleven. Wanneer goedkopere illegaal gevangen vis in de legale handel komt, hebben de legale vissers het nakijken. Een dalende visstand dwingt lokale vissertjes ook om illegale manieren te gaan gebruiken om toch nog wat vis te vangen zoals netten met hele kleine mazen, of dynamiet. Dat laatste is extra problematisch omdat je daarmee ook koraalriffen vernietigt.
IUU-visserij is een probleem dat zich in alle oceanen voordoet, maar de gevolgen zijn het meest dramatisch in armere delen van de wereld. Indonesië liet om haar eigen vissers te beschermen zelfs illegale vissersschepen ontploffen. Alleen, daarmee zijn de internationale criminele netwerken nog niet aangepakt. Daarbij blijft het recruteren van Indonesische bemanning op IUU-schepen nog steeds een groot probleem.
Volgens de Voedsel- en Landbouworganisatie (FAO) van de VN is ongeveer 20 procent van de bruto vangstcijfers in de wereld afkomstig van IUU-visserij. In kustgebieden en ontwikkelingslanden stijgt dit tot 40 procent.
Volgens een recente studie van de University of British Columbia (UBC) wordt jaarlijks tussen de 8 en 14 miljoen ton vis illegaal gevangen. Die vissen zijn naar schatting 9 tot 17 miljard dollar waard (€8-15 miljard). Het totale economische verlies als gevolg van die illegale vangsten is nog groter: 26 miljard tot 50 miljard dollar (€23-44 miljard) wereldwijd, als je de volledige economische effecten meetelt. Bovendien bedragen de verliezen aan belastinginkomsten tussen de 2 miljard en 4 miljard dollar (€1,8-3,5 miljard), schat de studie.
In een land als de Filippijnen is de totale IUU-vangst naar schatting 40 tot 60 procent van wat lokale en commerciële vissers legaal uit de zee halen. Met name voor de kust van West-Afrika is illegale visserij een hardnekkig probleem. Illegale visserij kost staten miljarden aan gederfde inkomsten. Alleen al Mauritanië, Senegal, Gambia, Guinee-Bissau, Guinee en Sierra Leone verliezen jaarlijks 2,3 miljard dollar aan illegale visserij.
IUU-visserij heeft piraterij vervangen als de grootste bedreiging voor de maritieme veiligheid volgens de Amerikaanse marine.
Illegale visserij tast bovendien het vertrouwen aan van de gemeenschap in de rechtshandhaving, waardoor een gevoel van wetteloosheid en verwaarlozing ontstaat. Het is een omgeving waarin de georganiseerde misdaad gedijt. Het kan geweld op lokaal niveau en andere criminaliteit aanwakkeren, zeker wanneer andere middelen van bestaan zijn weggevallen.
Verwevenheid met andere criminaliteit
Een recent onderzoek van Interpol bevestigde hoe visserijcriminaliteit verband houdt met andere ernstige misdrijven zoals mensenhandel en de smokkel van drugs en explosieven. De in totaal 1.710 inspecties van de ‘operatie IKATERE’ hebben meer dan 100 gevallen van visserij en andere misdrijven aan het licht gebracht. Er zijn al meer dan 40 arrestatiebevelen uitgevaardigd, terwijl veel onderzoeken nog gaande zijn. Tijdens de operatie zijn op het Victoriameer in Kenia 121 mannen, vrouwen en kinderen gered van mensenhandel. Wereldwijd is bijna een ton illegale producten in beslag genomen, waaronder beschermde vis- en wilde dieren, drugs en explosieven.
Volgens Ilana De Wild, Director of Organized and Emerging Crime bij Interpol, is het gebruik van explosieven als illegale visserijmethode een groeiende trend onder gewetenloze actoren in de sector. Met explosieven is het makkelijk om bij dalende visstand nog veel vis te vangen. “Het gebruik ervan stimuleert ook de circulatie van explosieven die door criminele of terroristische groeperingen kunnen worden gebruikt. Het is gebleken dat de bommenmakers achter de terroristische aanslagen van de afgelopen jaren ook explosieven leveren aan de illegale visserij”, aldus Ilana De Wild.
Ook de lucratieve handel in haaienvinnen is vaak gerelateerd aan visserijcriminaliteit, en blijft een grote bedreiging voor de wereldwijde haaienpopulaties.
De algemene verwachting is dat beursgenoteerde ondernemingen geen illegale activiteiten kunnen ondernemen terwijl ze genoteerd zijn aan een erkende effectenbeurs. Dit is onjuist gebleken: beursgenoteerde bedrijven kunnen - bewust of onbewust - betrokken zijn bij illegale visserij-activiteiten. Financiële denktank Planet Tracker vond drie beursgenoteerde bedrijven die vermoedelijk betrokken waren bij IUU-visserij. Omdat de meeste belangrijke beurzen niet over de noodzakelijke regelgeving tegen IUU-visserij beschikken, lopen investeerders aanzienlijke financiële risico's, onthulde de denktank.
Visserijcriminaliteit in Europa en ook Nederland
Visserijcriminaliteit komt niet alleen voor in ontwikkelingslanden. Dat liet de Interpoloperatie ook zien: in Montenegro hebben handhavers tijdens de operatie meer dan 20 cilinders met explosieven teruggevonden.
Ook Nederlandse bedrijven zijn gerelateerd aan illegale operaties. In 2017 arresteerde de Liberiaanse kustwacht een Nigeriaanse garnalentrawler die zonder vergunning in Liberiaanse wateren aan het vissen was. De garnalentrawler maakt deel uit van de grootste garnalenvloot in Nigeria:, die van Atlantic Shrimpers Ltd. Dat bedrijf vermarkt zijn garnalen onder de merknaam Prim7Stars, waarvan het Nederlandse PrimStar BV de exclusieve distributeur is.
Een ander incident deed zich in een paar jaar eerder voor in West-Afrika, ditmaal met een Nederlandse reefer: een gekoeld transportschip. De reefer had tonijn overgeladen van een Zuid-Koreaans vissersschip dat verdacht werd van illegale visserij. Het overladen gebeurde bovendien op open zee, terwijl dat alleen maar in de haven van Conakry toegestaan was.
Flags of Convenience en 'reefers'
Het feit dat je een boot kan registreren in een land met zwakke regels (een zogenaamde ‘Flag of Convenience’ ook wel ‘Flag of non-Compliance’) helpt de handhaving niet echt.
Reefers zijn een ideale manier om illegale vissersschepen onopgemerkt door te kunnen laten gaan met hun activiteiten: het vissersschip blijft op open zee, en de reefer neemt de lading over. Wanneer zo’n reefer is geregistreerd in een ‘Flag of Convenience’ hoeft het schip zich aan minder regels te houden en is controle beperkt.
Er zijn veel voordelen aan het opereren onder een ‘Flag of Convenience’ voor illegale vissers en reefers: registratie is simpel, er zijn geen vragen over het verleden van het schip, er is meestal geen belasting of arbeidswetgeving. Door lacunes in de internationale regelgeving is het niet illegaal om op volle zee te vissen, zelfs niet in een gebied van een regionale beheerorganisatie (RFMO). Een schip kan beheersregelingen negeren door de vlag te voeren van een land dat geen partij is bij een overeenkomst. RMFO-inspecteurs kunnen niet aan boord van een vaartuig zonder toestemming van de vlaggenstaat. Bovendien is de identiteit van de eigenaren vaak verborgen. Vaartuigen kunnen meerdere keren per seizoen van vlag en van naam veranderen om de visserij-autoriteiten in verwarring te brengen en vervolging voor IUU-visserij te voorkomen.
Dit artikel van Christien Absil is het eerste in een drieluik over IUU. De volgende delen verschijnen op 14 en 21 januari.
Dit artikel afdrukken
Wanneer is visserij illegaal?
De definitie van illegale visserij omvat 3 categorieën:
- Illegaal: visserij en visserij-gerelateerde activiteiten uitgevoerd tegen de nationale en internationale wet in, inclusief andere internationale verplichtingen.
- Ongerapporteerd: Niet rapporteren, mis rapporteren of onder-rapporteren van informatie over visserij en de vangsten.
- Ongereguleerd: Visserij door ‘statenloze’ schepen, visserij in gebieden van regionale beheerorganisaties (RFMOs) door schepen die daar niet mogen vissen, visserijactiviteiten die niet zijn gereguleerd door staten, visserij in gebieden of op visbestanden waar geen beheer of beschermingsmaatregelen zijn.
De afkorting voor illegale visserij is daarom IOO-visserij, ofwel IUU (illegal, unreported, unregulated) in het Engels.
Verwevenheid IUU en criminele activiteit
Het probleem van illegale visserij staat niet op zichzelf. Illegale visserijactiviteiten zijn vaak gerelateerd aan criminele activiteiten zoals met valse vergunningen werken, fiscale misdrijven, witwassen van geld of slechte arbeidsomstandigheden. Dan zijn er ook nog criminele activiteiten die vissersboten en ondernemingen nodig hebben. Daar vallen drugs, mensen- of wapenhandel en piraterij onder.
Criminele netwerken gebruiken de opbrengsten van illegale commerciële visserij ook om andere illegale activiteiten te financieren. En daarbij, voor criminelen zijn vissersschepen ideaal om drugs en mensen te verhandelen, omdat hun navigatiepatronen en lange perioden op zee het voor deze schepen gemakkelijk maakt om zonder achterdocht op te gaan in de maritieme achtergrond. De activiteiten vallen gewoon niet op.
Het komt erop neer dat naarmate vis moeilijker te vangen en dus duurder is, illegale visserij of slavenarbeid vaker voorkomtHet probleem wordt alleen maar groter
Waar visbestanden achteruit gaan, dalen de inkomsten. Dat, in combinatie met hogere brandstofprijzen en een groeiende vraag naar goedkope vis leidt tot dalende winsten in veel visserij, hetgeen vervolgens weer meer uitbuiting en misbruik van bemanning tot gevolg heeft. Het komt erop neer dat naarmate vis moeilijker te vangen en dus duurder is, illegale visserij of slavenarbeid vaker voorkomt. Naast deze economische prikkels zijn zwakke regels en onvoldoende handhaving de andere belangrijke drijfveren achter illegale visserij.
Bedreiging voor biodiversiteit
Illegale visserij is een van de meest ernstige bedreigingen voor de duurzaamheid en biodiversiteit in zee. Samen met niet-gedeclareerde en niet-gereguleerde visserij kost dit de wereldeconomie miljarden euro's per jaar. Illegale visserij rooft ook de vis voor de neus van legitieme vissers weg.
In ontwikkelingslanden met weinig middelen voor monitoring en handhaving zijn de lokale vissers afhankelijk van vis om te overleven. Wanneer goedkopere illegaal gevangen vis in de legale handel komt, hebben de legale vissers het nakijken. Een dalende visstand dwingt lokale vissertjes ook om illegale manieren te gaan gebruiken om toch nog wat vis te vangen zoals netten met hele kleine mazen, of dynamiet. Dat laatste is extra problematisch omdat je daarmee ook koraalriffen vernietigt.
IUU-visserij is een probleem dat zich in alle oceanen voordoet, maar de gevolgen zijn het meest dramatisch in armere delen van de wereld. Indonesië liet om haar eigen vissers te beschermen zelfs illegale vissersschepen ontploffen. Alleen, daarmee zijn de internationale criminele netwerken nog niet aangepakt. Daarbij blijft het recruteren van Indonesische bemanning op IUU-schepen nog steeds een groot probleem.
Illegale visserij is een van de meest ernstige bedreigingen voor de duurzaamheid en biodiversiteit in zee. Samen met niet-gedeclareerde en niet-gereguleerde visserij kost dit de wereldeconomie miljarden euro's per jaarOmvang van de illegale visserij
Volgens de Voedsel- en Landbouworganisatie (FAO) van de VN is ongeveer 20 procent van de bruto vangstcijfers in de wereld afkomstig van IUU-visserij. In kustgebieden en ontwikkelingslanden stijgt dit tot 40 procent.
Volgens een recente studie van de University of British Columbia (UBC) wordt jaarlijks tussen de 8 en 14 miljoen ton vis illegaal gevangen. Die vissen zijn naar schatting 9 tot 17 miljard dollar waard (€8-15 miljard). Het totale economische verlies als gevolg van die illegale vangsten is nog groter: 26 miljard tot 50 miljard dollar (€23-44 miljard) wereldwijd, als je de volledige economische effecten meetelt. Bovendien bedragen de verliezen aan belastinginkomsten tussen de 2 miljard en 4 miljard dollar (€1,8-3,5 miljard), schat de studie.
In een land als de Filippijnen is de totale IUU-vangst naar schatting 40 tot 60 procent van wat lokale en commerciële vissers legaal uit de zee halen. Met name voor de kust van West-Afrika is illegale visserij een hardnekkig probleem. Illegale visserij kost staten miljarden aan gederfde inkomsten. Alleen al Mauritanië, Senegal, Gambia, Guinee-Bissau, Guinee en Sierra Leone verliezen jaarlijks 2,3 miljard dollar aan illegale visserij.
IUU-visserij heeft piraterij vervangen als de grootste bedreiging voor de maritieme veiligheid volgens de Amerikaanse marine.
Het totale economische verlies als gevolg van illegale vangsten is 26 miljard tot 50 miljard dollar (€23-44 miljard) wereldwijd, als je de volledige economische effecten meeteltVertrouwen in rechtshandhaving aangetast
Illegale visserij tast bovendien het vertrouwen aan van de gemeenschap in de rechtshandhaving, waardoor een gevoel van wetteloosheid en verwaarlozing ontstaat. Het is een omgeving waarin de georganiseerde misdaad gedijt. Het kan geweld op lokaal niveau en andere criminaliteit aanwakkeren, zeker wanneer andere middelen van bestaan zijn weggevallen.
Verwevenheid met andere criminaliteit
Een recent onderzoek van Interpol bevestigde hoe visserijcriminaliteit verband houdt met andere ernstige misdrijven zoals mensenhandel en de smokkel van drugs en explosieven. De in totaal 1.710 inspecties van de ‘operatie IKATERE’ hebben meer dan 100 gevallen van visserij en andere misdrijven aan het licht gebracht. Er zijn al meer dan 40 arrestatiebevelen uitgevaardigd, terwijl veel onderzoeken nog gaande zijn. Tijdens de operatie zijn op het Victoriameer in Kenia 121 mannen, vrouwen en kinderen gered van mensenhandel. Wereldwijd is bijna een ton illegale producten in beslag genomen, waaronder beschermde vis- en wilde dieren, drugs en explosieven.
Volgens Ilana De Wild, Director of Organized and Emerging Crime bij Interpol, is het gebruik van explosieven als illegale visserijmethode een groeiende trend onder gewetenloze actoren in de sector. Met explosieven is het makkelijk om bij dalende visstand nog veel vis te vangen. “Het gebruik ervan stimuleert ook de circulatie van explosieven die door criminele of terroristische groeperingen kunnen worden gebruikt. Het is gebleken dat de bommenmakers achter de terroristische aanslagen van de afgelopen jaren ook explosieven leveren aan de illegale visserij”, aldus Ilana De Wild.
Ook de lucratieve handel in haaienvinnen is vaak gerelateerd aan visserijcriminaliteit, en blijft een grote bedreiging voor de wereldwijde haaienpopulaties.
Illegale visserij tast bovendien het vertrouwen aan van de gemeenschap in de rechtshandhaving, waardoor een gevoel van wetteloosheid en verwaarlozing ontstaatBeursgenoteerde bedrijven niet gevrijwaard
De algemene verwachting is dat beursgenoteerde ondernemingen geen illegale activiteiten kunnen ondernemen terwijl ze genoteerd zijn aan een erkende effectenbeurs. Dit is onjuist gebleken: beursgenoteerde bedrijven kunnen - bewust of onbewust - betrokken zijn bij illegale visserij-activiteiten. Financiële denktank Planet Tracker vond drie beursgenoteerde bedrijven die vermoedelijk betrokken waren bij IUU-visserij. Omdat de meeste belangrijke beurzen niet over de noodzakelijke regelgeving tegen IUU-visserij beschikken, lopen investeerders aanzienlijke financiële risico's, onthulde de denktank.
Visserijcriminaliteit in Europa en ook Nederland
Visserijcriminaliteit komt niet alleen voor in ontwikkelingslanden. Dat liet de Interpoloperatie ook zien: in Montenegro hebben handhavers tijdens de operatie meer dan 20 cilinders met explosieven teruggevonden.
Ook Nederlandse bedrijven zijn gerelateerd aan illegale operaties. In 2017 arresteerde de Liberiaanse kustwacht een Nigeriaanse garnalentrawler die zonder vergunning in Liberiaanse wateren aan het vissen was. De garnalentrawler maakt deel uit van de grootste garnalenvloot in Nigeria:, die van Atlantic Shrimpers Ltd. Dat bedrijf vermarkt zijn garnalen onder de merknaam Prim7Stars, waarvan het Nederlandse PrimStar BV de exclusieve distributeur is.
Een ander incident deed zich in een paar jaar eerder voor in West-Afrika, ditmaal met een Nederlandse reefer: een gekoeld transportschip. De reefer had tonijn overgeladen van een Zuid-Koreaans vissersschip dat verdacht werd van illegale visserij. Het overladen gebeurde bovendien op open zee, terwijl dat alleen maar in de haven van Conakry toegestaan was.
Flags of Convenience en 'reefers'
Het feit dat je een boot kan registreren in een land met zwakke regels (een zogenaamde ‘Flag of Convenience’ ook wel ‘Flag of non-Compliance’) helpt de handhaving niet echt.
Reefers zijn een ideale manier om illegale vissersschepen onopgemerkt door te kunnen laten gaan met hun activiteiten: het vissersschip blijft op open zee, en de reefer neemt de lading over. Wanneer zo’n reefer is geregistreerd in een ‘Flag of Convenience’ hoeft het schip zich aan minder regels te houden en is controle beperkt.
Er zijn veel voordelen aan het opereren onder een ‘Flag of Convenience’ voor illegale vissers en reefers: registratie is simpel, er zijn geen vragen over het verleden van het schip, er is meestal geen belasting of arbeidswetgeving. Door lacunes in de internationale regelgeving is het niet illegaal om op volle zee te vissen, zelfs niet in een gebied van een regionale beheerorganisatie (RFMO). Een schip kan beheersregelingen negeren door de vlag te voeren van een land dat geen partij is bij een overeenkomst. RMFO-inspecteurs kunnen niet aan boord van een vaartuig zonder toestemming van de vlaggenstaat. Bovendien is de identiteit van de eigenaren vaak verborgen. Vaartuigen kunnen meerdere keren per seizoen van vlag en van naam veranderen om de visserij-autoriteiten in verwarring te brengen en vervolging voor IUU-visserij te voorkomen.
Dit artikel van Christien Absil is het eerste in een drieluik over IUU. De volgende delen verschijnen op 14 en 21 januari.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Misschien wordt het tijd dat het''westen'' gaat realiseren dat de schuld niet gezocht moet worden bij de vissers van de armere landen.
Niet 'niet alleen', maar helemaal niet. Die vissen illegaal omdat ze gedwongen worden. Als gevolg van.
In westerse landen en met Europees of Amerikaans recht hebben we een situatie gecreëerd, waardoor een Europees schip legaal mag vissen op een plek waar de inmiddels vijfde generatie van lokale kustvisserfamilie dat ineens niet meer mag. Waarschijnlijk zijn er geen wetten en geen controle systemen bestand tegen het ongeloof en de boosheid die postvat in het hoofd van die achterkleinzoon van die lokale visser die van zijn eerlijke broodwinning worden beroofd. En dat dit niet alleen geldt voor die visser, maar voor de hele lokale gemeenschap. Het is niet moeilijk om je voor te stellen hoe die mensen kijken naar grote drijvende visfabrieken die bij hun alle vis wegvangen. Daarom ben ik bang dat wij met doorgaan op deze inhumane manier van stelen van lokale bronnen van inkomsten de drugsdealers, mensensmokkelaars, zeerovers en wat al niet meer zelf creëren, motiveren en inspireren.
Een vissersscheepje (?) met een 22 koppige bemanning. Bijzonder.
Het probleem in West Afrika is ook dat de vis die de buitenlandse trawlers vangen voor het grootste deel naar vismeelfabrieken gaat die China daar de afgelopen jaren aan de kust heeft neergezet. Zie het artikel daarover: Willen we vis voor vissen of voor mensen?
En wij maar knerpen over al die vluchtelingen. Denken wij nou werkelijk dat ze zo graag naar een klam landje als Nederland willen als het niet nodig was. Als niet hun leven op de kop was gezet door goed bedoelende westerlingen, hun eeuwenoude sociale structuren om zeep geholpen.