Door de zes maanden durende horecasluitingen daalde de verkoop van Belgisch bier in 2020 met 19% tot 5,7 miljoen hectoliter in vergelijking met 2019. De export naar de markt buiten de EU daalde sterk met 18%, de export naar de interne markt steeg met 3%. De daling van de verkoop van pilsbier was groter dan die van speciaalbier. De verkoop van alcoholvrije bieren en bieren met een laag alcohol- gehalte bleef stabiel.

Deze cijfers brengt de Federatie Belgische Brouwers in het jaarverslag van de Belgische biersector.

Corresponderend met een half jaar sluiting daalden de verkopen via de Belgische horeca met bijna de helft. Volgens de brouwers werden een half miljard pintjes minder getapt. De verkopen van bier via de detailhandel stegen met 2,6% maar bleven ver achter bij de even verklaarbare als spectaculaire daling in de horeca.

Voor het eerst in 12 jaar daalde de export van Belgische bier. De leden van de Federatie van Belgische brouwers voerden in 2020 3% minder bier uit (17,9 miljoen hectoliter) dan in 2019. België drinkt slechts 30% van het in het land gebrouwen bier zelf. De rest is bestemd voor de export.

Opvallend is de breakdown naar bestemming. De krimp betrof vooral afnemers buiten de EU. Zij importeerden 18% minder Belgisch bieren. Binnen de EU steeg de export naar 13,6 miljoen hectoliter, met de al genoemde plus van 3%. De export naar Nederlandse afnemers bleef onveranderd staan op 3,3 miljoen hectoliter.

De brouwerijsector is een Belgisch exportsucces. In de afgelopen drie decennia zagen de brouwers hun export bijna zeven keer over de kop gaan, met alleen een kleine dip in 2008 als gevolg van problemen in de financiële sector die destijds de internationale markten beroerden.

De Belgische brouwers denken dat de trend zich ook na deze pandemiedip weer zal herstellen en dat hun bereikte topniveau in 2022 weer terugkomt. Wel houden de brouwers rekening met de gevolgen van de gevreesde faillissementsgolf in de horeca. AB InBev, de grootste Belgische brouwer en wereldmarktleider, schat dat 30% van de Belgische restaurants en cafés failliet gaat in de komende jaren door de niet meer terug te verdienen verliezen die ze hebben opgelopen door de pandemie. Daar komt bij dat een kleine derde van de brouwers in soortgelijke financiële problemen is gekomen. Eventuele nieuwe lockdowns of sluitingen van de horeca kunnen een versnelde zet geven aan het verdwijnen van bedrijven.

In maart 2021 lieten de Belgische brouwers een studie laten uitvoeren door marktanalysebureau Graydon naar de financiële situatie van de horecasector en de brouwerijen.

Aan de vooravond van de pandemie in 2020 verkeerde volgens Graydon bijna 9 op de 10 (87,5%) van de kleine Belgische brouwerijen met minder dan 50 werknemers in goede financiële gezondheid.

Volgens de studie van Graydon is op dit moment nog slechts 28,4% van de brouwerijen (circa 50 van de in de totaal 379) nog gezond. Een vergelijkbaar percentage brouwerijen (27,3%, 48 brouwerijen) dat in goede gezondheid verkeerde kampt op dit moment met financiële moeilijkheden. Bijna een derde (31,8%, 56 brouwerijen) was vóór de crisis gezond was en staat nu op de rand van het faillissement.

De laatste twee categorieën vertegenwoordigen 104 brouwerijen en iets meer dan 600 directe banen. De crisis treft duidelijk de kleine brouwers, die talrijke speciale bieren op de markt brengen. Tijdens de crisis groeide het aantal brouwers in België van 340 tot 379 met kleine brouwers.

Niettemin lijkt corona alle bestaande trends in bier te versterken: minder pils, meer speciaal, meer lokaal.

De brouwers schrijven over de kleinere brouwerijen "het zijn precies deze brouwerijen die de rijkdom en diversiteit van de Belgische brouwerijsector uitmaken, want net zij moedigen innovatie op het gebied van productieprocessen en smaken aan". Tegelijk moet geconstateerd worden dat hun markt blijft bestaan. Waar de consumptie van pils daalt, wordt die verdrongen door speciaalbier dat zijn groeipositie vasthoudt, maar wel gehinderd wordt als de horeca moet sluiten en evenementen moet worden afgelast. Een logische conclusie zou kunnen zijn dat de grotere brouwers de kleinere die in problemen komen overnemen en een kans bieden onder hun exportvleugels op de interne markt. Dat is een bestaande trend die door de pandemie kan worden versterkt. Dat neemt niet weg dat het aantal starters dat zijn geluk beproeft inderdaad kan afnemen omdat lokaal en speciaal versneld een volwassen markt kan worden.
Dit artikel afdrukken