Grote kans dat allulose de komende jaren zijn belofte op grote schaal gaat waarmaken. Een natuurlijke suikervervanger die smaakt als echte suiker, met zeventig procent van de zoetkracht van suiker, maar die vrijwel geheel onverteerd het lichaam verlaat zonder nadelige gevolgen, praktisch geen calorieën aflevert en anders dan de meeste kunstmatige zoetstoffen goed te verwerken is in talloze producten, dat is natuurlijk een wondermiddel.

Maar dan moet het wel eerst door de EFSA, de Europese voedselveiligheidsautoriteit, worden goedgekeurd, en dat gaat niet zo soepeltjes. De toelating van een zogeheten novel food is een langdurig en veeleisend bureaucratisch proces. Degene die toelating tot de Europese markt van een nieuw product wenst, moet door een langzaam draaiende molen van de beoordeling van het wetenschappelijke bewijs van veiligheid. Een commissie van experts buigt zich over dat bewijs (door de aanvrager zelf aan te leveren), en daarna nog een keer over aanvullend bewijs, indien dat noodzakelijk wordt geacht. Dat kan jaren duren.

GRAS
Allulose is al in 2010 in een aantal Aziatische landen goedgekeurd en op de markt gekomen als suikervervanger in producten als ijs, dranken, snoep, koek, toetjes, ontbijtgranen, eigenlijk alles waar suiker in moet. In de Verenigde Staten heeft het in 2012 van de FDA, de Amerikaanse voedselveiligheidsautoriteit, de GRAS-status gekregen, ‘generally recognized as safe’.

Na toelating op de markt groeide de vraag direct, maar aanvankelijk was het productieproces zeer kostbaar, waardoor de prijs nog te hoog lag. De vraag is inmiddels flink opgelopen. Op dit moment moeten fabrikanten, onder wie Tate & Lyle, als bijkomend gevolg van de coronacrisis vaak nee verkopen. Vloeibare allulose is nog wel goed verkrijgbaar, de korrels zijn schaars. De productie wordt uiteraard opgevoerd.

Alle eigenschappen van suiker, slechts 0,4 kcal per gram tegen 4 kcal van suiker, de halve wereld gebruikt het al, dus waarom doet EFSA zo moeilijk?
Bacterie
Alle eigenschappen van suiker, slechts 0,4 kcal per gram tegen 4 kcal van suiker, de halve wereld gebruikt het al, dus waarom doet EFSA zo moeilijk? Omdat er vragen zijn gerezen over de veiligheid. Gevreesd wordt – en er zijn aanwijzingen - dat allulose niet zomaar het lichaam verlaat via de blaas, maar een bepaalde ongewenste bacteriegroei veroorzaakt of stimuleert.

Die vrees stak de kop op toen bleek dat het vergelijkbare trehalose, dat op grote schaal toegepast wordt als suikervervanger, bij veel gebruikers een woekering van de ziekteverwekkende bacterie Clostridium difficile veroorzaakte. Dat was nog niet bekend toen de FDA zijn stempeltje zette op de goedkeuring van allulose.

Zeldzame suiker
Allulose is een monosaccharide, C6H12O6. Het is een zogenaamde ‘zeldzame suiker’, want het komt maar weinig voor in de natuur - onder meer in vijgen - en dan nog in kleine hoeveelheden. De officiële naam is D-ribo-hexulose, D-allulose of D-psicose en het is bekend sinds 1940. In 1994 ontdekte de biochemiscus Ken Izumori van de Japanse Kagawa universiteit het enzym D-tagatose 3-epimerase, dat fructose omzet in allulose. De fabricage van dat enzym door een genetisch gemodificeerde bacterie is recent al wel goedgekeurd door EFSA. De grondstof voor het complexe productieproces is maiszetmeel.

De coronacrisis is niet de enige reden dat er meer vraag naar dan aanbod aan allulose is. Eerder dit jaar maakte de FDA de regels voor de industrie omtrent de food labeling bekend. Allulose hoeft niet vermeld te worden bij ‘totale suikers’ of bij ‘toegevoegde suikers’ en ook niet bij ‘kunstmatige zoetstoffen’. Fabrikanten kunnen dus onbeperkt allulose toevoegen en de producten mierzoet maken.

Fabrikanten kunnen dus onbeperkt allulose toevoegen en de producten mierzoet maken
Waarheid
Dat lijkt mooi, producten die hetzelfde smaken, even aantrekkelijk zijn als voorheen toen er suiker in zat, maar nu dus ‘onschuldig’ zijn. Het kritische weblog ConscienHealth denkt daar anders over: “De waarheid is echter dat we een experiment met de voedselvoorziening beginnen. De effecten zullen pas bekend zijn als we ze – indien ze herkenbaar zijn - bij de hele bevolking zien.” Onder die effecten zijn mogelijk ook gunstige, want allulose verstoort de glucosehuishouding niet (heeft een verwaarloosbare glycemische index) en zou daardoor goed zijn voor diabetici.

Consumenten zijn oplettend geworden op suiker in producten en checken de labels goed, aldus ConscienHealth. Dat belooft een gouden toekomst voor allulose, zeker als de productie ervan op grote schaal goedkoper wordt, vergelijkbaar met HFCS, fructosestroop dat ook van maiszetmeel wordt gemaakt (en ook een Japanse uitvinding is). Allulose wordt momenteel door een beperkt aantal fabrikanten gemaakt (Anderson Global Group, Tate & Lyle, Matsutani Chemical Industry en twee Koreaanse en twee Chinese bedrijven).

Maar eerst afwachten wat de EFSA oordeelt.

Marktonderzoekers voorspellen een jaarlijkse allulose-groei van 9,4 procent tot 2027.

Op Foodlog hebben in het verleden de nodige discussies plaatsgevonden over tagatose, een soortgelijke maar iets minder bittere suikervervanger als allulose. Tagatose heette zelfs een moment 'gezond', maar die claim werd teruggetrokken door Belgische fabrikant Damhert die de stof onder de naam tagatesse op de markt brengt.


Dit artikel afdrukken