2 min
De Europese Unie gaf de afgelopen jaren miljarden euro's uit aan subsidies die tot een klimaatvriendelijker landbouw moesten leiden. Toch is van vooruitgang nauwelijks sprake, constateert de Europese Rekenkamer. Soms pakken de landbouwsubsidies zelfs averechts uit. Wat werkt wel? Minder vlees eten en een prijskaartje aan emissies.
Volgens de Europese Rekenkamer kan de Europese Unie zijn klimaatdoelen alleen halen als de lidstaten méér gaan doen om de vleesconsumptie van hun inwoners te beperken, schrijft de Volkskrant. Dat blijkt uit een maandag verschenen (kritisch) rapport over het Europese landbouwbeleid. Naar aanleiding van datzelfde rapport trekt de NRC het nog wat breder: "hoewel een steeds groter deel van de landbouwsubsidies aan klimaatbeleid zou moeten bijdragen, blijft het effect daarvan uit. Integendeel, de subsidies dragen soms zelfs bij aan het in stand houden van de broeikasgasuitstoot in de Europese landbouw en aan 'klimaatonvriendelijke praktijken', aldus de Rekenkamer."
Geen afname broeikasgasuitstoot Europese boeren
Volgens de Rekenkamer zijn de ruim €100 miljard voor klimaatmaatregelen in de landbouw - de helft van de totale EU-uitgaven aan klimaatbeleid - weggegooid geld geweest. De broeikasgasuitstoot door Europese boeren nam sinds 2010 nauwelijks af. Er werden bijvoorbeeld geen maatregelen genomen om de veestapel te verkleinen, terwijl de veehouderij goed is voor de helft van de totale CO2-uitstoot van de landbouw. Er wordt nog steeds geld uitgegeven aan campagnes om vlees en zuivel te promoten. Volgens Jindrich Dolezal, een van de leden van de Rekenkamer, zou het terugdringen van de consumptie van vlees en zuivel juist 'een sleutel' zijn in een effectief Europees klimaatbeleid.
Vlees- en zuivelconsumptie stabiel
Het rapport van de Rekenkamer laat zien dat de consumptie van vlees en zuivel binnen de EU sinds 2014 niet is gedaald. Gemiddeld eet een EU-burger per jaar 66,4 kilo vlees, in Nederland is dat 77,8 kilo per hoofd van de bevolking, een hoeveelheid die de laatste jaren zelfs licht stijgt. In onze buurlanden, zoals België en Frankrijk, daalde de vleesconsumptie de afgelopen jaren al wel.
Ook andere maatregelen faalden of pakten zelfs contraproductief uit. Zo is de CO2-uitstoot van kunstmest gestegen en is 'onduidelijk' of het stimuleren van biologische landbouw de broeikasgasuitstoot heeft teruggedrongen. Boeren in veenweidegebieden krijgen subsidie om de waterstand te verlagen. Dat zou andersom moeten, want door veengebieden nat te houden, blijft koolstof gebonden in de bodem. Doelstellingen voor bosaanplant en voedselbosbouw zijn bij lange na niet gehaald. Gelden die bestemd waren voor plattelandsontwikkeling hebben 'niet aantoonbaar' bijgedragen aan de klimaatambities. Nederland hoort met België, Denemarken en Ierland tot de Europese top van landen waar de CO2-uitstoot per hectare landbouwgrond het hoogst is.
GLB
Op dit moment vinden de onderhandelingen plaats voor het nieuwe Gemeenschappelijke Landbouwbeleid (GLB) voor de komende 6 jaar; donderdag begint een nieuwe ronde tussen lidstaten en het Europees Parlement. Het rapport van de Rekenkamer komt dan ook op een pikant moment. Want ook dit keer staan vergroening en klimaatbeleid bovenaan de agenda en het tempo van de vergroening is daarbij een heikel onderwerp. De weerstand tegen strengere milieunormen en subsidie-eisen in de lidstaten is fors. Dolezal: "Het ziet er iets beter uit dan de vorige keer. Maar er moet meer gebeuren. Belangrijk is dat de maatregelen deze keer wél effectief zijn. Dat waren ze de vorige periode niet."
Naast het verminderen van de vleesconsumptie raadt de Rekenkamer ook het beprijzen van landbouwemissies aan. Op dit moment betaalt alleen de zware industrie nog voor de uitstoot van broeikasgassen via het emissiehandelssysteem (ETS). De Europese Commissie komt naar verwachting over een maand met plannen om dat systeem flink uit te breiden, aldus de NRC.
Dit artikel afdrukken
Geen afname broeikasgasuitstoot Europese boeren
Volgens de Rekenkamer zijn de ruim €100 miljard voor klimaatmaatregelen in de landbouw - de helft van de totale EU-uitgaven aan klimaatbeleid - weggegooid geld geweest. De broeikasgasuitstoot door Europese boeren nam sinds 2010 nauwelijks af. Er werden bijvoorbeeld geen maatregelen genomen om de veestapel te verkleinen, terwijl de veehouderij goed is voor de helft van de totale CO2-uitstoot van de landbouw. Er wordt nog steeds geld uitgegeven aan campagnes om vlees en zuivel te promoten. Volgens Jindrich Dolezal, een van de leden van de Rekenkamer, zou het terugdringen van de consumptie van vlees en zuivel juist 'een sleutel' zijn in een effectief Europees klimaatbeleid.
Vlees- en zuivelconsumptie stabiel
Het rapport van de Rekenkamer laat zien dat de consumptie van vlees en zuivel binnen de EU sinds 2014 niet is gedaald. Gemiddeld eet een EU-burger per jaar 66,4 kilo vlees, in Nederland is dat 77,8 kilo per hoofd van de bevolking, een hoeveelheid die de laatste jaren zelfs licht stijgt. In onze buurlanden, zoals België en Frankrijk, daalde de vleesconsumptie de afgelopen jaren al wel.
Ook andere maatregelen faalden of pakten zelfs contraproductief uit. Zo is de CO2-uitstoot van kunstmest gestegen en is 'onduidelijk' of het stimuleren van biologische landbouw de broeikasgasuitstoot heeft teruggedrongen. Boeren in veenweidegebieden krijgen subsidie om de waterstand te verlagen. Dat zou andersom moeten, want door veengebieden nat te houden, blijft koolstof gebonden in de bodem. Doelstellingen voor bosaanplant en voedselbosbouw zijn bij lange na niet gehaald. Gelden die bestemd waren voor plattelandsontwikkeling hebben 'niet aantoonbaar' bijgedragen aan de klimaatambities. Nederland hoort met België, Denemarken en Ierland tot de Europese top van landen waar de CO2-uitstoot per hectare landbouwgrond het hoogst is.
GLB
Op dit moment vinden de onderhandelingen plaats voor het nieuwe Gemeenschappelijke Landbouwbeleid (GLB) voor de komende 6 jaar; donderdag begint een nieuwe ronde tussen lidstaten en het Europees Parlement. Het rapport van de Rekenkamer komt dan ook op een pikant moment. Want ook dit keer staan vergroening en klimaatbeleid bovenaan de agenda en het tempo van de vergroening is daarbij een heikel onderwerp. De weerstand tegen strengere milieunormen en subsidie-eisen in de lidstaten is fors. Dolezal: "Het ziet er iets beter uit dan de vorige keer. Maar er moet meer gebeuren. Belangrijk is dat de maatregelen deze keer wél effectief zijn. Dat waren ze de vorige periode niet."
Naast het verminderen van de vleesconsumptie raadt de Rekenkamer ook het beprijzen van landbouwemissies aan. Op dit moment betaalt alleen de zware industrie nog voor de uitstoot van broeikasgassen via het emissiehandelssysteem (ETS). De Europese Commissie komt naar verwachting over een maand met plannen om dat systeem flink uit te breiden, aldus de NRC.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
.jpg){kind=link}
#4 "Boeren in veenweidegebieden krijgen subsidie om de waterstand te verlagen. Dat zou andersom moeten, want door veengebieden nat te houden, blijft koolstof gebonden in de bodem."
Veenweidegebieden wordt de waterstand toch al kunstmatig verlaagd? Dat kost geld. Moeten we nu weer kosten maken om hem kunstmatig te verhogen?
Nah, het werkt dan misschien niet altijd en soms zelfs is het contraproductief; iets zal er wel op de goede plek terecht komen. En al die miljarden kunnen iig niet meer gebruikt worden voor de doelbewuste stimulatie van verkeerd gedrag. Dat op zich is al winst.
Maar het geld moet natuurlijk veel doelmatiger ingezet worden. Wat mij betreft gaat het rechtstreeks naar inkomensondersteuning van boeren die wel aantoonbaar ecologisch verantwoord boeren. En belazer je de boel als boer: Alles terugbetalen met 100% boete.
#17 maureen
Dat is het absurde van het klimaatbeleid. Import telt niet mee voor de uitstoot( zie biomassa etc) . Dat is ook waarom een aantal partijen de landbouw uit Nederland weg wil hebben . Dan hebben we minder emissies. Misschien moeten we alle productie maar gewoon uit Nederland verwijderen dan hebben we het klimaatdoel gehaald. Dan verdienen we wel niets meer maar geld drukken of creëren we er gewoon bij.
Ondertussen wel gewoon consumeren.
En andere landen verwijten dat ze slecht bezig zijn met het klimaat door onze import.
#11 Gert: soja import telt inderdaad niet mee. Gevolg: Frankrijk gaat koolzaad telen op braakliggende gronden, emissie omhoog agv braak naar cultuur en meer mestgebruik maar minder emissie door minder import soja (vervangen door koolzaadschroot) wordt er niet afgetrokken. Conclusie: stimuleren eiwit onafhankelijkheid draagt niet bij om klimaatdoel te halen.
Misschien dat het GLB als duizenddingendoekje voor inkomenssteun, voedselzekerheid, marktregulering, plattelandsontwikkeling, vergroening, bereiken van klimaatdoelen, etc. ook een beetje teveel van het goede is?
Jammer dat in het rapport geen verschil wordt gemaakt tussen toevoeging en omzet van broeikasgassen. Op pagina 16 is tevens te lezen dat “We also excluded from our scope fuel emissions in agriculture”.
Verder wordt er even ingegaan op emissie intensiteit maar wordt niet aangegeven hoeveel de EU meer is gaan produceren tussen 2010 en 2018 en in hoeverre te EU bevolking is gegroeid. Misschien was de emissie zonder maatregelen nog veel hoger geweest.
Verder is te lezen dat:
“45: two practices which have received considerable CAP support but their effectiveness to mitigate climate change is unclear according to our review of studies (organic farming and grain legumes)”
Is het een verrassing dat biologische landbouw niet automatisch tot CO2 reductie leidt? Is dat overigens het doel van biologische landbouw?
Voor mij was de grootste verassing punt 55 en 56:
“In the EU-27, over 4 million hectares of drained organic soils, including peatland, are managed as cropland or grassland. This represents about 2 % of the total cropland and grassland area in the EU, but it accounts for 20 % of EU-27 agriculture emissions. Germany, Poland and Romania are the largest CO2 emitters from drained organic soils in the EU” (in Polen is overigens ook de rundveestapel het meest gegroeid in de onderzochte periode)
2% van de landbouwgrond in Europa draagt voor 20% bij aan de landbouwemissies. In 56 is te lezen dat dit opeens 3% is geworden en wanneer deze wordt vernat voor 25% reductie zorgt. Ik vind het enorm. Weet iemand of dit klopt?