'Patiënt nul' van de coronapandemie was helemaal niet de 41-jarige accountant die zich op 16 december met ziekteverschijnselen in het ziekenhuis meldde op 30 kilometer afstand van de Huanan-markt in Wuhan. Het was een vrouw die vis verkocht op die inmiddels beruchte versmarkt en op 11 december opgenomen werd. Dat ontdekte de Amerikaanse onderzoeker Michael Worobey, hoofd ecologie en evolutionaire biologie aan de Universiteit van Arizona. Worobey legde de patiëntendata van 2 verschillende ziekenhuizen in Wuhan naast elkaar en wist zo het spoor naar de eerste uitbraak te reconstrueren.

In Science legt hij een overtuigende tijdlijn op tafel die duidelijk maakt dat er directe relaties te leggen zijn tussen de eerste besmettingen en de Huanan-markt. Mensen die er werkten, of er gewoon dicht bij in de buurt woonden, begonnen zich vanaf midden december te melden in de verschillende Wuhanse ziekenhuizen. Dankzij een oplettende arts werden eind december de Chinese gezondheidsoverheden ingeseind. En dankzij het 'early warning system' dat de Chinezen optuigden na de SARS-epidemie, Viral Pneumonia of Unknown Etiology (VPUE) genaamd, dat begin januari 2020 geactiveerd werd, ging het daarna snel.

De tijdlijn die Worobey schetst, maakt het overspringen van het virus van een levend dier - zoals de wasbeerhond - naar de mens, weer een stuk waarschijnlijker. "In deze stad met 11 miljoen inwoners is de helft van de vroege gevallen te linken aan een specifieke locatie ter grootte van een half voetbalveld," aldus Worobey in The Guardian (4.3). "Dat patroon wordt wel erg lastig uit te leggen als de uitbraak níet op die markt begon."

Opvallend: Woborey behoorde tot de groep van 18 wetenschappers die half mei een open brief schreven in Science waarbij ze serieus aandacht vroegen voor de theorie dat het virus zou zijn ontsnapt uit een laboratorium in Wuhan. Volgens hen was de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) in zijn grote onderzoeksmissie, te snel voorbijgegaan aan die mogelijkheid.

kaart vroege covid-19 cases wuhan
Fotocredits: Kaart eerste covid-19 gevallen Wuhan
Dit artikel afdrukken