Milieuorganisatie Natuur & Milieu ging langs bij de 6 grootste supermarktketens van ons land en biowinkel EkoPlaza, om te kijken in hoeverre de retailers op schema zijn met het recyclebaar maken van hun verpakkingen.
Lidl en Albert Heijn scoren het best, EkoPlaza en Jumbo het slechtst, concludeert Natuur & Milieu. Huismerken zijn beter te recyclen dan A-merken, die over het algemeen rekening moeten houden met specificaties in verschillende landen. Met een heldere weggooi-instructie voor de consument lopen Jumbo en Albert Heijn voorop, terwijl die bij EkoPlaza en Lidl op het overgrote deel van de verpakkingen ontbreekt.
In het Plastic Pact van 21 februari 2019 hebben alle 7 ketens zich verbonden om zoveel mogelijk 100% recyclebare verpakkingen te gebruiken. "Maar al deze mooie woorden ten spijt, moeten we concluderen dat supermarkten en producenten als het erop aankomt marketing en gebruikersgemak toch vóór duurzaamheid laten gaan," zegt Jelmer Vierstra, programmamanager Circulaire Economie bij Natuur & Milieu.
De onderzoekers kochten bij alle supermarktketens 57 producten, van tubes honing en bakjes champignons tot vers sinaasappelsap. De uitkomst viel tegen: bijna twee derde van de verpakkingen, 65%, bleek beperkt (52%) of niet (13%) recyclebaar. Maar tegelijk was het opvallend dat meer dan de helft van de verpakkingen die nu niet goed te recyclen is, dat met een of twee simpele aanpassingen in het ontwerp van de verpakking wél wordt. Zo zit bijvoorbeeld een papieren etiket, dat op plastic vastgelijmd zit, recycling in de weg. "Zo moeilijk is het dus niet’, aldus Vierstra, "als producenten en supermarkten een beetje beter hun best doen, levert dat een enorme verbetering op."
Natuur & Milieu vindt daarnaast dat er meer aandacht moet zijn voor herbruikbare verpakkingen. "Uiteindelijk is een herbruikbare verpakking natuurlijk nog beter dan een wegwerpverpakking. Dus moedig consumenten dan ook aan om herbruikbare verpakkingen te kiezen. Geef korting aan de consument die kiest voor hervulbare sapflessen of herbruikbare groente en fruitzakjes," besluit Vierstra.
Voor Ekoplaza moet het onderzoek van Natuur & Milieu een domper zijn. De ecologische supermarkt startte begin 2018 - naar eigen zeggen - met de eerste plasticvrije supermarkt ter wereld in Amsterdam.
Dit artikel afdrukken
Lidl en Albert Heijn scoren het best, EkoPlaza en Jumbo het slechtst, concludeert Natuur & Milieu. Huismerken zijn beter te recyclen dan A-merken, die over het algemeen rekening moeten houden met specificaties in verschillende landen. Met een heldere weggooi-instructie voor de consument lopen Jumbo en Albert Heijn voorop, terwijl die bij EkoPlaza en Lidl op het overgrote deel van de verpakkingen ontbreekt.
In het Plastic Pact van 21 februari 2019 hebben alle 7 ketens zich verbonden om zoveel mogelijk 100% recyclebare verpakkingen te gebruiken. "Maar al deze mooie woorden ten spijt, moeten we concluderen dat supermarkten en producenten als het erop aankomt marketing en gebruikersgemak toch vóór duurzaamheid laten gaan," zegt Jelmer Vierstra, programmamanager Circulaire Economie bij Natuur & Milieu.
De onderzoekers kochten bij alle supermarktketens 57 producten, van tubes honing en bakjes champignons tot vers sinaasappelsap. De uitkomst viel tegen: bijna twee derde van de verpakkingen, 65%, bleek beperkt (52%) of niet (13%) recyclebaar. Maar tegelijk was het opvallend dat meer dan de helft van de verpakkingen die nu niet goed te recyclen is, dat met een of twee simpele aanpassingen in het ontwerp van de verpakking wél wordt. Zo zit bijvoorbeeld een papieren etiket, dat op plastic vastgelijmd zit, recycling in de weg. "Zo moeilijk is het dus niet’, aldus Vierstra, "als producenten en supermarkten een beetje beter hun best doen, levert dat een enorme verbetering op."
Natuur & Milieu vindt daarnaast dat er meer aandacht moet zijn voor herbruikbare verpakkingen. "Uiteindelijk is een herbruikbare verpakking natuurlijk nog beter dan een wegwerpverpakking. Dus moedig consumenten dan ook aan om herbruikbare verpakkingen te kiezen. Geef korting aan de consument die kiest voor hervulbare sapflessen of herbruikbare groente en fruitzakjes," besluit Vierstra.
Voor Ekoplaza moet het onderzoek van Natuur & Milieu een domper zijn. De ecologische supermarkt startte begin 2018 - naar eigen zeggen - met de eerste plasticvrije supermarkt ter wereld in Amsterdam.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Tom #6, Het is geen 'verbieden' richting consument, maar als een industriële transitie. Het wordt ook allemaal in overleg met de industrie, importeurs en supermarkten gedaan. Kunststof wattenstokjes zul je daar ook niet meer kunnen krijgen, die zijn zo te zien richting ons land gedumpt. geen terrasverwarming meer, is jaren geleden al aangekondigd als 'ecologische dwaling'.
'Maar Joep dat gaat toch niet werken?' Jij gebruikt toch ook geen gloeilampen meer?
Natuurlijk moet de industrie bij alle nieuwe producten de steeds strengere milieueisen hanteren.
#5 Maar Joep dat gaat toch niet werken? Dan kun je aan het verbieden blijven op onderdelen en toepassingen terwijl er dagelijks weer nieuwe bijkomen? En wat te denken van de vele composieten waarmee je helemaal geen kant meer op kunt. Plastic (van oorsprong fossiel of biologisch) mits aardelichaamseigen en afbreekbaar is een ander verhaal.
Uit het Franse plastic pact (dank voor de link) : "Plastic is a material with undeniable qualities, vector of technical progress and symbol of the democratization of consumption. It is used for the packaging, transport and protection of products consumed daily in France and around the world."
Dat mede op initiatief van chemiegigant Dupont begin vorige eeuw bijvoorbeeld het supernatuurproduct hennep in het verdomhoekje is geplaatst dat tot dan toe voor een groot deel voorzag in de behoefte aan sterke vezels voor oa de zeilvaart en huishoudens, zet echter aan tot denken. Dit heeft helemaal niets met democratisering of technische vooruitgang te maken en is puur bedoeld om overvloedige door de natuur gegenereerde materialen uit te rangeren en de mensheid afhankelijk te maken van een beperkt aantal spelers op de mondiale markt. En dat principe zie ik als algemeen geldend voor het economisch systeem waarin we proberen te overleven. Niet dat het vroeger beter was maar dit is zeker niet goed.
Joep #4, 'En zo zijn er al veel verbeteringen denkbaar waaraan doorlopend gewerkt kan worden.'
Zoals in koploper Frankrijk.
Wat betreft Microplastic.
Vanaf 1 januari 2025 moeten alle nieuwe wasmachines daar zijn uitgerust met microvezelfilters, die moeten voorkomen dat microscopische plastic vezels in het afvalwater terechtkomen. Met de fabrikanten zijn in februari afspraken gemaakt.
Vanaf 1 januari 2021 zijn voorwerpen van plastic dat additieven bevat die leiden tot de fragmentatie van het plastic in microfragmenten of chemische afbraak door oxidatie (oxo-afbreekbaar plastic) verboden.
Vanaf januari 2024, verbod op de verkoop van medische hulpmiddelen die microplastic bevatten. Vanaf 1 januari 2026 komt er ook een verbod op de verkoop van alle cosmetische producten die microplastics bevatten, zoals shampoos, reinigingsproducten, douchegels, tandpasta en make-upremover. (scrubs waren al sinds 1 januari 2018 verboden)
En verder.
Vanaf 1 januari 2021 verbod op rietjes, wegwerpbestek, fidget spinners, deksels van meeneembekers, geëxpandeerde polystyreendozen, biefstukpinnen, ballonstelen, plastic confetti en nog meer, zie lijst (in het Engels). Tevens beperking van plastic oververpakkingen door een bonus-malussysteem. Vanaf januari 2023, verbod op wegwerpservies in fastfoodzaken voor ter plaatse geserveerde maaltijden.
Vanaf januari 2022, verbod op plastic oververpakkingen van groenten en fruit van minder dan 1,5 kg, plastic theezakjes en gratis plastic speelgoed in fastfoodzaken. Verplichting om waterfonteinen te hebben in voor het publiek toegankelijke etablissementen (ook winkels).
Compacte versie: Overzicht
Het Franse 'Plastic Pact' (pdf document) resulteert over enkele maanden al in een uitfaseren en verbieden van 'overbodig plastic om verse groente en fruit'. Tegelijkertijd is het nodig om 'de agro-ecologische overgang te versnellen om alle Fransen toegang te geven tot gezond, duurzaam en lokaal voedsel', zoals het in de 'Transition agricole' staat.
En zo zijn er al veel verbeteringen denkbaar waaraan doorlopend gewerkt kan worden. Maar Nederlanders zijn anders en kunnen zich het op zeer korte termijn invoeren van bijvoorbeeld een verbod op terrasverwarming, zoals in Frankrijk, nauwelijks voorstellen.
Iets waar ik me al eindeloos aan erger is het paperen etiket of prijs sticker op een plastic zakje. Dat gaat hier nood gedwongen in de kachel. Dat gaat bij de reclycler er ook uit.
Evenals al die verpakkingen waar je de plastic en het papier niet van elkaar kunt krijgen.
En hopelijk realiseert zich nu iedereen dat krimp folie, die overal voor gebruikt wordt, en vaak maar eenmalig, niet recyclebaar is.