Vlees des aanstoots

"Een belasting op vleesproducten zoals door een aantal politieke partijen wordt voorgesteld, is niet effectief, niet uitvoerbaar en soms zelfs contraproductief." Dat schrijven COV (Centrale Organisatie voor de Vleessector), LTO Nederland (land- en tuinbouw), POV (Producenten Organisatie Varkenshouderij), Nepluvi (Nederlandse Pluimvee Industrie) en KNS (Koninklijke Nederlandse Slagers) in een brief aan informateur Mariëtte Hamer.

Alleen maar nadelen
Volgens COV heeft een vleesbelasting alleen maar nadelen. De ermee te bereiken milieu- en dierenwelzijnsdoelen zouden niet haalbaar zijn, uitvoering en handhaving ondoenlijk en de administratieve lastendruk zou letterlijk de nekslag betekenen voor honderden slagers. Hoewel de politieke partijen die ijveren voor een vleesbelasting (PvdD, Groen Links, D66 en ChristenUnie) deze willen gebruiken om meer mensen te laten overstappen naar een vegetarisch eetpatroon, eet 95% van de Nederlanders nog altijd gewoon vlees. Ook zou er volgens onderzoek door bureau 6T ('Zest') onvoldoende maatschappelijk draagvlak zijn voor een vleesbelasting.

Wie behoefte heeft aan wat meer natuurkundige en biologische feiten over de duurzaamheid van plantaardig eten en vlees, kan vermoedelijk het beste Henk Bremans 'Tien punten om rekening mee te houden als je denkt dat koeien geen probleem zijn' nog eens nalezen

Een vleesbelasting zou een tegenovergesteld effect hebben. Die meerprijs als gevolg van de belasting zou niet naar de boer als beloning gaan voor zijn inspanningen voor een beter dierenwelzijn en een beter milieu, maar naar de overheid. En in de supermarkt zou Nederlands vlees nog meer verdrongen worden door goedkoper vlees dat in het buitenland – vaak met een slechter dierenwelzijn en met meer milieubelasting – geproduceerd wordt. Een discussie over een vleesbelasting kan daarom alleen in Europees verband gevoerd worden. Op dit moment wordt in Brussel gesproken over Europese belastingmaatregelen voor verduurzaming in het kader van de Farm-to-Fork-strategie. Nederland zou daar niet op vooruit moeten lopen, schrijft COV.

Wereldwijde koppositie
Dat betekent niet dat de Nederlandse vleesketenpartners het maatschappelijk belang van verdere verduurzaming niet zouden onderkennen. "We streven voor de Nederlandse veehouderij en vleessector naar een Europese en wereldwijde koppositie op het gebied van duurzaamheid, zoals we nu ook al hebben op het gebied van voedselveiligheid en dierenwelzijn," zegt COV-voorzitter Jos Goebbels. "Wij willen samen met de minister, de politiek en maatschappelijke partijen verdere stappen zetten in de verduurzaming met middelen die wél werken, in tegenstelling tot een vleesbelasting.”

Internationale Hamburgerdag
Vandaag, op Internationale Hamburgerdag, valt er nóg een brief op de mat bij informateur Mariëtte Hamer. Initiatiefnemer True Animal Protein Price Coalition (TAPP) verzamelde een groep van honderden organisaties om zich heen die de informateur oproepen gezond eten goedkoper te maken en minder gezond voedsel duurder. Dat zou de vorm moeten aannemen van een heffing op vlees en frisdrank, een btw-verlaging op groenten en fruit en een subsidie voor gezonde lunches. Alle maatregelen zouden in het regeerakkoord vastgelegd moeten worden.

Zo doet TAPP nog een keer dunnetjes over wat de Transitie Coalitie Voedsel een paar weken geleden ook al deed (en SGF Gezonde Generatie, Alliantie Voeding voor de Gezonde Generatie, Zorgsector, Agenda voor de Zorg, Raad voor Volksgezondheid en Samenleving, Natuur & Milieu, MVO Nederland).

TAPP schetst een 'totaalpakket' waarmee Nederland één van de gezondste landen kan worden op het gebied van voeding:
Daarom willen wij inzetten op gezonde voeding via maatregelen die het meest effectief zijn. Zodat we gezond opgroeien en ouder worden en zorgkosten fors dalen dankzij minder welvaartsziekten. Investeren in gezonde leefstijl en ziekte preventie moet juist nu, nu de zorg onder druk staat en corona laat zien dat mensen met welvaartszieken dankzij ongezonde voeding, het kwetsbaarst zijn. We doen hierbij een beroep op het bedrijfsleven en de consument. De overheid gaat hierbij helpen door perverse prikkels weg te halen waardoor ongezond eten nu te goedkoop is en stuurt met prijsprikkels, stimulansen, innovaties en regels naar een voedselomgeving die het makkelijk maakt gezonde en duurzame voeding te kopen.

Gezond en duurzaam voedsel zoals groenten, fruit en vleesvervangers, worden goedkoper via subsidies en btw verlaging. Ongezond voedsel en voedsel met een hoge milieu footprint worden duurder: allereerst bijvoorbeeld suikerhoudende dranken en vlees. Er komt dan wel een compensatie voor lage inkomens en boeren. Zij krijgen middelen om hun bedrijf te verduurzamen - minder milieubelasting draagt ook bij aan onze gezondheid. Omdat de grootste potentie voor een hogere consumptie van groenten en fruit ligt bij de lunch, gaat Nederland net als andere EU landen een gezonde lunch-cultuur bevorderen met voornamelijk groenten en fruit en minder dierlijke producten (via landelijke subsidie, fiscale vrijstelling voor -gratis- gezonde bedrijfslunches). Supermarkten worden verplicht dat zeker 75 procent van de reclames zich richten op gezonde voeding (binnen Schijf van Vijf) en duurzame voeding. Kindermarketing met voedsel buiten de Schijf van Vijf wordt verboden, ook online. Onze keuzevrijheid staat voorop.

Wie behoefte heeft aan wat meer natuurkundige en biologische feiten over de duurzaamheid van plantaardig eten en vlees, kan vermoedelijk het beste Henk Bremans Tien punten om rekening mee te houden als je denkt dat koeien geen probleem zijn nog eens nalezen.