Het schapkaartje is misleidend en onjuist, vindt Varkens in Nood. Want hoewel het varkensvlees van Albert Heijn vrijwel volledig 1 ster van het Beter Leven Keurmerk scoort, komt “96% van de varkens nooit buiten, laat staan dat ze kunnen scharrelen”.

Volgens het Beter Levenkeurmerk van de Dierenbescherming krijgen varkens met 1 ster meer ruimte (1 m2 tegen 0,8 m2 in de gangbare varkenshouderij) en leven ze in grotere groepen (verplicht vanaf 1 januari 2025). Bij Beter Leven 1 ster zijn afleidings- en verrijkingsmaterialen zoals stro of hooi niet verplicht (wel bij 2 en 3-ster varkens), en krijgen de dieren dat vaak in de vorm van "eetbaar materiaal wat altijd aanwezig is als kokers waar ze met de nodige moeite enkele strootjes uit kunnen trekken, of dagelijks los eetbaar materiaal als luzerne in combinatie met een blok hout en/of een stevig stuk touw." Op veel bedrijven bestaat het speelmateriaal hoofdzakelijk uit een ketting om aan te trekken of in te bijten. Uitloop is er alleen voor 2- en 3-sterrenvarkens.

Varkens in Nood wil de consument ervan doordringen dat 1-stervarkens niet buiten komen en gewoon in betonnen stallen leven zonder stro of aarde om in te wroeten. “Vlees eten veroorzaakt dierenleed: hoe lager het keurmerk, hoe meer leed," zegt directeur Frederieke Schouten. "Steeds meer mensen passen hun koopgedrag aan omdat ze hier niet meer aan willen bijdragen. Maar verkopers zoals Albert Heijn blijven consumenten bewust misleiden om hun geweten te sussen. Dit houdt het dierenleed in megastallen in stand. Daarom dienen wij deze klacht in en vragen we de Reclame Code Commissie om deze reclame af te keuren.”

Wakker Dier: lage welzijnswinst
Vorige week kreeg de collega-actieorganisatie Wakker Dier het voor elkaar dat alle Nederlandse supermarkten vanaf uiterlijk einde 2023 minimaal 1-ster kippenvlees verkopen. Voor varkens blijkt de ene ster niet voldoende wat Varkens in Nood betreft. Ook Wakker Dier is weinig te spreken over 1-ster varkensvlees. De organisatie vertelde de redactie van Foodlog de welzijnswinst die aan de varkensster hangt laag te vinden ten opzichte van gangbaar volgens de wetgeving geproduceerd Nederlands varkensvlees. Ongehoord, de under cover filmende actieorganisatie is nog scherper en vindt dat het sterrensysteem van de Dierenbescherming mislukt is omdat het vleesconsumptie legitimeert in plaats van afbouwt. De Dierenbescherming wijst op de onredelijke verwachtingen van Ongehoord. Woordvoerder Niels Dorland zegt: “We hebben deze keuze in 2007 gemaakt, en daarover hebben we intern een stevige discussie gevoerd. Het gros van het publiek eet nog steeds vlees. Wij willen toe naar minder en beter vlees en dat begint bij één ster, dan twee, daarna drie en misschien naar vegetarisme. Is dit genoeg? Dat is een ethische discussie. Maar wij kunnen niet morgen een maatschappelijke verandering afdwingen. Als keurmerk lig je onder een vergrootglas. Er zijn soms excessen en incidenten. Als wij die constateren, raakt een bedrijf het keurmerk kwijt.”

Wroetvarkens (1-ster), Hamletz (2-ster) en biologisch (3-sterren)
Varkens in Nood maakt geen melding van Wroetvarken, het buitenbeentje onder de 1-ster varkensconcepten. Wroetvarkens leven in een vernieuwend stalsysteem waarin hun gehele hok met zaagsel is bedekt. Daar kunnen ze daadwerkelijk in wroeten. Bijkomend groot voordeel is de afwezigheid van de sterke en snijdende ammoniakgeur zoals die in gangbare stallen hangt. Dat afwezigheid van de stank wordt bereikt doordat de vaste mest en urine worden gescheiden en het zaagsel juist aangenaam ruikt. Het vlees van Wroetvarken is alleen bij slagers te verkrijgen. Wakker Dier ziet in het Wroetvarken een uitzondering op de beperkte welzijnswinst van 1-ster varkens.

Onder het merk Hamletz voert Albert Heijn ook twee ster-varkens die wel naar buiten gaan. Hamletz is het enige 2-ster vlees dat in Nederland wordt geproduceerd; het aanbod is afkomstig van nog slechts 1 stal in het Groningse Beerta omdat de productiekosten significant hoger liggen dan die van 1 ster varkensvlees. Voorzover andere supermarktformules het leveren, halen ze het uit het buitenland waar het doorgaans tegen iets afwijkende (lagere) eisen wordt geproduceerd maar in Nederland met twee sterren wordt beloond. Daarnaast verkoopt Albert Heijn 3-sterren biologisch varkensvlees met uitloop. Vanwege het prijsverschil met 'gewoon' 1-ster varken is het aandeel in de verkopen van deze typen vlees echter beperkt tot enkele procenten. Bij andere Nederlandse supermarktformules is het aanbod vergelijkbaar.

varkens scharrelen sterren bij elkaar Varkens in Nood naar RCC
Dit artikel afdrukken