Test Aankoop bepaalde eerst de ecologische voetafdruk van 9 soorten boodschappentassen door het hele proces, van het winnen van de grondstoffen via de bedrukking van de zak tot de uiteindelijke recycling of afdanking, onder de loep te nemen in een zogeheten Life Cycle Analysis (LCA). Factoren die daarin werden meegenomen waren bijvoorbeeld toxiciteit voor de mens, ecotoxiciteit voor zoet water en waterverbruik. De tas met de kleinste voetafdruk werd daarna gebruikt als maatstaf voor het berekenen van hoeveel keer je er een traject van 10 kilometer met 10 kilo / 20 liter aan boodschappen mee moest afleggen om de voetafdruk te compenseren.
"De resultaten zijn best onverwacht”, zegt Simon November van Test Aankoop in Het Nieuwsblad. “Als consument zou je denken dat een katoenen zak of een trolley duurzamer is, maar dat is enkel zo als je ze echt veel gebruikt.” De 'groenste' boodschappentas blijkt namelijk de plastic zak met logo te zijn die bij de supermarktkassa hangt. Die tas is gemaakt van LDPE-plastic, lagedichtheidpolyetheen, een flexibele kunststof gemaakt uit aardolie. Eén of twee keer winkelen volstaat al om de ecologische impact te compenseren.
De boodschappentas van herbruikbaar en composteerbaar plastic moet je minstens 2 keer gebruiken om zijn voetafdruk te compenseren. Ook de andere plasticsoorten komen er goed vanaf: het lichte en praktische polyester (die slimme opvouwtasjes) is met 2 tot 3 keer gebruiken al 'groen', het sterkere polypropyleen na 3 tot 4. De bruine papieren zak moet je minstens 8 keer gebruiken om een even kleine voetafdruk te hebben, de jute of stoffen tas 36 tot 68 keer en met de katoenen of biokatoenen shoppers moet je maar liefst 104 respectievelijk 154 keer mee boodschappen doen. De boodschappentrolley heeft - dankzij de metalen en plastic onderdelen - de grootste milieu-impact: om die te compenseren moet je er maar liefst 709 keer mee naar de winkel.
Afgelopen voorjaar liet Durk Bosma van Future of Food zich op Foodlog met soortgelijke inzichten als de bovenstaande horen.
In de milieukerk doe je er beter aan te gehoorzamen zonder te geloven dan te geloven zonder te gehoorzamen. Alweer een bewijs dat de werkelijkheid veelal anders is dan ons wordt voorgehouden.
>> een traject van 10 kilometer met 10 kilo / 20 liter aan boodschappen <<
Zijn er in België veel mensen die 10 kilometer moeten afleggen met boodschappen?
Dat traject van 10 km: hoe wordt dat afgelegd? 10km lopen met 10 kg boodschappen zie ik de gemiddelde consument niet doen. De fiets kan, maar velen nemen nog steeds de auto. Is dat ook mee berekend? en als het lopend is: 10km lopen met 10kg aan boodschappen in 1 of twee plastic tassen, lijkt me uiterst onaangenaam. Dan liever een rugzak of toch maar een trolley of een rolkoffer, die je ook voor je vakantie en zakentrips gebruikt.
Ik bedoel maar: hoe kun je dit eigenlijk eerlijk berekenen?
Ik leg regelmatig een afstand van 10 kilometer af met boodschappen en ook wel met 10 kg. Maar dat doe ik dan, net zoals vele anderen hier in het dorp, met de auto. Een enkeling wil nog wel eens met de elektrische fiets een boodschap halen in de buurt, maar alleen met mooi weer.
Sytske Barkhuis Ja, op de elektrische fiets. Wat is de afdruk van die fiets? de batterijen en de grondstoffen en de elektriciteit?
Ik doe boodschappen, 1 keer in de week naar de supermarkt en 1 keer per week de groenten, fruit en eieren van het pakket bij de bio-boer, met de auto, want lopen te ver en fietsen kan ik door gezondheidsproblemen niet meer. In de auto ligt een assortiment aan allerlei shoppers en koeltassen (o, ja de koelelementen in die koeltassen moeten ook mee gerekend worden) die je aan de kassa van de supermarkt kunt kopen. Die gebruik ik tot ze volledig versleten zijn en gaan dan met het plastic mee (mag dat wel?). De groenten en fruit van het abo gaan mee in een statiegeldkrat van de boer.
Waar ben ik nu qua boodschappen voetprint?